Bức tranh được hoàn thành năm 1983, có chiều rộng 1,2m, chiều dài 4,0m, làm bằng kim loại nhôm. Tác giả Lê Duy Ứng đã lấy những mảnh nhôm từ đường băng dã chiến của Sân bay Ái Tử ở tỉnh Quảng Trị (nơi tác giả cùng đồng đội đã chiến đấu vào những năm bảy mươi của thế kỷ trước), đem về chế tác, chạm khắc và ghép mảnh, phụ màu, tạo thành một bức tranh hoành tráng.
Nội dung bức tranh mô tả các chiến dịch mà Quân đoàn 2 đã tham gia, như: Chiến dịch Trị Thiên-Huế, Chiến dịch giải phóng Đà Nẵng, Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử; khắc họa hình ảnh hân hoan của nhân dân khi bộ đội Quân đoàn 2 tiến vào giải phóng Quảng Trị; hình ảnh người mẹ Quảng Trị xúc động khi đón cán bộ, chiến sĩ từ mặt trận trở về và lưu luyến khi chia tay các anh lên đường làm nhiệm vụ mới; chiến sĩ Quân đoàn 2 cắm cờ giải phóng trên nóc Phu Văn Lâu (Huế). Bức tranh cũng khắc họa hình ảnh chiếc xe tăng số hiệu 843, của Trung đoàn Xe tăng 203 (nay là Lữ đoàn Xe tăng 203) dẫn đầu đội hình thọc sâu húc đổ cánh cổng Dinh Độc lập-sào huyệt cuối cùng của chính quyền Sài Gòn, trưa 30-4-1975. Nổi bật trên bức tranh là hình ảnh Bác Hồ luôn cổ vũ, dõi theo những chiến công của quân đoàn và hình ảnh cánh sóng cuộn trào, tượng trưng cho bước chân thần tốc của Quân đoàn 2 trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Bức tranh được trưng bày tại Bảo tàng Quân đoàn 2 có ý nghĩa giáo dục truyền thống sâu sắc đối với cán bộ, chiến sĩ quân đoàn và khách đến tham quan, góp phần khơi dậy niềm tự hào, tạo động lực để cán bộ, chiến sĩ phát huy tinh thần đoàn kết, vượt mọi khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
ĐOÀN VĂN NAM