Giữa tháng 1-2019, Bộ Quốc phòng Australia đã xác nhận hợp đồng trị giá 68 triệu USD trên, bao gồm 18 chiếc sẽ được đưa vào trực chiến và 7 chiếc còn lại sẽ dành cho công tác bảo dưỡng, thử nghiệm trong biên chế Không quân Hoàng gia Canada.

Số máy bay này chỉ là một phần trong kế hoạch chi khoảng 380 triệu USD mua máy bay cũ nhằm lấp đầy khoảng trống tạm thời khi số máy bay CF-18 (phiên bản F/A-18 dành riêng cho Canada) của Không quân Hoàng gia Canada đã quá cũ kỹ và sẽ bị loại biên vào năm 2032.

Đồng thời, theo Bộ trưởng Quốc phòng Canada Harjit Sajjan, không quân nước này cũng cần tăng cường đội máy bay chiến đấu để đáp ứng các nghĩa vụ của mình đối với Bộ chỉ huy Phòng không Không gian Bắc Mỹ (NORAD) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Một chiếc máy bay CF-18 của Không quân Hoàng gia Canada. 

Hợp đồng giữa Canada và Australia được xem là quyết định trả đũa của Canada đối với hãng sản xuất máy bay Boeing của Mỹ liên quan đến tranh chấp thương mại chống lại hãng máy bay Bombardier của Canada.

Theo đó, năm 2016, Boeing đã kiện lên Bộ Thương mại Mỹ rằng Chính phủ Canada trợ cấp Bombardier để bán dòng máy bay C-series với giá thấp cho hãng hàng không Mỹ Delta Airlines. Kết quả là Chính quyền Washington đã đưa ra áp thuế 300% đối với máy bay Bombardier được bán ở Mỹ.

Đáp lại, Chính phủ Canada quyết định hủy hợp đồng mua 18 chiếc F/A-18 Super Hornet của Boeing trị giá lên tới hơn 5,2 tỷ USD và tìm kiếm nguồn thay thế khác. Cuối cùng, Canada đã đạt được thỏa thuận với Australia.

Bộ trưởng Quốc phòng Canada cũng khẳng định, ngay sau khi được bàn giao cho phía Canada, những chiếc F/A-18 từ Australia sẽ trải qua quá trình biến cải và bảo trì kỹ thuật để phù hợp với yêu cầu tác chiến cũng như đồng nhất hệ thống với phi đội CF-18 của Không quân Hoàng gia Canada.   

Bên cạnh đó, Ottawa cũng thông báo ý định mua 88 máy bay chiến đấu mới và đang mở thầu cho các nhà thầu quốc phòng toàn cầu. Hồ sơ trúng thầu sẽ được công bố đầu năm 2021 và Không quân Hoàng gia Canada sẽ nhận chiếc máy bay mới đầu tiên 4 năm sau đó.

PHẠM HUY (theo Flight Global)