Hệ lụy từ eo hẹp ngân sách quốc phòng

Đầu tháng 3-2018, một báo cáo đánh giá nội bộ của Bộ Quốc phòng Đức tiết lộ, quân đội nước này đang đối mặt với tình trạng khủng hoảng, trong đó nhiều lực lượng không sẵn sàng chiến đấu, toàn bộ hạm đội tàu ngầm dừng hoạt động, lực lượng trực thăng huấn luyện gần như không có do phải bảo dưỡng toàn bộ và lực lượng xe tăng loại Leopard 2 chỉ có 95/244 chiếc có khả năng hoạt động được. Trong khi đó, nhiều tờ báo khẳng định, do ngân sách quốc phòng eo hẹp, binh sĩ Đức đã phải dùng dụng cụ khác thay súng thật khi tập luyện.

leftcenterrightdel
Binh sĩ Đức luyện tập. Ảnh: Daily Mail.

Có một thực tế, như tờ Augsburger Allegmaine tiết lộ, nếu không tăng tiền đầu tư cho quân đội, gần một nửa số xe tăng cận chiến của quân đội Đức sẽ không được hiện đại hóa; chỉ có 38/89 máy bay chiến đấu Tornado của Đức sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ. Kênh truyền hình Deutsche Welle của Đức cho biết thêm, chỉ 25/57 các máy bay vận chuyển của không quân Đức có thể vận hành chỉn chu. Tờ Die Welt đưa tin, các phương tiện thiết giáp mà quân đội Đức triển khai đến Mali trong một nhiệm vụ của Liên hợp quốc đã không thể hoạt động trong điều kiện “bụi bẩn” và “đường đá”. Các trực thăng tấn công Tiger của nước này tại Mali cũng thường xuyên gặp vấn đề hỏng hóc khi nhiệt độ vượt quá 43 độ C (nhiệt độ ban ngày trung bình tại Mali vào khoảng 44-45 độ C). Thậm chí máy bay trực thăng chiến đấu đã rơi chỉ vì kẹt động cơ...

Ông Hans-Peter Bartels, Ủy viên phụ trách quân đội liên bang thuộc Quốc hội Đức cho biết, quân đội Đức hiện không được trang bị đủ và các binh sĩ vì vậy không thể sẵn sàng cho các cuộc diễn tập với NATO vào năm tới. Các số liệu trong báo cáo mới đây của ông Bartels cho thấy, quân đội của Đức đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trang thiết bị nghiêm trọng do eo hẹp về ngân sách quốc phòng. "Mặc dù chính phủ cam kết sẽ chi nhiều tiền hơn, nhưng các cuộc diễn tập trong tương lai vẫn đòi hỏi thêm người và trang thiết bị trong khi các binh sĩ hiện tại phải sử dụng bất cứ thứ gì có thể để tham gia diễn tập", ông Bartels cho hay.

Tăng chi trong tranh cãi

Thấy rõ thực trạng này, Thủ tướng Đức Angela Merkel còn cam kết sẽ tăng mức chi tiêu quốc phòng lên con số 51,8 tỷ USD vào năm 2021, đồng thời khẳng định sẽ cải thiện tình trạng thiếu hụt ngân sách quốc phòng.

Vấn đề thiếu hụt ngân sách không còn là điều gì đó quá mới với quân đội Đức. Người ta từng kỳ vọng rất nhiều vào lời hứa giải quyết vấn đề thiếu trang thiết bị của Bộ trưởng Quốc phòng Ursula von der Leyen khi bà nhậm chức cách đây 4 năm, nhưng thực tế thì không được khả quan như vậy. Bởi, ngân sách quốc phòng là khoản chi lớn thứ hai trong kế hoạch ngân sách năm 2018 của chính phủ Đức, chỉ xếp sau khoản tài chính dành cho thị trường lao động và trợ cấp xã hội, trị giá khoảng 139 tỷ euro. Việc tăng ngân sách cho quốc phòng luôn bị phe đối lập chỉ trích.

Chi tiêu cho quốc phòng là một trong những chủ đề gây tranh cãi không chỉ tại Đức mà còn ở nhiều quốc gia thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Bộ trưởng Quốc phòng Ursula von der Leyen mong muốn chính phủ Đức dành ít nhất 1,5% GDP, tương đương khoảng 60 tỷ euro cho quân đội. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump luôn hối thúc Đức nhanh chóng thực hiện cam kết chi tiêu 2% GDP cho quốc phòng vào năm 2024, như đã thống nhất tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO ở Xứ Wales vào năm 2014. Đây chính là chủ đề gây tranh cãi tại nước Đức và một số quốc gia khác trong NATO thời gian qua.

Đức hiện đang chi khoảng 38,5 tỷ euro cho quốc phòng, tương đương với 1,2% GDP. Chạm mức 2% đồng nghĩa với việc chi phí quốc phòng có thể sẽ phải tăng gần gấp đôi. Thomas Opperman, một nhà lãnh đạo của Đảng Dân chủ xã hội Đức, khẳng định trong một bài viết mới đây rằng, mục tiêu này không chỉ phi hiện thực, mà nó sẽ không được người dân Đức chấp nhận, đặc biệt trong bối cảnh lịch sử của nước này. Theo ông Thomas Opperman, nếu chi tiêu quốc phòng được tăng gấp đôi, nước Đức sẽ trở thành cường quốc quân sự lớn nhất tại châu Âu và chính tâm lý e ngại phát triển quân đội quá lớn sẽ mang lại hậu quả như trong quá khứ đã khiến hầu hết người dân Đức cảm thấy miễn cưỡng khi chính phủ tăng ngân sách quốc phòng.

NGUYỄN HÒA