Theo tài liệu tuyệt mật soạn thảo ngày 22-3-1962, Washington đã thành lập một nhóm hoạt động đặc biệt mang tên mã SGA với nhiệm vụ lật đổ Chính phủ Cuba và lập kế hoạch tìm cơ hội có trong tay các máy bay tiêm kích hiện đại của Liên Xô thời điểm đó.
Cụ thể, nhóm SGA gồm các thành viên chóp bu thuộc Chính quyền Tổng thống John F. Kennedy như: Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Robert Kennedy, Giám đốc Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John McCone, Cố vấn An ninh quốc gia McGeorge Bundy và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Lyman Lemnitzer. Dù không được công bố chính thức, rất nhiều khả năng Ngoại trưởng Mỹ Dean Rusk và Tổng thống Kennedy cũng tham gia nhóm hoạt động đặc biệt này.
Máy bay tiêm kích Mig-17 của Không quân Liên Xô.
Một phần của tài liệu liên quan tới SGA vừa được Mỹ giải mật.
Trong báo cáo vừa được công bố, SGA đã tính toán mọi phương án liên quan tới máy bay tiêm kích Mig-17, Mig-19 và máy bay vận tải IL-14, bao gồm cả chi phí và thời gian chế tạo ra chúng sao cho giống với nguyên bản của máy bay Không quân Liên Xô nhất có thể. Ngoài kịch bản chế tạo, SGA cũng tính tới phương án mua chuộc phi công Liên Xô hoặc khối Warsaw để lấy được nguyên mẫu các máy bay chiến đấu nói trên. Tuy nhiên, phương án này được SGA cho là quá phức tạp và tính khả thi thấp.
Tài liệu trên cũng nêu rõ, các máy bay “giả dạng” Không quân Liên Xô có thể sử dụng để tấn công vào lực lượng quân đội Mỹ và đồng minh để biện minh cho hành động đáp trả quân sự của Washington khi cần thiết.
“Những máy bay trên hoàn toàn có khả năng được sử dụng trong hoạt động “cờ giả” với mục đích đổ vấy âm mưu gây chiến cho phía Liên Xô. Chúng có thể đóng vai máy bay Liên Xô khiêu khích hoặc tấn công trực tiếp các cơ sở quân sự Mỹ và đồng minh. Đây là lý do hoàn toàn hợp lý để Mỹ và đồng minh phát động chiến tranh”, đó là một trích đoạn trong tài liệu vừa được giải mật. CIA tính toán phương án hợp lý nhất là chế tạo các máy bay “giả mạo” tại Mỹ dựa trên các thông tin thu thập được về máy bay tiêm kích Liên Xô.
Điều may mắn là kế hoạch này chưa bao giờ được thực hiện, nếu không nó có thể khơi mào cho một cuộc chiến tranh tổng lực, bao gồm cả chiến tranh hạt nhân.
Liên quan tới tài liệu trên, giới phân tích quốc tế đánh giá nhiều khả năng nó có liên quan tới kế hoạch Northwoods, Washington có thể chủ động tổ chức các hoạt động phá hoại trên lãnh thổ Mỹ và đổ tội cho Cuba để phát động chiến tranh. Tuy nhiên, do nhiều phần của tài liệu không được giải mật vì có liên quan tới nhiều hoạt động tình báo của Mỹ, nên hai sự kiện trên có liên hệ hay không vẫn là câu hỏi lớn.
Đánh giá tổng thể về tài liệu vừa được công bố, nhà sử học Mỹ Robert Dallek nhận định, kế hoạch “cờ giả” đầy phiêu lưu trên có thể là ý tưởng của Giám đốc CIA thời điểm đó, John McCone.
TUẤN SƠN (tổng hợp)