Ngày 18-10-2017, Sở TN&MT có Công văn số 1723/STNMT-KS phúc đáp về nội dung hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Hòa Bình do ông Bùi Quang Điệp, Phó giám đốc sở ký. Tại mục 3 của văn bản này, Sở TN&MT nêu rõ: Việc hướng dẫn công ty khảo sát lựa chọn diện tích (xác định vị trí tọa độ cụ thể khu vực đề nghị hoạt động khoáng sản, bảo đảm không nằm trong khu vực cấm, không trùng lấn các dự án khác làm cơ sở tham mưu cho UBND tỉnh có văn bản báo cáo Bộ TN&MT xem xét, hướng dẫn Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình lập thủ tục để cấp giấy phép hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản quặng vàng theo quy định).
Máy xúc tại hiện trường. Ảnh: Ngọc Quý
Nghiên cứu các văn bản liên quan, nhất là công văn ngày 12-11-2016 của Bộ Quốc phòng cho thấy, Sở TN&MT tỉnh Hòa Bình đã thiếu trung thực khi trả lời. Cụ thể, tại Văn bản số 1973/STNMT-KS của Sở TN&MT không xác định tọa độ, bảo đảm không trùng lấn, không nằm trong vùng cấm... Ngay tại Công văn số 924/UBND-NNTN của UBND tỉnh Hòa Bình gửi Bộ Quốc phòng để xin ý kiến về địa điểm thực hiện dự án điều tra, đánh giá, thăm dò khoáng sản vàng tại xã Hợp Châu đã có sơ đồ vị trí, diện tích, ranh giới, tọa độ khu vực dự án kèm theo và nêu rõ ba khu đất tại đồi Băng, xóm Rế, xóm Trong, diện tích 13ha.
Công văn trả lời do ông Bùi Quang Điệp ký còn thừa nhận: Tại thời điểm kiểm tra thực tế của cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình ghi nhận Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình đã dựng lều lán, tập kết máy móc thiết bị và có công nhân trông coi. Đồng thời, theo báo cáo của công ty, khu đất đề nghị thực hiện dự án trước đây là đất lâm nghiệp đã giao ổn định, lâu dài cho các hộ gia đình, cá nhân. Sau đó các hộ đã chuyển nhượng cho một đơn vị trồng cà gai leo. Đơn vị này xây dựng nhà để bảo vệ, trông coi. Với mục tiêu được cho phép thực hiện dự án, cá nhân là thành viên của Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình đã thỏa thuận mua lại quyền sử dụng đất của đơn vị trồng cà gai leo trên.
Lều lán phục vụ quá trình “lấy mẫu” của Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình. Ảnh: Ngọc Quý
Sự việc không đơn giản như vậy, hiện nay đã có việc thu gom tới 81ha đất để nhằm hướng tới thực hiện dự án sai phạm này. Ông Trần Minh Thắng, lãnh đạo Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình đã thừa nhận có việc đưa người, máy móc, phương tiện vào khảo sát, lấy mẫu bề mặt để phục vụ cho việc lập dự án. Vậy mà Sở TN&MT lại vẫn khẳng định, khu đất này của đơn vị trồng cà gai leo, máy móc, phương tiện cũng do đơn vị này để lại?
Ngày 21-7-2017 Bộ TN&MT có Văn bản số 3672 chỉ đạo Sở TN&MT hướng dẫn doanh nghiệp khảo sát thực địa, lấy mẫu trên bề mặt nhưng đến gần một tháng sau, ngày 11-8-2017 Sở TN&MT tỉnh Hòa Bình mới có văn bản yêu cầu doanh nghiệp không tiến hành bất cứ hoạt động khoáng sản nào trước khi hoàn thiện thủ tục cấp phép. Trong khi đó, ngày 7-9-2017, Thanh tra sở cùng Phòng Cảnh sát môi trường công an tỉnh Hòa Bình đi kiểm tra vẫn thấy lều lán, máy móc và công nhân trông coi. Điều này khiến dư luận đặt câu hỏi: Từ năm 2016 đến nay, Sở TN&MT và UBND tỉnh có thực hiện kiểm tra, giám sát việc lấy mẫu và doanh nghiệp có gửi báo cáo kết quả để Bộ TN&MT có cơ sở hướng dẫn hay không? Nội dung báo cáo như thế nào? Đây cũng là vấn đề cần được làm rõ.
Được biết, Công ty Cổ phần 379 An Việt Thắng đăng ký kinh doanh và hoạt động từ ngày 3-3-2016, giấy phép kinh doanh: 0601109996 tại Nam Định, có địa chỉ tại số nhà 145 đường Đặng Xuân Bảng, xã Nam Phong, TP Nam Định, tỉnh Nam Định. Người đại diện pháp luật vẫn là ông Trần Minh Thắng. Còn Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình được thành lập vào ngày 1-8-2016 (căn cứ vào thông tin công bố tại Cổng Thông tin đăng ký kinh doanh Quốc gia) do ông Trần Minh Thắng làm lãnh đạo công ty. Phải chăng, Công ty Cổ phần 379 An Việt Thắng đã có đơn đề nghị thăm dò, đánh giá khoáng sản trước, nhưng không đủ điều kiện nên “đổi tên” sang thành lập Công ty Cổ phần Khoáng sản Hòa Bình? Hơn nữa, theo quy trình đăng ký kinh doanh, ngày 2-8-2016, Sở Kế hoạch và Đầu tư mới trả kết quả, nhanh nhất cũng phải mất 3 ngày để khắc dấu và công bố mẫu dấu trên Cổng Thông tin đăng ký kinh doanh Quốc gia, tức khoảng ngày 8-8-2016 mới được sử dụng con dấu và doanh nghiệp mới được phép hoạt động trên thực tế. Thế nhưng, trong hồ sơ thể hiện UBND tỉnh Hòa Bình ngày 12-8-2016 đã ban hành Công văn số 924/UBND-NNTN về việc xin ý kiến địa điểm thực hiện Dự án Điều tra đánh giá, thăm dò khoáng sản vàng tại xã Hợp Châu, huyện Lương Sơn. Vì vậy, dư luận cho rằng, các cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình đã bất chấp quy định và những phản hồi của các bộ, ngành...
Đề nghị các cơ quan chức năng, trực tiếp là Bộ TN&MT và Thanh tra Chính phủ khẩn trương vào cuộc, thanh tra toàn diện để làm rõ, xử lý nghiêm minh sự việc.
NGUYÊN MINH - NGUYỄN CƯỜNG