Đến từng nhà nài nỉ mua từng con gà giống
Mảnh đất Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh có giống gà Hồ nổi tiếng “đầu công, mình cốc, cánh vỏ trai, đùi quản trường dài, mã mận, đuôi nơm”. Trọng lượng của một chú gà Hồ trống có khi lên đến 5-6kg, còn gà mái tối đa từ 4 đến 5kg. Thịt gà Hồ rất ngon, thịt xạm đen nhiều chất dinh dưỡng, ăn thấy ngọt, giòn, chứ không nhạt và dai như một số loại gà khác. Gà Hồ thuần chủng là một trong những giống gà ngon nhất dùng để tiến vua thời xưa.
Ngày mới học lớp 3, Nguyễn Xuân Đức đã được bố mẹ giao “trọng trách” chăm nuôi mấy cặp gà Hồ của gia đình. Sáng nào Đức cũng phải dậy sớm thái một thau chuối to cho gà ăn, trưa đi học về tiếp tục cho gà ăn thóc gạo, tối thì cho gà ăn xong rồi lùa chúng lên chuồng. Qua bàn tay chăm sóc của Đức, đàn gà phát triển rất tốt, không hề bệnh tật, ăn khỏe, đẻ khỏe, ấp nở tự nhiên chứ không hề phải dùng đến công nghệ ấp nở như bây giờ. Đức không ngờ rằng sau này, chính giống gà Hồ đó lại trở thành con đường giúp cậu lập nghiệp trên mảnh đất quê hương.
Đức và những chú gà Hồ thuần chủng.
Nguyễn Xuân Đức chia sẻ, năm 2011, tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin, Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội, thay vì tìm một công việc ở Thủ đô, Đức quyết định về quê thành lập Trung tâm Tin học Tâm Đức, chuyên buôn bán, sửa chữa máy tính, camera an ninh... Đức trực tiếp làm việc và còn thuê thêm 3 nhân viên phụ giúp. Tuy nhiên, doanh thu của cửa hàng cũng bấp bênh, dao động khoảng 10 đến 20 triệu đồng/tháng và có xu hướng ngày càng sụt giảm.
Trong lúc Đức đang loay hoay suy nghĩ có nên tiếp tục phát triển trung tâm tin học hay tìm hướng đi nào đó mới sáng tạo hơn, cho doanh thu tốt hơn, thì đúng thời gian này (năm 2014-2015), giống gà Hồ được tỉnh Bắc Ninh đẩy mạnh phát triển. Truyền thông rầm rộ đưa tin về gà Hồ, nhiều đề án lớn cấp quốc gia về bảo tồn và nuôi dưỡng giống gà quý này cũng được lập ra. Vốn có niềm đam mê với gà Hồ ngay từ khi còn nhỏ, Đức một lần nữa đưa ra quyết định táo bạo: Thành lập trang trại, bắt đầu xây dựng thương hiệu Gà Hồ Thuận Thành.
Đức vẫn duy trì hoạt động của trung tâm tin học nhưng chỉ cầm chừng, các nhân viên đều được cho nghỉ việc. Nhiều người làng thấy vậy bảo Đức “khờ” quá, đang làm ông chủ, công việc trí óc nhẹ nhàng đúng ngành học lại “dở chứng” bỏ ngang đi làm… nông dân chăn gà. Bỏ qua những lời dị nghị, Đức vẫn quyết tâm đi sâu tìm hiểu về giống gà Hồ, đến từng nhà dân thu mua gà giống.
Nhớ về những khó khăn khi bước sang một lĩnh vực này, Đức cho biết: “Thời điểm đó số vốn của mình chỉ vỏn vẹn 20 triệu đồng. Giống gà này thuần chủng lại rất đắt, một con gà mới nở giá khoảng 150.000 đồng, người bán thì rất ít. Mình phải đi tới hơn 20 nhà dân ở làng Lạc Thổ, thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành (quê gốc của giống gà Hồ), dặn người ta trước 1 đến 3 tháng họ mới bán cho 5-10 con gà con. Còn muốn mua gà to thì phải đến nhà các cụ cao niên trong làng nài nỉ cả nửa năm. Cũng nhờ có sự kiên trì mà mình đã mua được con gà Hồ đẹp nhất làng Lạc Thổ của một cụ cao niên. Chú gà đó “đầu công mình cốc, cánh vỏ trai, đùi quản trường dài, chân đỗ lành (vàng nhạt), mã mận”, bây giờ rất ít con mã đẹp được như vậy. Cảm giác khi sở hữu được chú gà đó vô cùng hạnh phúc”.
Ký ức về lần suýt “phá sản” vì dịch bệnh
Mua được con gà đã khó, chăm sóc để nó phát triển sinh sôi còn khó khăn hơn vạn lần. Do mới “chân ướt chân ráo” bước vào nghề nuôi gà nên kinh nghiệm, kỹ thuật nuôi của Đức còn kém, dẫn đến gà chết vì vì dịch bệnh. Thời điểm căng thẳng nhất là mùa đông năm 2015, lúc ấy trại gà của Đức mới có khoảng 40 con, nhiều con bị bệnh đầu đen. Đức đi hỏi rất nhiều nơi, còn gửi cả thư đến chương trình khởi nghiệp của VTC16 nhưng vẫn không tìm được ra lời giải. Rất may là trước đó Đức tham gia một nhóm trên Facebook có hơn 70.000 thành viên chăn nuôi gà, sau khi biết chuyện của Đức, một số người giỏi đã tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật, rồi bên thú y cũng cử người đến tận nhà giúp, từ thuốc cho gà uống đến tiêm phòng, hỗ trợ máy ấp… Nhờ vậy, Đức đã vượt qua được giai đoạn đầy khốn khó ấy.
Đàn gà Hồ trống trong trang trại của Nguyễn Xuân Đức.
Hiện nay, trang trại gà Hồ của Đức rộng 100m2, có hơn 300 con, trong đó gà bố mẹ có 100 con, còn lại là gà thương phẩm và gà giống. Nhờ áp dụng công nghệ kỹ thuật tiên tiến như thụ tinh nhân tạo, ấp máy, máng ăn uống tự động nên Đức giảm được rất nhiều công chăm sóc mà hiệu quả lại cao. Mỗi tháng trang trại xuất bán từ 100 đến 200 con gà giống, giá 250.000đồng/con/1 tháng tuổi, gà to bán 500.000-700.000đồng/kg.
Mỗi tháng thu nhập trung bình của Đức từ trang trại gà khoảng từ 25 đến 30 triệu đồng, có tháng cao điểm được 50 triệu đồng. Đức chủ yếu bán gà qua Facebook cá nhân và các hội nhóm chăn nuôi gà trên mạng xã hội. Cứ người nọ giới thiệu người kia, lượng khách của Đức ngày một đông, trải dài từ Bắc tới Nam.
Theo Nguyễn Xuân Đức, giống gà Hồ thuần chủng hiện rất hiếm, thời gian nuôi rất lâu, thường từ 12-15 tháng mới xuất bán được nên không đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường. “Hiện nhà mình có 50-60 người đặt tiền trước chờ mua gà con nhưng mình không có đủ gà để bán. Khách ăn gà to hoặc trứng gà Hồ so thì phải thật thân thiết mình mới bán. Gà thịt cũng luôn khan, còn mấy tháng nữa mới đến Tết mà hiện giờ đã có khoảng 30 người đặt gần 100 con gà trống to để làm quà biếu và thịt, giá từ 5 đến 7 triệu đồng/đôi, nên giờ mình cũng không có nhiều để bán”, Đức chia sẻ.
Mong muốn của Đức sắp tới là mở rộng quy mô trang trại lên thành 1000m2, đầu tư thêm một số máy móc hỗ trợ chăn nuôi; bảo tồn và phát triển giống gà quý này, đồng thời có thể cung cấp số lượng lớn gà giống cho những người có nhu cầu, cung cấp gà thịt cho các siêu thị, nhà hàng, khách sạn.
Bài, ảnh: THU HUYỀN