Theo phản ảnh của người dân ấp Phú Hòa và ấp Hòa Thuận, xã Vĩnh Bình (Chợ Lách, Bến Tre), do “cát tặc” ngang nhiên lộng hành nên nhà cửa, ruộng vườn của không ít gia đình trên địa bàn bị sạt lở. Bà Võ Thị Ron ở xã Vĩnh Bình bức xúc cho biết: “Đã nhiều lần người dân chúng tôi phản ảnh tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Cổ Chiên, đoạn chảy qua địa bàn tới UBND xã Vĩnh Bình và UBND huyện Chợ Lách, nhưng chính quyền các cấp không có bất kỳ biện pháp xử lý nào. Việc khai thác cát quá mức khiến đất đai ven sông bị sạt lở, lấn sâu vào trong hàng trăm mét, một số căn nhà của người dân bị nước cuốn trôi. Không ít gia đình đã phải bỏ ruộng vườn hoặc bán đất cho các công ty nuôi trồng thủy sản. Rồi các công ty cũng chuyển nhượng cho nhau vì tình trạng sạt lở. Khi tài sản và cuộc sống người dân bị đe dọa, thanh niên địa phương đã đi xuồng ra xua đuổi, nhưng họ vấp phải sự chống trả quyết liệt của "cát tặc". Bọn chúng ném đá, thậm chí vác cả mã tấu đe dọa”.

leftcenterrightdel
Các phương tiện khai thác cát trái phép bị lực lượng chức năng tỉnh Bến Tre thu giữ.

Ông Đoàn Hữu Đức, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Bình đã xác nhận phản ảnh của người dân về tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Cổ Chiên là đúng. Song, khi người dân báo về, UBND xã cử lực lượng chức năng xuống kiểm tra thì các tàu thuyền đều bỏ chạy hết, nên rất khó xử lý.

Theo Đại tá Lê Văn Hòa, Phó giám đốc Công an tỉnh Bến Tre, không có trường hợp chính quyền bao che để “cát tặc” lộng hành. Minh chứng là thời gian qua, lực lượng chức năng của tỉnh liên tục phát hiện và thu giữ phương tiện khai thác cát trái phép trên địa bàn. Cụ thể vào lúc 2 giờ ngày 23-9, Công an huyện Thạnh Phú bắt quả tang 3 đối tượng dùng công cụ máy tự chế bơm, hút trộm cát tại rạch Bầu Kiềng. Trước đó 10 ngày, Công an tỉnh Bến Tre cũng phát hiện và bắt quả tang 7 tàu đang khai thác cát trái phép tại tuyến sông Cổ Chiên và sông Hàm Luông đoạn qua địa bàn huyện Chợ Lách...

Được biết từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng của tỉnh Bến Tre đã phát hiện, bắt giữ hơn 650 phương tiện khai thác cát trái phép, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Qua đó đã xử phạt các trường hợp khai thác cát trái phép với số tiền gần 5,5 tỷ đồng. Mặc dù chính quyền các địa phương đã áp dụng nhiều biện pháp cũng như đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản cho người dân, song do lợi nhuận quá lớn, hoạt động khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp. Các đối tượng hành nghề khai thác cát chưa có ý thức chấp hành pháp luật về khoáng sản, trong khi công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp, chính quyền địa phương có lúc chưa chặt chẽ, kịp thời…

Trước những diễn biến phức tạp của nạn "cát tặc", UBND tỉnh giao các cơ quan chức năng rà soát, có biện pháp mạnh, đồng thời tiếp tục tăng cường phối hợp trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về khai thác cát lòng sông… Cùng với đó tiến hành kiểm tra đối với những đơn vị được cấp phép khai thác khoáng sản, thực hiện nghiêm các quy định trong nội dung giấy phép, nhắc nhở cá nhân được giao quản lý các mỏ có trách nhiệm phát hiện hoạt động khai thác ngoài ranh giới mỏ và thông báo cho đơn vị chức năng kịp thời có biện pháp xử lý. Các địa phương theo nội dung quy chế phải phối hợp chặt chẽ với nhau để thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản khu vực giáp ranh, kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.

Ông Nguyễn Hữu Lập, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre khẳng định: "UBND tỉnh đã giao thẩm quyền xử lý những vi phạm cho UBND các xã. Chính vì vậy, UBND các xã phải phối hợp với ngành chức năng tăng cường tuần tra kiểm soát, phát hiện, xử phạt những hành vi vi phạm. Nơi nào để xảy ra khai thác cát trái phép tràn lan thì chủ tịch UBND xã nơi đó phải chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh”.

Bài và ảnh: THU HUYỀN