Chủ trương nhất quán, thông tin công khai, minh bạch
Nói về công tác triển khai di chuyển chợ Đồng Đăng đến địa điểm mới, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Chủ tịch UBND huyện Cao Lộc, cho biết: "Từ năm 2007, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng biên giới Việt-Trung đến năm 2020 với định hướng xây dựng “thành phố Lạng Sơn, thị xã Đồng Đăng, cửa khẩu Tân Thanh” là đô thị trung tâm. Song, ngay từ những năm 2002-2003, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có chủ trương xây dựng, cải tạo lại chợ Đồng Đăng. Tuy nhiên, căn cứ vào quy hoạch chung trong xây dựng, phát triển thị trấn Đồng Đăng thành thị xã Đồng Đăng và quy hoạch mạng lưới chợ trên địa bàn tỉnh thì với diện tích chỉ 7.000m2, vị trí chợ Đồng Đăng cũ không đủ rộng để xây dựng chợ hạng I. Vì vậy, để bảo đảm đủ điều kiện về diện tích xây dựng, giao thông đi lại, cũng như công tác phòng, chống cháy, nổ hay bảo đảm cảnh quan môi trường thì cần tìm vị trí thích hợp để xây dựng chợ Đồng Đăng, đáp ứng nhu cầu giao thương của địa phương".
Đại đa số tiểu thương kinh doanh tại TTTM đi vào ổn định.
Chủ trương xây dựng chợ Đồng Đăng với các tiêu chí đáp ứng chợ hạng I được UBND tỉnh Lạng Sơn giao cho UBND huyện Cao Lộc triển khai, thông tin rộng rãi trong nhân dân với hàng loạt các giải pháp đồng bộ, như: Tổ chức họp các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án Trung tâm thương mại (TTTM) Đồng Đăng (thay thế chợ Đồng Đăng) để phổ biến các quyết định có liên quan đến thực hiện dự án; công bố Đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng-Lạng Sơn; công bố điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng thị trấn Đồng Đăng; công bố quy hoạch phân khu trục trung tâm kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng; quy hoạch khuôn viên cây xanh và các thông báo, kế hoạch liên quan đến thu hồi đất, đầu tư xây dựng khuôn viên cây xanh tại Đồng Đăng…
Nhiều giải pháp tích cực được triển khai
Theo ông Nguyễn Trọng Nghĩa, quá trình thực hiện quy hoạch, tỉnh Lạng Sơn luôn đặc biệt quan tâm đến việc bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các hộ dân trong diện thu hồi đất, tiểu thương bị ảnh hưởng bởi việc chuyển đổi vị trí kinh doanh, như: Ban hành quyết định hỗ trợ ngân sách cho các hộ kinh doanh chuyển địa điểm, hỗ trợ ổn định sản xuất kinh doanh, hỗ trợ quá trình di chuyển và nhiều hỗ trợ, ưu đãi khác…
Ngoài các chính sách của địa phương, đối với chủ đầu tư xây dựng TTTM Đồng Đăng, ông Dương Đình Khoa, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Đồng Đăng, cho biết: "Ngoài việc đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng TTTM Đồng Đăng khang trang, hiện đại, đáp ứng nhu cầu giao thương thì công ty đã dành rất nhiều ưu đãi trong hỗ trợ giải phóng mặt bằng xây dựng TTTM Đồng Đăng đối với các tiểu thương, hộ kinh doanh tại địa điểm mới, như: Miễn phí 6 tháng tiền thuê địa điểm kinh doanh, 12 tháng tiếp theo áp dụng mức giá thuê quầy bằng chợ Đồng Đăng cũ; ưu tiên chọn vị trí quầy; hỗ trợ kinh phí chuyển chợ; hỗ trợ ổn định kinh doanh...".
Ngoài ra, các tiểu thương thuộc đối tượng chính sách, như: Thương binh, gia đình liệt sĩ, hộ nghèo còn được công ty hỗ trợ thêm các khoản khác. Các phương án khai thác, kinh doanh tại chợ mới, công ty đã lập, trình và được các cơ quan chức năng phê duyệt theo đúng trình tự: Nội quy chợ, phương án bố trí, kinh doanh các ngành hàng, đơn giá thuê quầy hàng… “Điều đó cho thấy một số ý kiến cho rằng khi di chuyển vào TTTM Đồng Đăng, các tiểu thương bị ép giá, thuê với giá cao… là sai sự thật”-ông Khoa khẳng định.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, để tạo sự đồng thuận trong nhân dân, lãnh đạo huyện Cao Lộc và tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức nhiều cuộc gặp gỡ, đối thoại, tuyên truyền cho nhân dân về công tác di dời chợ Đồng Đăng để xây dựng khuôn viên cây xanh và những thuận lợi, tiện ích khi kinh doanh trong TTTM Đồng Đăng mới, được nhiều người dân và các chủ hộ kinh doanh ủng hộ, chấp hành.
Chị Nguyễn Thị Hằng Nga, kinh doanh chăn, ga, gối tại TTTM thì cho rằng, tuy ở vị trí mới nhưng TTTM thuận tiện giao thương, mọi công tác bảo đảm rất tốt, nhất là việc phòng, chống cháy, nổ cũng như các chính sách ưu đãi nên việc kinh doanh ngày càng khá và đi vào ổn định. Còn anh Trương Anh Tuấn, một người kinh doanh tại TTTM, cho rằng: “Cái gì mới thì bao giờ bước đầu cũng khó khăn, điều đó không thể tránh khỏi. Hiện đã có nhiều người thuê từ 2 đến 3 quầy; tôi cũng thuê liền 2 quầy. Vì sự phát triển của địa phương nên chúng tôi rất ủng hộ chủ trương chung của chính quyền các cấp".
Cần thực hiện triệt để theo đúng trình tự pháp luật
Tuy nhiên đến nay, công tác di chuyển chợ Đồng Đăng về TTTM Đồng Đăng vẫn còn một số tiểu thương chưa đồng tình với các lý do, như: Muốn giữ chợ truyền thống; di chuyển vào TTTM sẽ gặp những khó khăn trong kinh doanh; giá thuê quầy sẽ tăng cao, ảnh hưởng đến thu nhập… dẫn tới hậu quả như gửi đơn, thư tập thể, bỏ bê công việc, tập trung đông người trước các cơ quan Nhà nước gây dư luận không tốt trong nhân dân, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội của địa phương, tiềm ẩn nguy cơ gây mất trật tự an toàn xã hội.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Trọng Nghĩa cho biết, trong thời gian tới, chủ trương của tỉnh Lạng Sơn và huyện Cao Lộc sẽ tiếp tục tuyên truyền, vận động các hộ kinh doanh chấp hành thông báo thu hồi đất, tổ chức công khai lộ trình cụ thể thực hiện việc giải phóng mặt bằng đầu tư xây dựng khuôn viên cây xanh để các hộ kinh doanh chuẩn bị các điều kiện di chuyển vào TTTM Đồng Đăng-chợ Đồng Đăng, hoặc tìm địa điểm kinh doanh phù hợp với điều kiện của gia đình, theo đúng quy định của pháp luật hoặc chuyển đổi nghề nghiệp.
Chúng tôi gặp một số người dân, trong đó có ông Nguyễn Đình Tiến, Tổ trưởng Tổ 7, khu Ga, thị trấn Đồng Đăng, thì đều cho rằng chợ Đồng Đăng cũ chật chội, tiềm ẩn mất an toàn về cháy, nổ và tai nạn giao thông. Địa phương muốn phát triển phải đổi mới và đề nghị chính quyền cần làm tốt công tác tuyên truyền hơn nữa, đồng thời phải có biện pháp kiên quyết, đúng quy định của pháp luật đối với những người cố tình không hiểu...
Theo chúng tôi, để giải quyết triệt để vấn đề này, tạo sự ổn định để địa phương phát triển, nhân dân yên tâm buôn bán, làm ăn thì cấp ủy, chính quyền và các cơ quan chức năng cần xem xét thấu đáo, làm rõ tính khoa học, khả thi của vị trí TTTM mới, yêu cầu đặt ra trong xây dựng khuôn viên cây xanh để nhân dân hiểu, ủng hộ chủ trương của trên. Các hộ dân cũng cần lắng nghe, nhận rõ phải-trái, lợi ích trước mắt và lợi ích lâu dài, hiểu thấu đáo tính tất yếu, khách quan trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội, tránh bị kẻ xấu lợi dụng, lôi kéo, kích động, làm trái pháp luật; từ đó suy nghĩ, hành động đúng pháp luật, có lợi cho bản thân, gia đình, góp phần xây dựng, phát triển quê hương mình.
LÊ KHANH - NGUYỄN VĂN TÀI