Dạo quanh một số phòng trọ giá rẻ trên địa bàn quận Thanh Xuân và dãy nhà trọ ven đường tàu Cửa Nam, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội), chúng tôi không khỏi lo ngại về tình trạng sống của cư dân ở đây. Bằng mắt thường cũng nhận thấy, những khu nhà trọ này vừa thấp, lụp xụp, lại chật chội, cũ kỹ. Mỗi khu nhà trọ có hàng chục phòng ở, trần nhà được lắp ghép sơ sài bằng những tấm xốp chống nóng. Hệ thống điện câu móc tùy tiện và cư dân ở đây sử dụng đủ các loại bếp, chủ yếu là bếp ga mini, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ bất cứ thời điểm nào.

leftcenterrightdel
Một khu nhà trọ ở phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội.

Những người thuê nhà trọ ở nội thành Hà Nội hầu hết là lao động ngoại tỉnh. Với những người này, chỉ cần thuê một nơi để nghỉ, nên họ không hề quan tâm đến công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC). Trong khi đó, công tác quản lý PCCC đối với loại hình nhà trọ trên địa bàn Hà Nội vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập. Hiện nay, pháp luật vẫn chưa có chế tài cụ thể, đủ mạnh để xử lý các chủ nhà trọ trong việc bảo đảm PCCC. 

Chị Nguyễn Thị Thúy ở trọ tại khu đường tàu Cửa Nam, chia sẻ: "Giá thuê trọ chỉ từ 400 đến 600.000 đồng/người/tháng và những người thuê trọ đều từ nơi xa về, điều kiện kinh tế khó khăn. Mặc dù biết ở những căn nhà trọ này không bảo đảm an toàn, nhưng vẫn phải thuê để ở vì chi phí thấp, lại gần chỗ làm việc. Các chủ nhà trọ không đầu tư cơ sở vật chất nhiều, thiết bị PCCC hầu như không có. Năm 2017, khu trọ của chúng tôi có một người sơ ý khi hút thuốc lá đã gây ra cháy. Hậu quả là khu nhà trọ này bị đình chỉ hoạt động một năm".

Theo Luật sư Trịnh Xuân Tiến (Đoàn Luật sư TP Hà Nội): Nghị định số 79/2014/NĐ-CP của Chính phủ nêu rõ danh mục các cơ sở thuộc diện quản lý về PCCC, nhưng các dãy phòng trọ cấp 4 giá rẻ lại không thuộc danh mục cơ sở quản lý về PCCC nên không bắt buộc phải lập hồ sơ quản lý, theo dõi hoạt động. Đây là "lỗ hổng" khiến các chủ nhà trọ chưa ý thức được việc bảo đảm những quy định về PCCC.

Pháp luật chưa quy định cụ thể nên công tác PCCC tại các khu nhà trọ hầu như vẫn bỏ ngỏ. Đã thế, những khu nhà trọ ở nội thành Hà Nội hầu hết nằm trong ngõ nhỏ, nhiều người dân chiếm dụng mặt đường trong ngõ để buôn bán, nên gây cản trở đến việc chữa cháy khi có sự cố xảy ra.

Thiếu tướng Hoàng Quốc Định, Phó giám đốc Công an TP Hà Nội, cho biết: "Để giải quyết vấn đề này, chúng tôi đang cho kiểm tra, rà soát tại các dãy nhà trọ, từ đó có hướng tuyên truyền để các chủ nhà trọ làm tốt công tác PCCC, nhất là đối với các khu nhà trọ ở mức độ nguy cơ cháy nổ cao. Công an thành phố đã, đang và sẽ tiếp tục kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền về biện pháp quản lý các nhà trọ".

"Lỗ hổng" trong công tác quản lý PCCC ở các khu nhà trọ giá rẻ khiến nguy cơ cháy nổ rất cao tại những nơi này. Đã đến lúc chính quyền các địa phương, các cơ quan chức năng cần khẩn trương vào cuộc để khắc phục tình trạng này.

Bài và ảnh: ANH THƯ