Bài 1: Ngang nhiên mở đường… phá rừng

Đến thời điểm hiện tại, các cơ quan chức năng vẫn đang nỗ lực truy tìm thủ phạm vụ phá rừng tại xã An Hưng. Tuy nhiên, con số 43,7ha rừng bị tàn phá là cái giá quá đắt cho lỗ hổng trong công tác quản lý, bảo vệ rừng. Dư luận đang nóng lòng chờ đợi kết quả điều tra và đặt ra nhiều câu hỏi: Tại sao lâm tặc ngang nhiên mở đường, dựng rào chắn, phá rừng trồng keo? Có hay không doanh nghiệp đứng đằng sau? Tại sao thủ phạm phá rừng vẫn đang trong vòng bí ẩn?

Sáng 12-9, Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Nguyễn Thanh Tùng dẫn đầu đoàn công tác của tỉnh về huyện An Lão trực tiếp tiến hành kiểm tra, chỉ đạo xử lý vụ việc phá rừng. Qua báo cáo của chính quyền xã An Hưng và kết quả kiểm tra của lực lượng chức năng huyện An Lão cho thấy: Tổng diện tích rừng bị tàn phá là 43,7ha, gồm 30,5ha rừng tự nhiên quy hoạch chức năng sản xuất và 13,2ha rừng tự nhiên quy hoạch chức năng phòng hộ. Diện tích rừng bị tàn phá đang được giao cho UBND xã An Hưng quản lý, bảo vệ. Thời gian xảy ra phá rừng cách thời điểm kiểm tra từ 3 đến 10 ngày. Rừng bị phá tại 3 địa điểm: Địa điểm thứ nhất thuộc khoảnh 8, Tiểu khu 1, có diện tích 17,4ha. Khu vực này được quy hoạch là rừng sản xuất. Hiện trường để lại cho thấy, cây bị chặt phá hoàn toàn, nằm ngổn ngang và lá vẫn còn xanh. Phần lớn cây gỗ bị chặt có đường kính gốc từ 10 đến 35cm. Địa điểm thứ 2 cũng thuộc khoảnh 8, Tiểu khu 1, diện tích bị phá là 13,1ha. Tại đây, cây rừng và lớp thực bì bị phá trắng, phần lớn đã bị đốt cháy, cây gỗ bị chặt có chiều dài 8-10m, đường kính gốc 10-35cm. Một số cây gỗ có đường kính lớn, lâm tặc đã cắt khúc, chất đống, chờ vận chuyển ra khỏi rừng. Địa điểm thứ 3, thuộc khoảnh 7, Tiểu khu 1, với diện tích bị phá là 13,2ha. Đây là khu vực quy hoạch rừng phòng hộ. Cây rừng và thực bì cũng bị chặt phá hoàn toàn. Thời gian rừng bị phá cách thời điểm kiểm tra khoảng 10 ngày, cây rừng bị đốn hạ lá còn xanh, nằm ngổn ngang tại hiện trường, Nhiều cây có đường kính gốc 50-60cm. Tại hiện trường, lâm tặc bỏ lại nhiều vỏ can dầu, chai nước. Điều đáng nói là để vận chuyển được khối lượng lớn số gỗ này, lâm tặc phải dùng xe cơ giới mở một con đường dài khoảng 500m và đã tiến hành trồng 7ha keo lai, thời gian trồng cách thời điểm kiểm tra khoảng 10 ngày.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Phương Bắc, Phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm An Lão khẳng định: "Từ những dấu vết để lại hiện trường cho thấy, đây là vụ phá rừng có tổ chức. Lâm tặc sử dụng cưa máy và nhiều dụng cụ, trang bị khai thác rất chuyên nghiệp. Thậm chí họ còn đưa cả máy móc vào san ủi, mở đường, dựng lán trại để ăn nghỉ ngay dưới chân đồi, sát khu vực phá rừng. Trong lán trại có đầy đủ các vật dụng sinh hoạt, quần áo, chăn, màn. Bên ngoài lán còn nuôi chó để canh giữ, báo động khi có người lạ xâm nhập. Ngay lối vào khu vực rừng bị phá, lâm tặc còn dựng lên một rào chắn khá kiên cố và sử dụng dây xích khóa kỹ lưỡng, chính quyền và lực lượng kiểm lâm phải dùng búa, rìu phá khóa mới có thể tiếp cận được hiện trường.

Theo quan sát của nhóm phóng viên, khu vực rừng bị tàn phá nằm giáp ranh giữa huyện Hoài Nhơn và huyện An Lão. Tuy thuộc địa bàn xã An Hưng (An Lão), nhưng lại nằm xa trung tâm xã này. Từ xã An Hưng muốn tiếp cận hiện trường phải mất hơn 5 giờ đi bộ, leo núi, xuyên rừng. Vì vậy lâu nay, chủ rừng và lực lượng chức năng xã An Hưng muốn kiểm tra, tuần rừng ở khu vực này phải mượn đường đi từ xã Hoài Sơn, huyện Hoài Nhơn để đi vào. Cũng chính từ đặc điểm này mà nhận định ban đầu của lực lượng chức năng là đối tượng phá rừng có thể xâm nhập rừng từ hướng xã Hoài Sơn, huyện Hoài Nhơn.

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc lực lượng chức năng chậm phát hiện vụ phá rừng, để rừng bị tàn phá trên quy mô lớn, ông Đoàn Văn Tá, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm An Lão cho rằng: "Kiểm lâm địa bàn có đi tuần, nhưng đi phía bên An Lão, tới đỉnh núi nhìn qua. Do bị khuất tầm nhìn nên không phát hiện được. Thời gian tới, chúng tôi sẽ đẩy mạnh tăng cường, phối hợp với Hạt Kiểm lâm Hoài Nhơn để chốt chặn và kiểm tra rừng từ phía Hoài Nhơn".

Ông Phạm Văn Nam, Chủ tịch UBND huyện An Lão cho biết: "Ngay khi nhận được báo cáo, lãnh đạo huyện đã trực tiếp tới hiện trường để đánh giá tình hình. Nhận thấy vụ việc quá nghiêm trọng, huyện đã chỉ đạo Hạt kiểm lâm huyện xác lập hồ sơ, đồng thời phối hợp với Công an huyện An Lão khám nghiệm hiện trường, trưng cầu giám định thiệt hại, sớm khởi tố vụ án theo quy định của pháp luật".

Đến thời điểm hiện tại, các ban, ngành, cơ quan chức năng của tỉnh Bình Định đang nỗ lực truy tìm thủ phạm và giải quyết hậu quả. Nhưng, dư luận đang đặt ra nhiều câu hỏi khiến chúng ta phải suy nghĩ. Tại sao lâm tặc ngang nhiên dùng máy móc, cơ giới ồ ạt mở con đường hơn nửa cây số để vận chuyển gỗ phi pháp mà chính quyền và cơ quan chức năng lại không hay biết? Tại sao đến khi 43,7ha rừng bị mất trắng chính quyền và cơ quan chức năng mới có được thông tin? Có hay không doanh nghiệp đứng đằng sau “hà hơi, tiếp sức” cho lâm tặc phá rừng? Trách nhiệm của chủ rừng và chính quyền địa phương...? Tất cả những vấn đề nêu trên đang được các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Định điều tra làm rõ.

Bài và ảnh: TIẾN DŨNG - BÌNH ĐỊNH

(còn nữa)