Mối quan hệ này càng thể hiện rõ tính chất tuy hai mà là một trong bối cảnh toàn Đảng, toàn quân, toàn dân đang đẩy mạnh xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Kể từ khi ra đời tới nay, nhờ giữ vững tư cách của đảng cách mạng chân chính, được nhân dân tin tưởng, ủng hộ, Đảng ta đã lãnh đạo cách mạng, lãnh đạo đất nước, lãnh đạo nhân dân làm nên những thắng lợi vĩ đại, hoàn thành công cuộc giải phóng dân tộc, tiến hành thành công công cuộc đổi mới đất nước, hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, bước vào thời kỳ đổi mới, bên cạnh những thành công, trong Đảng xuất hiện tình trạng “Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ chủ chốt các cấp, yếu kém cả về phẩm chất và năng lực; thiếu tính chiến đấu, giảm sút lòng tin, phai nhạt lý tưởng, vi phạm pháp luật của Nhà nước. Bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân trong một bộ phận cán bộ, đảng viên có chiều hướng gia tăng”. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng tuy đã đạt được những kết quả quan trọng bước đầu, nhưng vẫn còn rất nhiều việc, nhiều vấn đề rất đáng quan tâm.

leftcenterrightdel
Hội nghị lần thứ 4, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Ảnh minh họa: TTXVN.

Thực tế qua một số vụ việc vi phạm pháp luật vừa qua có liên quan tới CB, ĐV có thể thấy hai biểu hiện: Thứ nhất, CB, ĐV không chấp hành nghiêm chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thậm chí trực tiếp vi phạm pháp luật. Thứ hai, vợ, con, người nhà, người thân của CB, ĐV không thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, ỷ thế là người nhà cán bộ mà coi thường pháp luật, vi phạm pháp luật hòng trục lợi. Cả hai biểu hiện nói trên đều gây bức xúc trong xã hội, tác hại đối với uy tín của Đảng, hình ảnh của Đảng trước nhân dân. Mỗi CB, ĐV với sức ảnh hưởng của mình trong xã hội, khi gương mẫu chấp hành pháp luật thì sẽ là những tấm gương tốt lan tỏa lối sống thượng tôn pháp luật trong xã hội và ngược lại.

Bởi vì, pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận, được bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh cưỡng chế của quyền lực Nhà nước để điều chỉnh các quan hệ xã hội theo những trật tự xác định, nhằm duy trì trật tự và ổn định xã hội. Trong xã hội ta, pháp luật là sản phẩm phản ánh ý chí, nguyện vọng của nhân dân, đồng thời là sự thể chế hóa quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng. Trong hầu hết các trường hợp, quy định của pháp luật đều là sự kết tinh của ý Đảng và lòng dân. Vì vậy, tuân thủ, thượng tôn pháp luật chính là tuân thủ, thượng tôn ý chí của nhân dân, vì lợi ích của nhân dân và lợi ích của đất nước. Đây là một trong những yêu cầu đạo đức hàng đầu của CB, ĐV trong xã hội hiện đại. Theo đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp thì Luật Cán bộ, công chức quy định cán bộ, công chức có nghĩa vụ phải trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam; chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Mỗi cán bộ, công chức phải thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư trong hoạt động công vụ. CB, ĐV, nhất là CB, ĐV giữ vị trí lãnh đạo, quản lý là nhóm chủ thể đặc biệt, như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói, họ là “những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng”.

Thực tế chỉ ra rằng, trong điều kiện Đảng cầm quyền, CB, ĐV dễ lợi dụng chức quyền của mình và uy tín của Đảng để lộng quyền, đặc quyền, đặc lợi, ức hiếp quần chúng và dễ bị tha hóa. Vì vậy, nếu thiếu sự kiểm soát của pháp luật, xem nhẹ việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đối với CB, ĐV thì càng làm cho họ dễ bị tha hóa hơn. Song song với đó, nếu thiếu tư cách đạo đức thì CB, ĐV không thể nhận thức đúng và vận dụng đúng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, thậm chí còn cố ý bóp méo chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước để mưu lợi cho cá nhân, gia đình hoặc thân hữu; qua đó, làm cho người dân hiểu sai về chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước hoặc mất niềm tin vào Đảng và Nhà nước. Thiếu tư cách đạo đức, CB, ĐV cũng không có năng lực để phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của người dân với Đảng và Nhà nước; từ đó, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước khó sát hợp với yêu cầu phát triển.

 Việc chủ động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho CB, ĐV bằng cách cung cấp đầy đủ thông tin về pháp luật, giúp mỗi người nhận thức đúng về các quyền, nghĩa vụ của mình, các chuẩn mực pháp luật, giới hạn hành vi được thực hiện hay không được thực hiện để từ đó tự giác tuân thủ, chấp hành và tổ chức thi hành pháp luật là yêu cầu hết sức quan trọng. Thực hiện tốt công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho CB, ĐV để hình thành lớp CB, ĐV gương mẫu tuân thủ, chấp hành pháp luật cũng là một trong những biện pháp nhằm góp phần xây dựng Đảng về đạo đức, qua đó củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, bảo đảm mọi người dân đều tuân thủ và chấp hành nghiêm chỉnh Hiến pháp và pháp luật, phát huy đầy đủ nhất vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội, trong quản lý đất nước và kiến tạo sự phát triển xã hội.

Để thể hiện rõ vai trò tiên phong, gương mẫu của CB, ĐV trong chấp hành nghiêm chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thời gian tới rất cần tập trung thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau:

Một là, cần phát huy vai trò chủ động, tích cực và tính tự giác, gương mẫu của mỗi CB, ĐV. Mỗi CB, ĐV cần tích cực, chủ động học tập, tìm hiểu, nắm vững và am hiểu sâu sắc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thấm nhuần đạo đức cách mạng để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý đất nước theo pháp luật, đồng thời coi trọng xây dựng nền tảng đạo đức xã hội. Mỗi người cần nêu gương sáng trong tuân thủ và chấp hành pháp luật; hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật; am hiểu pháp luật để thi hành nghiêm chỉnh pháp luật.

Hai là, mỗi tổ chức đảng cần đưa việc quán triệt, phổ biến nội dung chính sách, pháp luật, nhất là các quy định mới ban hành thành nội dung sinh hoạt chi bộ thường kỳ; phát huy đầy đủ nhất vai trò tiên phong, gương mẫu đi đầu trong học tập, tìm hiểu, phổ biến pháp luật, nâng cao ý thức tuân thủ, chấp hành Hiến pháp và pháp luật của từng tổ chức đảng và đảng viên, coi đây là tiêu chí đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của các tổ chức đảng và từng đảng viên.

Ba là, CB, ĐV cần tham gia tích cực giải thích, vận động, thuyết phục, cảm hóa, tập hợp nhân dân để mỗi người dân đều có hiểu biết pháp luật, tự giác học tập, tìm hiểu pháp luật, đồng thời tuân thủ và chấp hành Hiến pháp và pháp luật khi tham gia các quan hệ xã hội. Trước tiên, CB, ĐV cần tuyên truyền, thuyết phục để người thân trong gia đình thực hiện nghiêm pháp luật. Vừa qua, trong Quy định xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm (Quy định số 102-QĐ/TW) của Bộ Chính trị đã có điều khoản về kỷ luật đảng viên nếu như vợ (chồng), con vi phạm pháp luật. Cụ thể, tại Khoản 1, Điều 13 quy định đảng viên sẽ bị kỷ luật bằng hình thức khiển trách nếu thiếu trách nhiệm trong quản lý, giáo dục dẫn đến có vợ (chồng), con hoặc cấp dưới trực tiếp phạm tội. Khoản 2, Điều 13 còn quy định đảng viên sẽ bị cảnh cáo hoặc cách chức (nếu có chức vụ) nếu để vợ (chồng), con lợi dụng chức vụ, vị trí công tác của mình tổ chức, thực hiện các hoạt động vi phạm pháp luật nghiêm trọng, để cấp dưới trực tiếp phạm tội nghiêm trọng, hoặc bản thân bao che các vụ việc vi phạm pháp luật xảy ra trong tổ chức, đơn vị, lĩnh vực, địa bàn phụ trách.

Có thể thấy quy định kỷ luật nói trên thể hiện rất rõ sự nghiêm khắc của Đảng trong việc xử lý các vi phạm pháp luật liên quan đến đảng viên. Đối với nguyên tắc của pháp luật thì ai vi phạm pháp luật thì người đó bị xử lý. Nhưng với quy định kỷ luật Đảng thì trách nhiệm của đảng viên phải được thể hiện ở mức cao hơn. Điều này cũng sẽ giúp các tổ chức đảng, đảng viên phải luôn nỗ lực thể hiện rõ tính tiên phong, gương mẫu trong chấp hành luật pháp, từ đó nâng cao uy tín của đảng viên, góp phần củng cố vững chắc vai trò lãnh đạo của Đảng.

QUANG HƯNG