Câu trả lời đã bắt đầu bằng thực tế chuyển động trên nhiều lĩnh vực kinh tế-xã hội cùng với đà đổi mới, phát triển đầy triển vọng của đất nước những năm gần đây. Trong bối cảnh đó, lần đầu tiên Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu diễn ra tại TP Đà Nẵng trở thành điểm nhấn thu hút sự quan tâm không chỉ đối với trí thức trẻ mà cả xã hội. Lẽ đơn giản bởi khoa học, công nghệ (KHCN) là "chiếc chìa khóa" để tăng năng suất lao động, đưa đất nước vượt qua ngưỡng thu nhập trung bình, phát triển nhanh, bền vững và lớp người trẻ tuổi thực tế đã trở thành lực lượng ngày càng đảm nhiệm vai trò chủ lực thúc đẩy quá trình này.
Với chủ đề “Tìm giải pháp đột phá cho khởi nghiệp Việt Nam”, tại diễn đàn đã có nhiều tiếng nói của trí thức trẻ về các nội dung đổi mới giáo dục-đào tạo, nghiên cứu môi trường, kiểm soát quá trình biến đổi khí hậu, về những vấn đề liên quan đến nguồn vốn, cơ chế, chính sách… Những tiếng nói đó đều thể hiện không chỉ nỗi lòng của trí thức trẻ hướng về quê hương, đất nước mà còn là những công việc, hành động thiết thực đóng góp xây dựng đất nước. Từ những môi trường đào tạo, nghiên cứu tiên tiến, nhiều trí thức trẻ đã thể hiện tầm nhìn bao quát để làm rõ các vấn đề Việt Nam đã, đang và sẽ phải đối mặt.
Có những ý kiến thật lòng, thẳng thắn nêu lên sự “cô đơn” mà trí thức trẻ gặp khi về nước làm việc. Họ có quá ít người chia sẻ, sát cánh, kể cả phản biện. Thực tế là vậy và cũng dễ hiểu khi môi trường, trình độ về KHCN của đất nước vẫn còn nhiều hạn chế. Và thế mới càng cần xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, mới cần giao lưu, hiến kế của trí thức trong đó có trí thức trẻ từ mọi miền đất nước, từ những chân trời muôn phương. Băn khoăn nhiều nhưng sự hy vọng, tin cậy vào những nỗ lực đổi thay đã đưa các trí thức trẻ đến diễn đàn này.
Bước đầu tiên, ngay tại diễn đàn này, mạng lưới trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu đã ra mắt hướng đến mục tiêu trở thành kênh tham vấn cho Đảng, Nhà nước cũng như các cơ quan, đơn vị chức năng và liên quan “đặt hàng” đội ngũ trí thức. Mạng lưới cũng đưa ra những nội dung tham vấn trí thức trẻ về các vấn đề cần thiết cho sự phát triển đất nước. Cũng tại diễn đàn, các đại biểu trí thức trẻ được Phó thủ tướng Trương Hòa Bình giới thiệu về những quyết sách của Đảng, Nhà nước chủ động đưa đất nước tận dụng lợi thế của công nghệ thông tin, ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ số… Cùng đó là những việc lớn sắp tới, như: Xây dựng nghị quyết của Bộ Chính trị về Cách mạng công nghiệp 4.0 và các chiến lược quốc gia, chương trình hành động của Chính phủ về cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Ngay sau ngày diễn ra Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu là Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp. Tại đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cam kết mạnh mẽ về những giải pháp để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các ý tưởng khởi nghiệp, sáng tạo, từ chính sách, luật pháp đến cơ chế vốn đầu tư, cải cách thủ tục hành chính. Thủ tướng khẳng định: “Chúng ta đang có nền kinh tế đa dạng và đủ nguồn lực giúp các bạn thực hiện ý tưởng kinh doanh của mình”.
Những trí thức, những nhà khởi nghiệp trẻ luôn cần các bệ đỡ chính sách cùng sự đầu tư, giúp đỡ của Nhà nước và cộng đồng. Những câu chuyện, những vấn đề, những đề xuất, sáng kiến của họ cũng là của xã hội, của đất nước. Chưa bao giờ phong trào khởi nghiệp, sáng tạo phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam như thời gian qua. Phong trào đó, tinh thần và cảm hứng đó chắc chắn sẽ lan tỏa và dâng cao trong vận hội mới của đất nước.
NGUYỄN ANH