Đại tướng Văn Tiến Dũng - người Cộng sản kiên trung, suốt đời vì nước, vì dân

Đồng chí Đại tướng Văn Tiến Dũng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam (1953-1978), nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (1980-1986), nguyên Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương (1985-1986), người chỉ huy trực tiếp Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975. Đồng chí Đại tướng Văn Tiến Dũng là một vị tướng lĩnh tài đức song toàn, người học trò ưu tú của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người cộng sản kiên trung, suốt đời vì nước, vì dân.

Đại tướng Văn Tiến Dũng, bí danh là Lê Hoài, sinh ngày 2-5-1917 tại xã Cổ Nhuế, huyện Từ Liêm, Hà Nội trong một gia đình nghèo, mẹ mất sớm. Năm 15 tuổi, cha đột ngột qua đời, đồng chí Văn Tiến Dũng phải bỏ học, ở nhà trợ giúp anh trai làm nghề thợ may, sau đó làm thuê kiếm sống tại các xưởng dệt Thanh Văn (Hàng Đào), xưởng Đức Xương Long, Cự Chung (Hàng Bông, Hà Nội).

Với nhiệt huyết và tuổi trẻ năng động, đồng chí Văn Tiến Dũng sớm giác ngộ cách mạng và tham gia hoạt động trong phong trào công nhân ngành dệt Hà Nội. Đồng chí được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương tháng 11-1937, khi vừa tròn 20 tuổi. Phong trào công nhân phát triển ngày càng mạnh mẽ, với năng lực và uy tín, năm 1939 đồng chí được cử làm thư ký Ban Thường trực Liên đoàn lao động Hà Nội và tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội.

Đại tướng Văn Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đến thăm và làm việc với Thư viện Quân đội, năm 1982. Ảnh tư liệu. 

Tháng 9-1939, đồng chí bị thực dân Pháp bắt kết án tù hai năm và giam giữ tại Nhà tù Sơn La. Hai năm sau, trên đường bị địch áp giải từ Sơn La về Hà Nội, đồng chí đã trốn thoát. Từ tháng 3- 1943, đồng chí bắt được liên lạc với Đảng, đồng chí tham gia hoạt động và được chỉ định làm Bí thư Ban Cán sự Đảng tỉnh Hà Đông, Bí thư Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh, tháng 4-1944 được cử làm Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ, tháng 8-1944 bị địch bắt lần thứ 3, tháng 12-1944 vượt ngục ra tiếp tục hoạt động. Tháng 1-1945, bị chính quyền thực dân Pháp kết án tử hình vắng mặt. Tháng 4-1945, đồng chí được cử làm Ủy viên Thường vụ Ủy ban Quân sự cách mạng Bắc Kỳ (Bộ Tư lệnh miền Bắc Đông Dương), được phân công phụ trách tổ chức Chiến khu Quang Trung, kiêm Bí thư Khu ủy Chiến khu Quang Trung. Tháng 8-1945, đồng chí trực tiếp chỉ đạo việc chuẩn bị khởi nghĩa và giành chính quyền ở các tỉnh Hòa Bình, Ninh Bình và Thanh Hóa.

Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đồng chí được Đảng giao nhiệm vụ lập Chiến khu 2 (gồm 8 tỉnh phía Tây Bắc và Tây Nam Bắc Bộ), làm Chính ủy Chiến khu, tham gia Trung ương Quân ủy. Tháng 11-1946 đến năm 1949, đồng chí được cử làm Cục trưởng đầu tiên Cục Chính trị Quân đội Quốc gia Việt Nam (nay là Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam), Phó Bí thư Trung ương Quân ủy. Tháng 10-1949 đến năm 1950, đồng chí làm Chính ủy Liên khu 3, sau đó kiêm Tư lệnh Quân khu; năm 1951, đồng chí làm Chính ủy kiêm Tư lệnh Đại đoàn 320. Từ tháng 11-1953 đến tháng 5-1978, đồng chí Văn Tiến Dũng giữ chức Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam. Trong thời gian đó (5-1954), đồng chí làm Trưởng đoàn đại biểu của Bộ Tổng Tư lệnh QĐND Việt Nam trong Ủy ban Liên hiệp đình chiến thi hành Hiệp định Giơ-ne-vơ về Việt Nam.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trên cương vị Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, đồng chí Văn Tiến Dũng đã được Đảng giao trực tiếp chỉ đạo nhiều chiến dịch lớn của quân đội ta. Đó là, Chiến dịch Đường 9-Nam Lào (1971), Chiến dịch Trị-Thiên (1972), Chiến dịch Tây Nguyên (1975). Tư lệnh Chiến dịch giải phóng Sài Gòn-Gia Định (sau đổi tên thành Chiến dịch Hồ Chí Minh). Từ tháng 5-1978 đến năm 1982, Đại tướng Văn Tiến Dũng được giao nhiệm vụ làm Phó Bí thư thứ nhất Quân ủy Trung ương. Từ tháng 2-1980 đến tháng 12-1986, đồng chí giữ chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và làm Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương từ tháng 7-1985 đến năm 1986 (nay là Quân ủy Trung ương).

Trong suốt các cuộc chiến tranh giải phóng và bảo vệ Tổ quốc, trên cương vị Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đồng chí luôn thể hiện tài năng quân sự xuất sắc cùng với các đồng chí trong Quân ủy Trung ương, Thủ trưởng Bộ Quốc phòng, đồng chí đã góp phần quan trọng vào thắng lợi của quân và dân ta. Đánh giá về cống hiến, đức độ, tài năng của đồng chí Văn Tiến Dũng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết: “Đồng chí Văn Tiến Dũng là một trong những tướng lĩnh tài ba xuất sắc của quân đội ta, là người học trò ưu tú của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

2. Phẩm chất, nhân cách người cộng sản kiên trung, suốt đời vì nước, vì dân của Đại tướng Văn Tiến Dũng

Vì nước, vì dân phấn đấu, hiến dâng trọn vẹn cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc

Xuất thân từ một gia đình làm nghề thủ công, được tận mắt chứng kiến cuộc sống cơ cực, lầm than của đồng bào, tội ác của thực dân, đế quốc và tay sai, đồng chí Văn Tiến Dũng đã sớm giác ngộ, đi theo con đường của Đảng và để lại nhiều dấu ấn trên con đường hoạt động cách mạng, một lòng một dạ hiến dâng trọn vẹn cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc và nhân dân ta. Trong suốt 65 năm hoạt động cách mạng, Đại tướng Văn Tiến Dũng đã nêu một tấm gương mẫu mực, sáng ngời về lòng trung thành vô hạn với lý tưởng cách mạng, người cộng sản kiên trung suốt đời vì nước, vì dân.

Lịch sử của Đảng và cách mạng Việt Nam, lịch sử QĐND Việt Nam mãi mãi ghi nhận công lao, cống hiến to lớn của đồng chí Đại tướng Văn Tiến Dũng. Từ một thanh niên yêu nước, đồng chí đã tìm đến với cách mạng từ những năm 30 của thế kỷ trước, sớm giác ngộ và trở thành người cộng sản qua phong trào đấu tranh cách mạng của công nhân Hà Nội. Chính phong trào cách mạng của quê hương Hà Nội đã nuôi dưỡng, tạo nên phẩm chất, nhân cách Văn Tiến Dũng-một vị tướng đức độ, tài ba xuất sắc của QĐND Việt Nam.

Khi bị thực dân Pháp bắt giam, dù bị tra tấn cực hình dã man đồng chí vẫn một lòng trung thành với Đảng, không khai báo để bảo vệ cơ sở cách mạng. Có thể nói, qua lao tù của địch, phẩm chất, nhân cách người cộng sản kiên trung càng được khẳng định.

Sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng đã thôi thúc và đưa người thanh niên trẻ tuổi Văn Tiến Dũng đến với cách mạng, giúp đồng chí vững bước trên con đường đấu tranh giải phóng dân tộc đầy khó khăn, thử thách. Tình yêu quê hương, đất nước thiết tha, tấm lòng yêu nước, thương dân, ý chí người cộng sản kiên trung, khát vọng giải phóng dân tộc, giải phóng đồng bào thoát khỏi ách thống trị, bóc lột của đế quốc, thực dân và phong kiến luôn là động lực to lớn giúp đồng chí phấn đấu quên mình, đi bất cứ nơi đâu, làm bất cứ nhiệm vụ gì mà Đảng và nhân dân giao phó. Dù ở bất kỳ cương vị nào: Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Xứ ủy, Chính ủy, Tư lệnh đại đoàn, liên khu, Cục trưởng chính trị hay Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư, Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, đồng chí Văn Tiến Dũng đều nỗ lực cố gắng, nêu cao ý chí quyết tâm, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ. Một trong những kỷ niệm sâu sắc đáng nhớ là khi trực tiếp chỉ huy các chiến dịch, đồng chí không chỉ quán triệt sâu sắc đường lối quân sự của Đảng, nêu cao tinh thần cách mạng tiến công, chỉ huy mưu lược, sâu sát, cụ thể mà còn gần gũi, đồng cam cộng khổ, động viên cán bộ, chiến sĩ phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước tin tưởng giao phó, nên đồng chí luôn được cán bộ, chiến sĩ và nhân dân kính phục, tin yêu và ngưỡng mộ.

Một mực trung thành với Đảng, với sự nghiệp cách mạng, giữ vững bản lĩnh và khí tiết kiên cường của người cộng sản

Trong quá trình hoạt động cách mạng, đồng chí Văn Tiến Dũng đã ba lần bị địch bắt, tra tấn và buộc tội “làm Việt Minh”, bị giam cầm ở Nhà tù Hỏa Lò, ở Nhà tù Sơn La. Lao tù của đế quốc, thực dân với mọi cực hình tra tấn dã man, tàn ác; những thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt đã không làm nao núng tinh thần, nhụt ý chí chiến đấu của đồng chí; trái lại đồng chí càng kiên quyết đấu tranh với kẻ thù, tìm mọi cách trốn tù để tiếp tục hoạt động cách mạng. Đồng chí Văn Tiến Dũng một mực trung thành với Đảng, với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, với tổ chức, luôn thủy chung với đồng chí, bạn bè; không bao giờ xưng khai, làm lộ bí mật. Trước sự sống, cái chết, đồng chí đều bình thản, giữ vững khí tiết của người cộng sản, tìm mọi lý lẽ phản bác lại địch, có lần đã buộc kẻ thù phải trả tự do cho mình.

Trong lần bị bắt đầu tiên, tại Nhà tù Hỏa Lò, đồng chí Văn Tiến Dũng đã “nếm trải” cảnh lao tù, nhục hình cực khổ nhưng rất lạc quan. Đồng chí luôn tỏ rõ ý chí kiên cường, giữ vững khí tiết của người chiến sĩ cách mạng, biến những ngày bị giam cầm trong tù thành những ngày rèn luyện bản lĩnh, ý chí và kiên quyết đấu tranh cách mạng. Trong hơn hai tháng tạm giam tại Nhà tù Hỏa Lò, đồng chí Văn Tiến Dũng cùng các đồng chí của mình đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm đấu tranh chống địch và bảo vệ lực lượng, đã vạch ra kế hoạch hành động trong tù, có nhiều biện pháp thiết thực để giữ gìn sức khỏe và an toàn cho anh em, nhất là các lần di chuyển đến trại giam tại Nhà tù Sơn La, Bắc Ninh. Đồng chí còn vận động anh em dành một phần thuốc men do gia đình tiếp tế để cho các đồng chí bị đi đày sử dụng dọc đường. Cùng với đó, đồng chí Văn Tiến Dũng đã vạch kế hoạch tuyên truyền, giác ngộ binh lính địch đi áp giải và vạch ra phương án đối phó khi bị chúng hành hạ hoặc khủng bố tù nhân cách mạng trên đường giải đi đày. Sau khi ra tù lần thứ nhất, đồng chí Văn Tiến Dũng đã tìm mọi cách để nhanh chóng trở về với Đảng, với cách mạng, tiếp tục hoạt động trong phong trào công nhân Hà Nội, Hà Đông. Đồng chí đã cùng Thành ủy lãnh đạo phong trào cách mạng ở Hà Nội, trực tiếp lãnh đạo phong trào đấu tranh của công nhân ngành dệt may Hà Nội và thực hiện một số nhiệm vụ khác Đảng giao.

Lần thứ hai đồng chí Văn Tiến Dũng bị địch bắt cùng với sách, báo bí mật và Điều lệ Đảng tại trụ sở Hội Ái hữu công nhân các xưởng dệt Hà Nội ở số nhà 76 phố Tiên Sinh (nay là phố Hàng Gà). Do bị bắt bất ngờ cùng với những tài liệu mật, nên đồng chí bị mật thám Pháp đánh đập, tra tấn nhiều lần ngất xỉu nhưng đồng chí vẫn kiên quyết không khai, vẫn cắn răng chịu đựng đòn roi, sự hành hạ của kẻ thù. Đồng chí kể lại: “Chúng đánh tôi và chỉ riêng có tôi bị đánh, vì chúng đã tìm thấy tài liệu mật của Đảng. Chúng muốn triệt để khai thác ở tôi, nhưng không có kết quả gì…"(2). Sự tra tấn dã man của kẻ thù “không có kết quả gì” đã cho thấy phẩm chất kiên trung ngời sáng của đồng chí Văn Tiến Dũng.

Trong lần thứ ba bị bắt, đồng chí phải chịu những trận đòn roi và những cực hình tra tấn dã man, tàn ác hơn những lần trước nhưng đồng chí vẫn một mực không khai, bọn đao phủ đã tra tấn đồng chí đến mức “chết đi sống lại” nhiều lần; máu của đồng chí đã đổ “tóe lên sàn xi măng đen ngòm và hôi thối”. Mặc dầu đã trải qua 75 ngày đêm bị cùm xích trong lao tù, với hơn chục trận đòn chính thức và nhiều trận không chính thức, người đau nhức ê ẩm, rã rời, mặt bủng ra và trắng bệch, cánh tay trái bị liệt, chân kéo lê trên đường nhưng đồng chí Văn Tiến Dũng vẫn luôn giữ vững khí tiết của người đảng viên cộng sản, bảo toàn bí mật các cơ sở và tổ chức cách mạng của Đảng, được anh em bạn tù gọi là một người cộng sản “gan lì có tiếng”. Sau thời gian bị giam cầm, tra tấn tại Nhà tù Hỏa Lò, thấy không thể khai thác được gì, địch chuyển đồng chí Văn Tiến Dũng về nhà lao Bắc Ninh để chờ ngày mở phiên tòa xét xử. Ở trong tù, đồng chí luôn tôi rèn ý chí và giữ vững phẩm chất của người cộng sản, lúc tỉnh lại là phổ biến kinh nghiệm và động viên các bạn tù rèn luyện ý chí, khích lệ mọi người tìm mọi cách vượt ngục, trốn tù để về với cách mạng, tiếp tục tham gia phong trào cách mạng.

Trong tình cảnh bị giam giữ tù đày, đồng chí vẫn bí mật liên lạc được với các đồng chí trong Xứ ủy Bắc Kỳ để nhờ giúp đỡ, phối hợp tổ chức vượt ngục. Đêm 26-12-1944, đồng chí đã vượt ngục nhà lao Bắc Ninh thành công, trở lại hàng ngũ của Đảng, tiếp tục hoạt động cách mạng. Ngày 12-1-1945, đồng chí bị thực dân Pháp kết án tử hình vắng mặt tại tòa án tỉnh Bắc Ninh. Sau khi thoát khỏi nhà tù, mặc dù sức còn yếu nhưng đồng chí đã xin được tham gia phong trào cách mạng, được Đảng cử tham dự Hội nghị Quân sự Bắc Kỳ. Tại hội nghị này, đồng chí Văn Tiến Dũng được cử làm Ủy viên Thường vụ Ủy ban Quân sự cách mạng Bắc Kỳ kiêm Bí thư Khu ủy với nhiệm vụ quan trọng: Chuẩn bị khởi nghĩa ở chiến khu Quang Trung.

Sẵn sàng hy sinh vì nước, vì dân

Với đồng chí Văn Tiến Dũng, tham gia cách mạng là để thực hiện mục tiêu, lý tưởng của Đảng: Phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân, góp sức mình làm cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp mau chóng thành công, đem lại độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Ý thức sâu sắc điều ấy, nên khi gặp khó khăn, thử thách, thậm chí có lúc có thể phải hy sinh cả tính mạng, đồng chí vẫn sẵn sàng, không bao giờ dao động, lùi bước. Ý thức thường trực trong đồng chí là sẵn sàng đi bất cứ nơi đâu, thực hiện bất cứ nhiệm vụ gì khi được Đảng phân công. Điều đó thể hiện rõ phẩm chất cách mạng, lòng trung thành, niềm tin chiến thắng, ý chí chiến đấu kiên cường, không sợ khó khăn, gian khổ, hy sinh ác liệt của đồng chí Văn Tiến Dũng.

Khi trả lời câu hỏi “muốn sống hay muốn chết” của tên thanh tra mật thám Pháp Luýt tại Nhà tù Hỏa Lò khi bị bắt lần thứ ba, đồng chí Văn Tiến Dũng đã hiên ngang trả lời: “Ai chả muốn sống! Không ai muốn chết cả. Nhưng đối với người cách mạng, nếu vì sự nghiệp chung của đất nước, của Tổ quốc, cần phải chết thì cũng sẵn sàng thôi"(3). Một câu trả lời đầy khí tiết của người cộng sản kiên trung.

Làm cách mạng là để giành lại độc lập, tư do, đem lại quyền được sống cho mình và cho mọi người, nhưng vì sự nghiệp cách mạng, vì tự do và hạnh phúc của nhân dân, thì sẵn sàng hy sinh tính mạng của mình, đồng chí không hề luyến tiếc. Đó là đạo lý, là lẽ sống cao đẹp của những người cộng sản, đồng chí Văn Tiến Dũng đã thể hiện sâu sắc đạo lý và lẽ sống cao đẹp ấy. Đồng chí xứng đáng là một đảng viên mẫu mực, người cộng sản kiên trung luôn quên mình vì sự nghiệp vẻ vang của dân tộc. Là một trong những người chỉ huy cao nhất của Quân đội ta, dù trong chiến tranh gian khổ ác liệt hay xây dựng quân đội thời bình, trong công việc bận rộn của người chỉ huy hay sinh hoạt đời thường đồng chí luôn giữ lối sống trong sáng, giản dị, chân tình, được Đảng, Nhà nước tin cậy, đồng chí, đồng đội và nhân dân tin yêu, quý trọng.

3. Sáng mãi tấm gương người cộng sản kiên trung, suốt đời vì nước, vì dân

Đại tướng Văn Tiến Dũng là tấm gương sáng trong mẫu mực về tinh thần tận trung với Đảng, với nước, trọn hiếu với dân. Là một trong những nhà quân sự nổi tiếng của Việt Nam, Đại tướng Văn Tiến Dũng suốt đời vì nước, vì dân, là một vị tướng có tinh thần quyết chiến quyết thắng và tài thao lược xuất chúng, một người cộng sản kiên cường, bất khuất, đã cống hiến trọn vẹn cuộc đời cho mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Phẩm chất đạo đức cách mạng và tài năng quân sự của Đại tướng Văn Tiến Dũng được tôi luyện và tỏa sáng trong lò lửa đấu tranh cách mạng của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Lịch sử dân tộc mãi mãi khắc ghi hình tượng những người cộng sản kiên trung một lòng vì nước, vì dân, trong đó Đại tướng Văn Tiến Dũng là một tấm gương sáng tiêu biểu.

Năm nay, Đảng, Nhà nước, Nhân dân và Quân đội ta kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Đại tướng Văn Tiến Dũng trong không khí cả nước đang thi đua sôi nổi quyết tâm đưa Nghị quyết Đại hội XII của Đảng vào cuộc sống. Đây là dịp để chúng ta ôn lại, khẳng định những phẩm chất, nhân cách tốt đẹp và cống hiến to lớn, đáng trân trọng của Đại tướng Văn Tiến Dũng-một vị tướng tài, đức vẹn toàn, trọn đời vì nước, vì dân.

Phẩm chất, nhân cách người cộng sản kiên trung suốt đời vì nước, vì dân của đồng chí Đại tướng Văn Tiến Dũng luôn là tấm gương sáng, là nguồn cổ vũ động viên to lớn đối với các thế hệ cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam luôn ghi nhớ công lao to lớn về một vị Đại tướng tài năng nhưng rất gần gũi, thân thiết đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, vì hạnh phúc của nhân dân.

Tưởng nhớ đến Đại tướng Văn Tiến Dũng, cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam nguyện ra sức học tập tinh thần cách mạng, ý chí tiến công, tấm lòng vì nước, vì dân của Đại tướng. Tiếp tục xây đắp, tăng cường mối quan hệ mật thiết với nhân dân, xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa vì cuộc sống yên bình, hạnh phúc của nhân dân trong mọi hoàn cảnh và mọi tình huống, nguyện xứng đáng với sự tin cậy và yêu mến của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Thượng tướng LƯƠNG CƯỜNG (Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam)

-------------------