Theo Bộ Tài chính, có 13 bộ, cơ quan, địa phương có tỷ lệ giải ngân chậm, tính tới ngày 15-6 chỉ đạt dưới 20%. Sau khi được đôn đốc, tình hình giải ngân đã có chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, tính tới ngày 17-7, tỷ lệ giải ngân của một số bộ, cơ quan vẫn chỉ đạt rất thấp như: Bộ Ngoại giao (5,1%), Thông tấn xã Việt Nam (8,5%)... Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, hiện còn 4.074 tỷ đồng vốn ngân sách Nhà nước, hơn 44.000 tỷ đồng vốn trái phiếu Chính phủ chưa giao được cho các bộ, ngành, địa phương do bị vướng mắc về thủ tục.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng truyền đạt lại lời của Thủ tướng Chính phủ cho biết: “Thủ tướng nghiêm khắc phê bình các bộ trưởng, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chậm trễ trong việc giải ngân chậm. Bởi vì hiện nay, một trong những điểm nghẽn chính của tăng trưởng là vấn đề giải ngân vốn đầu tư công chậm, có tiền nhưng không tiêu được, ứ đọng vốn gây lãng phí. Chúng ta phải trả lãi vay để huy động nguồn lực, trong khi tiền lại bị đọng lại không giải ngân được. Năm nay, vốn đầu tư công đã được Chính phủ giao rất sớm, thế nhưng khi thực hiện vẫn bị chậm”.

Theo giải thích của lãnh đạo các bộ, cơ quan, tỉnh/thành phố tại cuộc họp, nguyên nhân chính của sự chậm trễ trong giải ngân vốn đầu tư công là: Thứ nhất là do vướng mắc từ Luật Đầu tư công, cụ thể là quy định việc lập kế hoạch sử dụng vốn đầu tư công cho năm sau phải được hoàn thành trước ngày 30-10 của năm trước. Một số đơn vị mặc dù đã được duyệt dự án trong kế hoạch đầu tư công trung hạn nhưng không thể giải ngân được do vướng quy định nói trên. Thứ hai là do vấn đề giải phóng mặt bằng rất chậm nên tiến độ của dự án chậm, dẫn tới giải ngân chậm. Thứ ba là sự phối hợp của các bộ, ngành địa phương còn chưa thông suốt, gây chậm trễ trong việc thực hiện các dự án và gây ra cả những cách tính toán tốc độ giải ngân khác nhau.

Tại cuộc họp, nhìn chung các bộ, ngành, địa phương đều đề xuất cần phải xem xét chỉnh sửa Luật Đầu tư công cho phù hợp với điều kiện thực tế, tránh việc quy định quá cứng nhắc ảnh hưởng tới việc giải ngân, gây lãng phí vốn.

Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng thông báo rõ yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ: Việc giải ngân vốn đầu tư công năm 2017 là điều kiện để thúc đẩy tăng trưởng, là nhiệm vụ chính trị quan trọng, các bộ, cơ quan, tỉnh/thành phố phải thực hiện nghiêm túc, quyết liệt. Tinh thần đến tháng 10-2017 mà các bộ, cơ quan, tỉnh/thành phố nào không giải ngân được hết vốn sẽ bị cắt vốn năm 2017 và giảm nguồn vốn đầu tư công trong năm 2018. Các bộ, cơ quan, tỉnh/thành phố phải đẩy nhanh tốc độ giải ngân trong tháng 8, tháng 9 là cơ sở để hoàn thành kế hoạch giải ngân vốn năm 2017.  

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng cho biết, các vướng mắc của các bộ, ngành, địa phương, trong đó có vướng mắc từ các quy định của Luật Đầu tư công sẽ được báo cáo ngay trong phiên họp thường kỳ Chính phủ vào ngày 3-8 tới. Trong tháng 8, Thủ tướng Chính phủ sẽ trực tiếp đi kiểm tra tốc độ giải ngân vốn cho một số công trình.

QUANG PHƯƠNG