Tại diễn đàn, tham luận của các đại biểu khẳng định, vùng ĐNB là vùng kinh tế động lực quan trọng hàng đầu của cả nước, là “cửa ngõ” kinh tế và cầu nối của Việt Nam ra thế giới. Khu vực này đang hội tụ những lợi thế vượt trội và có nhiều điều kiện để phát triển công nghiệp, dịch vụ, đi đầu trong sự nghiệp CNH-HĐH đất nước. Những năm qua, các địa phương vùng ĐNB phát triển ngày càng năng động, đạt được tốc độ tăng trưởng cao, bền vững ở nhiều lĩnh vực như: Điện tử, phần mềm, các dịch vụ thương mại, logistics, tài chính, viễn thông, du lịch; đã phát triển một số ngành công nghiệp mũi nhọn như: Khai thác và chế biến dầu khí, luyện cán thép, năng lượng điện, công nghệ tin học, hóa chất cơ bản, phân bón và vật liệu… làm nền tảng công nghiệp hóa của vùng và cả nước.
Đến nay, vùng ĐNB chiếm khoảng 40% GRDP cả nước, đóng góp gần 60% thu ngân sách Nhà nước, GRDP tính theo đầu người cao gần gấp 2,5 lần mức bình quân cả nước, tỷ lệ đô thị hóa cao nhất nước, tốc độ tăng trưởng kinh tế của vùng luôn cao hơn khoảng 1,4 - 1,6 lần tốc độ tăng trưởng bình quân chung cả nước…
Tuy nhiên, sự phát triển của vùng ĐNB chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Trong đó, nguyên nhân cơ bản là vùng vẫn chưa chuyển đổi thành công sang mô hình tăng trưởng với giá trị gia tăng cao, quản trị hiện đại, kết cấu hạ tầng chưa theo kịp yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, chất lượng đô thị còn thấp, chậm hình thành các trung tâm khoa học, công nghệ sáng tạo trình độ quốc tế, ít sáng chế công nghệ. Đồng thời, giữa các tỉnh, thành phố còn thiếu sự phối hợp, mặc dù có Hội đồng vùng kinh tế trọng điểm, Ban chỉ đạo, nhưng các tổ chức này hoạt động chưa hiệu quả do thiếu cơ chế có hiệu lực để thực thi các quyết sách được thống nhất.
Để kinh tế vùng ĐNB phát triển đột phá trong thời gian tới trên cơ sở LKV, theo các chuyên gia kinh tế, vùng ĐNB cần đi trước một bước về thực hiện cơ chế thị trường định hướng XHCN, tạo động lực thực hiện tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, hình thành không gian kinh tế vùng thống nhất hỗ trợ thực hiện tái cơ cấu kinh tế cấp vùng. Trong đó, cần đề xuất các cơ chế, chính sách tăng cường LKV nhằm tạo ra một không gian kinh tế thống nhất toàn vùng ĐNB dựa trên cơ sở phối hợp về: Quy hoạch, phát triển hạ tầng, chính sách, đầu tư, liên kết các khu công nghiệp, dịch vụ..., từng bước hình thành các tổ chức dịch vụ công cấp vùng.
Ngoài ra, cần hình thành thể chế điều phối vùng hiệu quả, trong đó xem xét nên giao cho TP Hồ Chí Minh là Chủ tịch Thường trực Hội đồng vùng và mời Thủ tướng Chính phủ là Trưởng Ban chỉ đạo, thống nhất về chính sách, đầu tư, liên kết và phân chức năng các khu công nghiệp, hình thành quỹ đầu tư, quỹ xúc tiến đầu tư vùng. Vùng cần nâng cao vai trò doanh nghiệp trong đầu tư phát triển hạ tầng và công nghiệp, dịch vụ, tăng cường liên kết phát triển đô thị trong vùng. Đồng thời, vùng ĐNB cần liên kết chặt chẽ với Tây Nguyên và Đồng bằng Sông Cửu Long và Nam Trung bộ trong phát triển các chuỗi nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ, dẫn dắt về công nghệ và hội nhập quốc tế.
Trong khuôn khổ diễn đàn, Ban tổ chức sẽ trao chứng nhận và kỷ niệm chương cho gần 40 doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, bền vững trong vùng kinh tế ĐNB năm 2017.
Tin, ảnh: HÙNG KHOA