Xây dựng tiêu chí cho đô thị xanh
Theo ý kiến của các chuyên gia, đô thị xanh phải đạt được nhiều tiêu chí, trong đó phải có không gian xanh, công trình xanh, giao thông xanh, chất lượng môi trường đô thị; bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, công trình lịch sử, văn hóa; cộng đồng dân cư sống thân thiện với môi trường... Ở nước ta đã xuất hiện những khu đô thị mới được xây dựng với định hướng là đô thị sinh thái, trong đó chú trọng tăng diện tích công viên, cây xanh, mặt nước, tổ chức không gian công cộng tốt. Tuy nhiên, đây mới chỉ là một phần trong các điều kiện của đô thị xanh. Muốn thực sự hình thành đô thị thân thiện với môi trường, ngay từ khâu quy hoạch đã phải lồng ghép với việc sử dụng tài nguyên hiệu quả, nâng cao hệ số sử dụng đất, tạo không gian mở cho đô thị.
Cách đây 13 năm, khi dự án Ecopark (tỉnh Hưng Yên), một trong những dự án theo định hướng đô thị xanh đầu tiên ở miền Bắc được triển khai, khái niệm này còn khá xa lạ. Theo ông Nguyễn Dũng Minh, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Việt Hưng (Vihajico), chủ đầu tư dự án Ecopark, ưu tiên số 1 của dự án ngay từ khi lập quy hoạch là vấn đề sinh thái để cư dân nơi đây cảm thấy hòa mình vào thiên nhiên. Bản quy hoạch chi tiết của dự án chú trọng các yếu tố môi trường như sông, hồ, cảnh quan. Quá trình xây dựng được thực hiện nghiêm túc theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt. Chủ đầu tư đã dành hơn 20% diện tích của khu đô thị cho cây xanh và mặt nước. Hiện mật độ cây xanh ở đây đạt 150 cây /người trên diện tích 500ha...
Nhiều dự án bất động sản được phát triển mới trong thời gian qua cũng chú trọng đến yếu tố xanh. Có thể kể đến như dự án Vinhomes Riverside (TP Hà Nội) với chuỗi công viên cây xanh, hồ nước rộng gần 600.000m2 và mật độ xanh khoảng 60-70m2/người. Không chỉ có dự án ở vùng ven, tại trung tâm Hà Nội, khu đô thị Vinhomes Times City Park Hill dành hơn 70% diện tích cho cảnh quan. Theo đại diện Tập đoàn Vingroup, chủ đầu tư dự án, với quỹ đất giới hạn ở khu vực nội đô, để bố trí được các mảng xanh là bài toán khó. Giải pháp đưa ra là thiết kế không gian xanh xen kẽ, hài hòa với khu vực nhà ở, hoặc có thể bố trí vườn nổi ở khu vực kết nối giữa các tòa nhà.
Một góc khu đô thị Ecopark với không gian xanh. Ảnh: Thu Thủy
Hướng đến chuỗi giá trị trong một dự án
Tại các thành phố lớn ở nước ta hiện nay, đặc biệt ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, thực trạng chung có thể nhận thấy là mật độ xây dựng ở khu vực trung tâm quá dày đặc. Khi quỹ đất ở khu vực trung tâm không còn nhiều, mật độ xây dựng bị hạn chế, việc phát triển các dự án bất động sản vùng ven với lợi thế cạnh tranh là không gian sống trong lành, nhiều tiện ích sẽ là xu hướng tất yếu. Để phát triển đô thị xanh, mật độ xây dựng phải hạn chế, đồng thời phải bổ sung thêm các hạng mục cho cảnh quan, cây xanh, dẫn đến chi phí đầu tư không hề nhỏ. Điều này cũng ảnh hưởng đến phương án tài chính của dự án cũng như quyết định của chủ đầu tư. Theo ông Dương Đức Hiển, (Công ty TNHH Savills Việt Nam, chuyên tư vấn bất động sản), một dự án đạt tiêu chuẩn “dự án xanh” hay “công trình xanh” cần mức đầu tư cao hơn so với dự án thông thường. Nhưng đổi lại, người sử dụng dịch vụ hay người dân sinh sống tại dự án đó sẽ thừa hưởng rất nhiều tiện ích.
TS Lê Bá Chí Nhân, chuyên gia kinh tế, cho rằng: Trong bối cảnh thị trường bất động sản có nhiều phân khúc, nhiều sản phẩm để lựa chọn, người dân khi quyết định mua nhà sẽ quan tâm đến những tiêu chí như môi trường, cây xanh, cảnh quan. Thực tế, những dự án tạo nên được chuỗi giá trị cộng hưởng, bên cạnh căn nhà còn có không gian xung quanh và các dịch vụ đi kèm sẽ được thị trường hấp thụ tốt hơn. "Chủ đầu tư có thể đưa yếu tố xanh như một hình thức quảng cáo, nhưng người dân sẽ thẩm định rất kỹ trước khi lựa chọn. Bên cạnh đó, một dự án đô thị sinh thái phải hình thành ngay từ quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Trong đó nêu rõ mật độ xây dựng, phần diện tích dành cho cây xanh, mặt nước, khu vực công cộng..."-TS Lê Bá Chí Nhân nhìn nhận. Để đô thị xanh trở thành xu hướng chủ đạo của thị trường bất động sản, ngay từ quy hoạch cần ưu tiên dành quỹ đất cho các dự án này, đồng thời có giải pháp để các chủ đầu tư tuân thủ quy hoạch được duyệt, không phá vỡ không gian, cảnh quan.
MẠNH HƯNG