Phóng viên Báo Quân đội nhân dân có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Minh Tiến, Cục trưởng, Chánh văn phòng Điều phối Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM xung quanh đề án này.
    |
 |
|
Ông Nguyễn Minh Tiến. Ảnh: NGHINH XUÂN |
Phóng viên (PV): Ông có thể cho biết vì sao đề án lại chọn xây dựng NTM ở cấp thôn, bản, ấp?
Ông Nguyễn Minh Tiến: Việc hỗ trợ các xã vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, vùng biên giới, vùng bãi ngang đạt chuẩn NTM đòi hỏi nguồn kinh phí lớn. Điều này vượt quá khả năng của Nhà nước hiện nay. Vì vậy, thay vì đầu tư vào các xã thì chúng ta nên ưu tiên tập trung đầu tư vào cấp thôn, bản, ấp ở vùng sâu, vùng xa, các xã bãi ngang, vùng biên giới để hỗ trợ bà con xây dựng NTM. Đặc biệt, với kinh nghiệm của các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Giang trong việc triển khai xây dựng NTM ở cấp thôn, bản từ mấy năm qua cho thấy cách tiếp cận này phát huy hiệu quả tích cực. Trong quá trình xây dựng đề án, chúng tôi tập trung vào 3 nội dung trọng tâm: Thứ nhất, phải xây dựng được mô hình sản xuất theo hướng liên kết, có như vậy mới đem lại thu nhập, cải thiện đời sống của người dân bền vững. Thứ hai, tập trung nguồn lực để hỗ trợ các thôn, bản xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu: Đường, điện, nước sạch, công trình thủy lợi nhỏ. Thứ ba, chúng ta nâng cao năng lực, trình độ của cán bộ cấp cơ sở, đào tạo nghề cho người dân gắn với sản xuất ở từng địa phương. Theo mục tiêu của đề án, tại các xã thuộc phạm vi đề án, tỷ lệ hộ nghèo bình quân hằng năm giảm ít nhất 5%; đến năm 2020, thu nhập của người dân tại các xã thuộc phạm vi đề án tăng ít nhất từ 1,6 đến 1,8 lần so với năm 2015. Đề án sẽ hỗ trợ xây dựng NTM cho khoảng 3.510 thôn, bản, ấp của 363 xã khó khăn đạt dưới 10 tiêu chí khu vực biên giới, vùng núi, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo của 36 tỉnh, trong đó có 564 thôn, bản, ấp thuộc 52 xã đạt dưới 5 tiêu chí.
|
|
 |
|
Tham quan mô hình nuôi thủy sản ở hộ nông dân tại xã nông thôn mới Thanh Chăn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Ảnh: DIỆP ANH |
PV: Một số ý kiến cho rằng, thôn, bản không phải là cấp chính quyền, do đó khi triển khai đề án có vướng mắc về thủ tục hành chính. Chúng ta sẽ giải quyết vấn đề này như thế nào?
Ông Nguyễn Minh Tiến: Chúng ta có cách triển khai mới với cấp thôn, bản, ấp, đặc biệt là từ kinh nghiệm của các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An. Vấn đề là phải phân định rõ cái gì xã làm, cái gì thôn, bản, ấp làm. Chúng ta tổ chức xây dựng NTM ở cấp thôn, bản, ấp nhưng không có nghĩa là chỉ có thôn, bản, ấp làm mà vai trò của xã, huyện là rất cần thiết để hỗ trợ, giúp cho việc xây dựng NTM ở thôn, bản, ấp thành công. Việc hình thành các mô hình liên kết sản xuất ở cấp thôn, bản, ấp sẽ không thể thành công nếu thiếu sự hỗ trợ từ cấp xã, huyện trong lập dự án, kết nối doanh nghiệp. Còn những công trình thiết yếu, đơn lẻ, ví dụ đường nội thôn, bản; công trình thủy lợi nhỏ thì người dân ở thôn, bản, ấp có thể thực hiện được. Người dân ở các tỉnh Lào Cai, Hà Giang đã làm được điều này. Trong đề án này, chúng tôi nhấn mạnh đến việc nâng cao năng lực cho cán bộ, tập huấn các kỹ năng để tổ chức triển khai thực hiện, còn việc viết, lập dự án thì cấp xã, huyện và các sở, ngành phải tham gia hỗ trợ. Cùng với đó, cần thành lập ban phát triển thôn, bản, ấp.
PV: Vậy việc triển khai thực hiện Đề án Chương trình quốc gia mỗi xã một sản phẩm (OCOP) sẽ có tác động như thế nào đến xây dựng NTM ở thôn, bản, ấp, thưa ông?
Ông Nguyễn Minh Tiến: Trước đây, trong quá trình triển khai, việc gắn kết giữa chương trình xây dựng NTM và đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp chưa thực sự hiệu quả. Do đó, OCOP chính là “cầu nối” để chúng ta gắn kết giữa xây dựng NTM với tái cơ cấu ngành nông nghiệp một cách hiệu quả, trong đó tập trung lựa chọn các sản phẩm chủ lực ở xã, huyện. Đến thời điểm này, chúng ta mới ban hành và triển khai thực hiện trên phạm vi cả nước cho nên chưa thể nhìn thấy rõ. Tuy nhiên, từ kinh nghiệm triển khai của tỉnh Quảng Ninh cho thấy tác động lan tỏa rất lớn đối với phát triển kinh tế, đặc biệt là nâng cao thu nhập của người dân địa phương. Hiện, tỉnh Quảng Ninh đã có 298 sản phẩm OCOP, trong đó có 5 sản phẩm được đánh giá 5 sao, ví dụ sản phẩm ruốc hàu...
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
NGUYỄN KIỂM (thực hiện)