Suốt mấy chục cây số, hai bên đường xanh mướt những cánh đồng mía, ngô, ớt, quýt giấy... rồi trập trùng đồi tre, luồng, keo lá chàm sắp đến kỳ thu hoạch. Những năm qua, đồng vốn tín dụng từ Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) góp phần quan trọng tạo ra sự thay đổi lớn trên những vùng quê này.

Trên vùng quê mang tên thủ lĩnh Cầm Bá Thước

Tiếp chúng tôi trước sân ngôi nhà sàn khang trang mới được sửa chữa ở bản Đôn, ông Hà Huy Giáp, Phó chủ tịch UBND xã Thành Lâm (Bá Thước) hồ hởi khoe: “Cả xã có hơn 3.300 khẩu, 100% là đồng bào Thái với 7 thôn bản đều tham gia làm du lịch tại nhà. Trong đó, bản Đôn là điểm phát triển mạnh nhất về hình thức du lịch “homestay” (nghỉ dưỡng tại gia đình), với 23 hộ có đủ điều kiện đón khách. Mỗi gia đình tùy theo quy mô nhà cửa, có thể đón từ 15 đến 60 khách ở cùng lúc, thu nhập bình quân cũng khoảng 20 triệu đồng/tháng. Bên cạnh làm du lịch, các hộ gia đình vẫn sản xuất nông nghiệp để duy trì nguồn thu, đồng thời giữ gìn cảnh quan, môi trường tự nhiên nhằm thu hút khách. Để tham gia làm du lịch tại địa phương, các gia đình đều vay vốn tại NHCSXH”. Anh Hà Huy Thục, con trai ông Giáp, cũng vừa vay 50 triệu đồng từ NHCSXH để tu sửa thêm ngôi nhà sàn nhằm phục vụ đón khách du lịch.

leftcenterrightdel
Vợ chồng ông Lò Văn Cầm và bà Lò Thị Nương thăm đồi keo của gia đình đang kỳ phát triển tốt.

Huyện lỵ Bá Thước được đặt tên năm 1945 theo tên một thủ lĩnh của phong trào Cần Vương là Cầm Bá Thước. Đến nay, toàn huyện có 108.656 nhân khẩu, gồm 3 dân tộc: Thái, Mường, Kinh cùng sinh sống. Theo ông Trịnh Anh Tuấn, Giám đốc Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Bá Thước, hiện nay dư nợ trên toàn huyện đạt hơn 377 tỷ đồng, 16.928 hộ còn vay vốn; tăng 366.245 triệu đồng, gấp 34 lần so với năm 2002 với 17 chương trình tín dụng đang thực hiện.

Đổi thay ở Lang Chánh

Chúng tôi gặp ông Lò Văn Cầm (64 tuổi) và bà Lò Thị Nương (63 tuổi) ở thôn Yên Lập, xã Yên Khương (Lang Chánh) khi ông bà vừa từ trên đồi keo trở về. Dẫn khách lên ngôi nhà sàn mới dựng, ông Cầm rót nước uống rồi kể chuyện: “Mấy năm trước, con trai lớn của tôi mất vì tai nạn giao thông. Vì thế, cuộc sống của gia đình vốn đã khó khăn lại càng khó khăn hơn. 3 năm trước, vợ chồng tôi quyết định vay 50 triệu đồng từ chương trình tín dụng chính sách cho hộ nghèo để mua trâu và đầu tư trồng cây keo, cây luồng. Hiện nay, gần 1ha keo phát triển tốt chờ thu hoạch; đàn trâu sinh sôi thành 4 con, ngoài ra tôi còn nuôi thêm được một đàn dê... Kinh tế gia đình dần đi vào ổn định, thời gian tới khi nào thu hoạch được cây keo và bán một con trâu là sẽ trả hết nợ ngân hàng. Nhờ vốn chính sách mà gia đình tôi mới có nguồn lực hỗ trợ sản xuất như vậy”.

Phòng Giao dịch NHCSXH huyện Lang Chánh hiện có dư nợ trên địa bàn đạt hơn 224 tỷ đồng, 7.189 hộ còn vay vốn với 17 chương trình tín dụng đang thực hiện. Chủ tịch UBND huyện Lang Chánh, ông Nguyễn Xuân Hồng chia sẻ, nguồn vốn tín dụng chính sách góp phần quan trọng giúp giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện từ 55,6% (giai đoạn 2006-2010) xuống còn 39,2% (giai đoạn 2011-2015). Giảm tỷ lệ hộ nghèo theo phương pháp tiếp cận đa chiều từ 37,36% năm 2015 xuống còn 16% tính đến tháng 8-2018.

Theo ông Đỗ Minh Tiến, Phó giám đốc NHCSXH chi nhánh Thanh Hóa, sau 16 năm thực hiện tín dụng chính sách theo Nghị định số 78/2002/NĐ-CP về việc thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách, đã tạo bước đột phá về nguồn vốn đầu tư cho người nghèo tại tỉnh Thanh Hóa. Qua đó tạo sự chuyển biến về nhận thức của nhiều hộ gia đình, đặc biệt là hộ nghèo, giảm áp lực về nguồn kinh phí cho ngân sách tỉnh, góp phần không nhỏ trong việc bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh. Hiện tại, tổng dư nợ của NHCSXH Thanh Hóa đạt hơn 8.290 tỷ đồng với hơn 275.000 hộ còn vay vốn; tăng 7.853,3 tỷ đồng, gấp 18 lần so với năm 2002 gồm 19 chương trình tín dụng đang thực hiện. Đây là kênh tín dụng ưu đãi lớn nhất đáp ứng kịp thời, đầy đủ nhu cầu vốn cho người nghèo, góp phần to lớn đối với công cuộc xóa đói, giảm nghèo của tỉnh. Kết quả đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Thanh Hóa từ 27,02% (giai đoạn 2006-2010) xuống còn 24,86% (giai đoạn 2011-2015). Đồng thời, giảm tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh theo phương pháp tiếp cận đa chiều từ 13,51% năm 2015 xuống còn 8,43% năm 2017.

Bài và ảnh: HOÀNG GIANG