Đề xuất nhiều điểm mới
Một trong những điểm đáng chú ý tại dự thảo Quy chế quản lý tắc-xi là lộ trình thay đổi màu sơn theo từng giai đoạn. Năm 2018 sẽ thống nhất thiết kế màu sơn chung; từ năm 2019 đến 2024, tắc-xi thay mới sẽ áp dụng màu sơn chung; từ năm 2025, thống nhất áp dụng màu sơn chung đối với tắc-xi hoạt động trên địa bàn.
Nhằm giảm áp lực lên hạ tầng giao thông, Sở GTVT đề xuất chia khu vực hoạt động của tắc-xi thành 2 vùng. Vùng 1 là các quận nội thành, vùng 2 là các huyện và thị xã. Theo đó, tắc-xi chỉ được hoạt động (dừng, đỗ, đón, trả khách) trong khu vực mà DN đăng ký khai thác. Khi đưa khách vào vùng khác chỉ được trả chứ không được dừng, chờ đón khách. Trong một tháng, xe tắc-xi phải bảo đảm thời gian hoạt động trong vùng phục vụ đã đăng ký tối thiểu 70%.
Cũng theo dự thảo, từ ngày 1-7-2018, các đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe tắc-xi phải sử dụng phần mềm hỗ trợ điều hành xe tắc-xi (đặt/gọi tắc-xi). Dữ liệu phần mềm hỗ trợ điều hành xe tắc-xi được kết nối với dữ liệu thiết bị giám sát hành trình lắp đặt trên xe tắc-xi và kết nối với dữ liệu phần mềm điều hành chung của trung tâm quản lý điều hành giao thông thành phố.
Xe tắc-xi hoạt động trên đường Trần Phú, quận Hà Đông.
Cần cân nhắc kỹ lưỡng
Về ý tưởng xe tắc-xi “khoác một đồng phục” màu sơn, nhiều hãng tắc-xi bày tỏ quan điểm phản đối và cho rằng, nếu dùng chung một màu sơn nghĩa là lấy đi giá trị thương hiệu từ các DN đã đầu tư rất nhiều năm để san sẻ cho các DN mới, quản lý yếu kém, ít đầu tư. Về đề xuất thành lập trung tâm điều hành chung của các đơn vị vận tải tắc-xi, nhiều ý kiến lo ngại sẽ làm gia tăng thêm bộ máy hành chính, gây lãng phí trung tâm điều hành mà các hãng đã bỏ công xây dựng từ trước tới nay, đặc biệt có nguy cơ xuất hiện cơ chế “xin-cho” trong quá trình phân phối khách hàng.
Chủ tịch Hiệp hội vận tải TP Hà Nội Bùi Danh Liên nêu quan điểm; Việc quy định một màu sơn là cách quản lý khoa học, hướng tới mục tiêu một loại hình vận tải hiện đại, văn minh. Từ lâu ở Mỹ, tắc-xi bắt buộc phải sơn màu vàng, ở Nhật Bản là màu đen. Thương hiệu của các hãng tắc-xi không phải là màu sơn mà là phải xuất phát từ thái độ phục vụ và giá thành vận tải. Ông Bùi Danh Liên cũng nhấn mạnh: “Trước đây tôi cũng đã đề xuất lập tổng đài chung, nhưng do không tìm được tiếng nói chung giữa các DN nên vẫn chưa thực hiện được. Khi sử dụng cùng một trung tâm quản lý thì tổng đài sẽ điều phối khách hàng và xe một cách thuận tiện nhất”.
Liên quan đến quy định phân vùng hoạt động, đa phần các DN cũng cho rằng, không phù hợp bởi đã là tắc-xi đăng ký hoạt động kinh doanh trên địa bàn Hà Nội thì được phép đón, trả khách trên toàn địa bàn thành phố. Quy định vùng hoạt động là gây khó khăn cho DN. Có cùng quan điểm về vấn đề này, ông Bùi Danh Liên nêu, việc không bảo đảm tính liên tục của vận tải là trái với quy định. “Do đó, thay vì “ngăn sông, cấm chợ”, để hạn chế xe tắc-xi ngoại tỉnh đi vào các tuyến phố trung tâm vào giờ cao điểm thì có thể áp dụng thu phí. Đồng thời, cần đẩy mạnh công nghệ thông tin vào trong quản lý, điều hành xe tắc-xi”- ông Bùi Danh Liên gợi ý.
Trả lời về những lo ngại của DN tắc-xi, ông Hà Huy Quang, Phó giám đốc Sở GTVT Hà Nội cho rằng, trên thực tế các DN khi trình phương án kinh doanh đã đăng ký sẽ hoạt động, phục vụ hành khách ở khu vực nào. Không thể có chuyện DN đăng ký kinh doanh ở ngoại thành nhưng lại đem xe vào trung tâm hoạt động. Đặc biệt, xe vẫn có thể chạy ra khỏi vùng, thậm chí có thể đón khách ở ngoài vùng vì là nhu cầu của hành khách nhưng Sở GTVT khống chế tối thiểu 70% số chuyến hoạt động trong một tháng phải nằm trong vùng đăng ký. Việc DN đăng ký vùng này nhưng hoạt động ở vùng kia sẽ phá vỡ quy hoạch, gây khó khăn cho công tác quản lý, gây áp lực lớn lên hạ tầng giao thông.
Liên quan tới việc các DN tắc-xi phải cùng nhau sử dụng trung tâm điều hành, theo ông Hà Huy Quang, trung tâm sẽ sử dụng phần mềm công nghệ để thông tin về chủng loại xe, tên hãng, giá cước dịch vụ, xe ở gần nhất… giúp hành khách chủ động được chuyến đi, hãng tắc-xi cũng hạn chế tối đa số ki-lô-mét chạy rỗng. “Nếu dùng chung một trung tâm quản lý, sẽ giúp các DN tắc-xi hoạt động bài bản đủ sức vươn lên cạnh tranh với tắc-xi công nghệ. Tôi xin khẳng định, trung tâm này do các DN tắc-xi cùng Hiệp hội tắc-xi đứng ra tổ chức thực hiện. Tuy nhiên phải có phần mềm kết nối với trung tâm giao thông của thành phố để có thể điều tiết toàn bộ phương tiện trên nền hạ tầng giao thông chung với mục tiêu giảm ùn tắc”, ông Hà Huy Quang nhấn mạnh.
Về vấn đề màu sơn, theo ông Hà Huy Quang, các xe khi hết niên hạn, thay xe mới thì phải áp dụng màu sơn mới, sẽ làm dần để thống nhất màu sơn cho tắc-xi trên toàn thành phố vào năm 2025. Dù có chung màu sơn thì mỗi hãng vẫn có lô gô riêng gắn trên xe. Xe tắc-xi của các DN đang hoạt động vẫn sử dụng màu sơn như bình thường.
Bài và ảnh: VŨ DUNG