Mỗi năm khu vực DN đóng góp vào ngân sách Nhà nước tăng 14,8%

Tổng cục Thống kê (TCTK), Bộ kế hoạch và Đầu tư vừa công bố các chỉ tiêu chủ yếu đánh giá mức độ phát triển DN của các tỉnh, thành phố thuộc Trung ương năm 2017 và giai đoạn 2010-2016. Theo ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng TCTK, năm 2017 là năm kỷ lục về số DN đăng ký thành lập mới với 126.859 DN, tăng 15,2% so với năm 2016. Tổng số vốn đăng ký của các DN thành lập mới năm 2017 là 1.295,9 nghìn tỷ đồng, tăng 45,4% so với năm 2016. Vốn bình quân một DN thành lập mới đạt 10,2 tỷ đồng, tăng 26,2% so với năm 2016. Nếu tính cả 1.869 nghìn tỷ đồng của hơn 35.200 lượt DN thay đổi tăng vốn thì tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong năm 2017 là hơn 3.165 nghìn tỷ đồng. Tính đến hết năm 2017 tổng số DN thực tế đang hoạt động trên cả nước là 561.064 DN, tăng 11,1% so với năm 2016.

TCTK cũng chỉ ra, giai đoạn 2010-2016, tổng số DN thực tế đang hoạt động của cả nước tại thời điểm 31-12-2016 là 505.067 DN, bình quân giai đoạn 2010-2016 mỗi năm tăng 10,4% số DN. Tổng lợi nhuận trước thuế của khu vực DN năm 2016 đạt 712,947 nghìn tỷ đồng, bình quân giai đoạn 2010-2016 mỗi năm lợi nhuận toàn khu vực DN, tăng 12,3%. Đóng góp vào ngân sách Nhà nước của khu vực DN năm 2016 đạt 962,2 nghìn tỷ đồng. Bình quân giai đoạn 2010-2016, mỗi năm khu vực DN đóng góp vào ngân sách Nhà nước tăng 14,8%.

leftcenterrightdel
Dây chuyền sản phẩm linh kiện điện thoại trong phân xưởng sản xuất của Công ty TNHH 4P tại huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên.  Ảnh: KHẮC KIÊN

 Tổng nguồn vốn sử dụng cho sản xuất kinh doanh của khu vực DN tại thời điểm 31-12-2016 đạt 30,2 triệu tỷ đồng. Bình quân giai đoạn 2010-2016 mỗi năm khu vực DN thu hút tăng thêm 16,4% vốn cho sản xuất kinh doanh. Trong đó, theo thành phần kinh tế, các DN ngoài Nhà nước là thành phần có tốc độ tăng thu hút vốn nhanh nhất trong giai đoạn 2010-2016. Các DN ngoài Nhà nước thu hút tới 16,75 triệu tỷ đồng vốn (chiếm 55,5% vốn của toàn bộ DN). Bình quân giai đoạn 2010-2016, mỗi năm các DN ngoài Nhà nước thu hút thêm 18% vốn cho sản xuất kinh doanh. Năm 2016, DN ngoài Nhà nước mặc dù tạo ra lợi nhuận thấp nhất trong các thành phần kinh tế với 188.100 tỷ đồng lợi nhuận, chiếm 26,4% lợi nhuận của toàn bộ DN nhưng đóng góp của khu vực này cho ngân sách đang lớn nhất với 434.700 tỷ đồng, tăng 17%/năm trong giai đoạn 2010-2016.

Có ý kiến lo ngại rằng, với quy mô vốn của DN Việt Nam còn nhỏ, liệu DN Việt Nam có đủ sức để vươn ra "biển lớn"? Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Hồng Long, Phó trưởng ban chuyên trách Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển DN cho rằng, trên thực tế Việt Nam có những DN có vốn hàng trăm nghìn tỷ đồng, đang đầu tư mạnh mẽ và hiệu quả ra cả nước ngoài.

Liên quan tới thực trạng hiện nay có nhiều DN cố tình khai vống vốn điều lệ khiến cơ quan quản lý khó kiểm soát được thực lực của DN, ông Nguyễn Bích Lâm cho rằng, việc kiểm soát các DN đăng ký hay tăng vốn ảo là rất cần thiết, theo luật phải xử lý. Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ đẩy mạnh việc rà soát và kiểm soát việc này. Hiện nay, TCTK chỉ đưa số liệu vốn của DN được đưa vào sản xuất kinh doanh, hay còn gọi là vốn giải ngân. Tương tự, số liệu thống kê số DN đang tồn tại của TCTK đưa ra là con số DN có đóng thuế, còn DN đăng ký rồi mà chưa hoạt động thì chưa đưa vào thống kê.

Ưu đãi doanh nghiệp FDI thế nào cho hợp lý?

 Một trong những thông tin đáng chú ý được TCTK đưa ra là các DN FDI tạo ra hơn 327.400 tỷ đồng lợi nhuận (chiếm hơn 45,9% lợi nhuận của toàn bộ DN), tăng bình quân 17,3% giai đoạn 2010-2016. Tuy nhiên, các DN FDI đóng góp ngân sách Nhà nước thấp nhất trong các thành phần kinh tế với 250.900 tỷ đồng năm 2016, tăng bình quân chỉ 16,9% giai đoạn 2010-2016.

Về vấn đề này, ông Phạm Đình Thúy, Vụ trưởng Vụ Thống kê Công nghiệp (TCTK) cho rằng, khối DN FDI tạo ra lợi nhuận lớn nhưng tỷ lệ đóng góp ngân sách thấp, chủ yếu là do các chính sách thu hút, ưu đãi FDI. Nổi bật là các ưu đãi về thuế thu nhập DN, các DN FDI hoạt động công nghệ cao được miễn thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng. Nhiều địa phương cũng đưa ra các chính sách ưu đãi lớn để đẩy mạnh thu hút FDI như: Hỗ trợ kinh phí khởi nghiệp, giải phóng mặt bằng, giảm giá thuê đất… Bên cạnh đó, thời gian qua, một bộ phận DN FDI chuyển giá, trốn thuế VAT, khai thấp lợi nhuận để trốn thuế DN. Chính phủ đang giao cho Bộ Tài chính xây dựng nghị định chống chuyển giá của khu vực DN này nhằm tạo sân chơi bình đẳng cho các khu vực DN. Đồng thời, thời gian tới Chính phủ cần kiểm soát chặt chẽ hơn, không để các tỉnh, thành phố vượt khung trong ưu đãi doanh nghiệp FDI, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh với DN trong nước.

Cũng theo ông Phạm Đình Thúy, hiện nay, các DN Việt Nam đang tăng trưởng nhanh, nhưng chủ yếu là tăng về quy mô vốn và lao động. Tuy nhiên, chất lượng tăng trưởng vẫn chưa đạt như kỳ vọng. Năng suất, chất lượng, hiệu quả của DN Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều nước trong khu vực và trên thế giới. Đây cũng là vấn đề mà Chính phủ và các bộ, ngành đang đặc biệt quan tâm, tìm giải pháp thúc đẩy hiệu quả hoạt động của DN.

Nhằm tăng cao hiệu quả hoạt động của DN trong thời gian tới, ông Nguyễn Bích Lâm đề nghị, Nhà nước cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện điều kiện kinh doanh, môi trường pháp lý... Bên cạnh đó, cần nhanh chóng đưa Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa vào cuộc sống để sớm hỗ trợ và khuyến khích các DN nhỏ và vừa phát triển nhanh, hiệu quả trong thời gian tới.

VŨ DUNG