Hơn 35% số hộ sản xuất ở làng nghề không xử lý nước thải
Phóng viên (PV): Ông đánh giá như thế nào về môi trường làng nghề của Hà Nội hiện nay?
Ông Lê Tuấn Định: Hà Nội hiện có số làng nghề lớn nhất cả nước với 1.350 làng nghề, làng có nghề, phân bổ theo 8 loại hình sản xuất: Chế biến lương thực, thực phẩm; thủ công, mỹ nghệ; nhuộm, thuộc da; tái chế chất thải; gia công cơ kim khí; sản xuất vật liệu xây dựng; chăn nuôi, giết mổ gia súc và một số loại hình khác. Các làng nghề trên địa bàn thành phố giải quyết được khoảng 1 triệu lao động, nâng cao thu nhập cho người lao động. Song đáng lo ngại, hiện không ít làng nghề trên địa bàn Hà Nội phát sinh ô nhiễm cao, trong khi hầu hết các làng nghề chưa có công trình xử lý chất thải phù hợp. Đối với hoạt động xử lý nước thải, có đến 35,6% số hộ gia đình không xử lý, 60% chỉ có hệ thống xử lý thô sơ. Các công trình xử lý nước thải tập trung của làng nghề hầu hết chưa được đầu tư, một vài điểm đang đầu tư nhưng chưa thực sự đi vào hoạt động.
PV: Vậy để cải thiện tình trạng ô nhiễm làng nghề, thành phố sẽ làm gì trong thời gian tới, thưa ông?
Ông Lê Tuấn Định: Để từng bước khắc phục ô nhiễm tại các làng nghề, UBND TP Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 6138/QĐ-UBND phê duyệt Đề án bảo vệ môi trường làng nghề trên địa bàn thành phố đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội cũng vừa có văn bản về việc thực hiện đề án, gửi các sở, ngành, quận, huyện, thị xã (nơi có làng nghề) để chủ động xây dựng kế hoạch. Quá trình triển khai thực hiện đề án được chia làm hai giai đoạn. Theo đó, giai đoạn 2017-2020, xây dựng, hoàn thiện cơ chế chính sách về bảo vệ môi trường làng nghề; đánh giá phân loại làng nghề; nghiên cứu tính khả thi và xây dựng các mô hình xã hội hóa và mô hình quản trị cơ sở xử lý chất thải, xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề. Tiếp đó, đầu tư, xây dựng và vận hành các quy trình công nghệ xử lý môi trường các làng nghề, triển khai xây dựng hệ thống quan trắc tự động và xây dựng hệ thống các điểm thu gom, lưu trữ rác thải, chất thải tại các làng nghề để vận chuyển đến địa điểm xử lý rác thải của thành phố. Định hướng từ năm 2020 đến năm 2030, thành phố sẽ hoàn thiện chính sách về bảo vệ môi trường làng nghề để triển khai đồng bộ, hiệu quả và bền vững.
Đa dạng hóa nguồn vốn bảo vệ môi trường
PV: Hiện nay, có thực trạng chung ở nhiều địa phương là nguồn lực dành cho công tác bảo vệ môi trường còn hạn chế. Vậy với Hà Nội, vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào?
Ông Lê Tuấn Định: Hà Nội luôn xác định công tác bảo vệ môi trường là ưu tiên hàng đầu. Theo đó, thành phố sẽ bảo đảm phân bổ không dưới 10% tổng kinh phí sự nghiệp môi trường cho công tác bảo vệ môi trường làng nghề. Cùng với đó, Hà Nội cũng sẽ triển khai có hiệu quả chính sách vay vốn ưu đãi để thay đổi công nghệ theo hướng thân thiện môi trường, công nghệ sản xuất sạch hơn, các công nghệ tiên tiến, phù hợp để xử lý nước thải, khí thải, chất thải rắn. Hà Nội cũng định hướng xã hội hóa đầu tư 90% các dự án, bằng việc xây dựng cơ chế và ưu tiên thu hút các dự án về bảo vệ môi trường triển khai theo mô hình xây dựng-kinh doanh (BO), xây dựng-kinh doanh-chuyển giao (BOT), nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài... Cùng với đó, thành phố sẽ tăng cường kiểm soát công nghệ cũ, công nghệ lạc hậu tại các làng nghề gây ô nhiễm môi trường; đồng thời quy hoạch, di dời, chuyển đổi ngành nghề sản xuất đối với các ngành nghề gây ô nhiễm không còn phù hợp hoặc di dời vào khu, cụm công nghiệp tập trung…
Hoạt động sản xuất ở một hộ gia đình tại làng nghề Vạn Phúc, quận Hà Đông, TP Hà Nội. Ảnh: VŨ DUNG.
PV: Để đánh giá sự chuyển biến trong công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt môi trường tại các làng nghề, thì Hà Nội có giải pháp gì, thưa ông?
Ông Lê Tuấn Định: Thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chủ trì xây dựng, lắp đặt các trạm quan trắc, hệ thống quan trắc tự động để kiểm soát mức độ ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước trên địa bàn. Hiện nay, Hà Nội đã lắp đặt được 10 trạm quan trắc môi trường, trong đó 2 trạm quan trắc cố định và 8 trạm quan trắc cảm ứng. Người dân có thể dùng điện thoại thông minh kết nối với các trạm quan trắc này để theo dõi chất lượng không khí. Hà Nội đang có kế hoạch lắp đặt 70 trạm quan trắc môi trường để theo dõi chất lượng môi trường mặt nước, nước ngầm và không khí của Thủ đô; đặc biệt sẽ quan trắc, kiểm soát cả mức độ ô nhiễm làng nghề.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
MINH ĐỨC (thực hiện)