Không hợp thức hóa "chuyện đã rồi"

Đặt câu hỏi tại phiên giải trình, các đại biểu HĐND TP Hà Nội đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ trách nhiệm của mình trong công tác quản lý TTXD. Đại biểu Nguyễn Nguyên Quân (tổ Hoàng Mai), Nguyễn Minh Tuân (tổ Tây Hồ) đề nghị Giám đốc Sở Xây dựng thành phố cho biết kế hoạch, lộ trình đối với các trường hợp vi phạm tồn đọng chưa được xử lý trước năm 2018. Trong khi đó, đại biểu Hồ Vân Nga (tổ Quốc Oai) đặt vấn đề vi phạm TTXD trên đất nông nghiệp, đất công còn khá nhiều, cần làm rõ trách nhiệm và có giải pháp cụ thể.

Trả lời câu hỏi của các đại biểu, Giám đốc Sở Xây dựng TP Hà Nội Lê Văn Dục thừa nhận, trong năm 2018, do không đẩy nhanh tốc độ xử lý nên số lượng công trình vi phạm TTXD tồn đọng sau nhiều năm còn nhiều. Từ kỳ họp HĐND thành phố năm 2017, có 413 công trình vi phạm tồn đọng sau nhiều năm (dự án, nhà dân vi phạm trên đất nông nghiệp, Chủ tịch UBND thành phố đã chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện giải quyết) được nêu ra, đến nay còn 80 công trình tồn đọng. Các quận, huyện còn nhiều công trình vi phạm tồn đọng là: Cầu Giấy, Hai Bà Trưng, Hoàn Kiếm, Hoàng Mai, Thanh Xuân, Thạch Thất, Hoài Đức. Trong tháng 4-2019, sở sẽ phối hợp cùng với Sở Quy hoạch-Kiến trúc, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) kiểm tra, đôn đốc từng nhóm vấn đề, nếu vượt thẩm quyền sẽ đề xuất cấp có thẩm quyền hoàn thành xử lý 80 công trình này, không để vi phạm tiếp tục treo. 

Về các công trình vi phạm trên đất nông nghiệp, đất công ích, Giám đốc Sở TN&MT TP Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho hay, qua các năm, sở đã thành lập nhiều đoàn thanh tra, thanh tra liên ngành quản lý đất công trên địa bàn 30 quận, huyện. Trong năm 2014, sở đã thành lập 11 đoàn thanh tra; năm 2016 thành lập 3 đoàn; năm 2017 thành lập 5 đoàn thanh tra tại các địa phương. Đến nay, đã có kết luận thanh tra và tổng hợp, báo cáo UBND, HĐND thành phố. Qua tổng hợp, có các nhóm vi phạm về đất công, đất nông nghiệp: Sử dụng đất không đúng mục đích; xây dựng trái phép; chuyển nhượng đất trái quy định, sử dụng đất làm bến bãi kinh doanh dịch vụ và các dạng vi phạm khác. Giám đốc Sở TN&MT TP Hà Nội cho biết, sở sẽ tiếp tục giám sát, đôn đốc các địa phương thực hiện nghiêm việc xử lý vi phạm theo kết luận thanh tra. Sở kiến nghị, đối với các trường hợp vi phạm sau khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực thì xử lý nghiêm, không hợp thức và khi giải phóng mặt bằng sẽ không được bồi thường hỗ trợ. “Chúng ta không thể chạy theo các vi phạm của cơ sở mà cần xử lý nghiêm để không xảy ra vi phạm”, ông Nguyễn Trọng Đông nêu quan điểm.

Ngăn chặn sự bao che ở cơ sở

Phát biểu tại phiên giải trình, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, để lập lại trật tự trong lĩnh vực xây dựng, ngay từ năm 2016, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 08-CT/TU về “Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác bảo đảm trật tự và văn minh đô thị trên địa bàn thành phố”. Qua các cuộc họp, thành phố xác định một số nguyên nhân của tình trạng vi phạm TTXD, trong đó có hiện tượng một số cán bộ cơ sở có biểu hiện bao che, làm ngơ cho công trình vi phạm dẫn đến công trình đã xây xong, thậm chí đã xây dựng với quy mô lớn rồi mới bị phát hiện. Từ nguyên nhân này, UBND thành phố đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép TP Hà Nội thí điểm sắp xếp lại lực lượng thanh tra xây dựng theo Luật Thanh tra, dưới sự quản lý của Thanh tra Sở Xây dựng, giao chủ tịch UBND các quận, huyện trực tiếp quản lý tại địa bàn. 

Bên cạnh đó, UBND thành phố đã đề ra những biện pháp, lộ trình cụ thể để xử lý tình trạng vi phạm TTXD. Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung nhấn mạnh, thành phố kiên quyết không cấp phép, xem xét chủ trương đầu tư dự án mới cho các chủ công trình có vi phạm TTXD, nợ đọng thuế, vi phạm quy định về bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy... Đối với nhóm vi phạm về công trình siêu mỏng, siêu méo, thành phố chủ trương bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với những ô đất dưới 30m2 để trồng cây, trồng hoa hoặc làm công trình công cộng. Với các công trình vi phạm trên đất nông nghiệp, đất công, theo báo cáo ban đầu của Công an thành phố, có những vi phạm liên quan đến việc làm giả giấy tờ, hợp pháp hóa giấy tờ, thành phố đã đề nghị cơ quan công an điều tra, làm rõ, xử lý nghiêm, không dung túng, bao che. Chủ tịch UBND TP Hà Nội cũng kiến nghị cần luật hóa chế tài xử lý đối với các chủ thầu và cá nhân thực hiện công trình vi phạm TTXD.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cũng yêu cầu các cấp, ngành thành phố cần tích cực tuyên truyền, vận động sự tham gia của cử tri, nhân dân trong giám sát công tác quản lý TTXD, hỗ trợ thành phố giải quyết kịp thời, nghiêm minh các vi phạm. Thành phố dự kiến sẽ ra mắt Cổng thông tin vào ngày 1-7-2019 để tiếp nhận và trả lời các phản ánh của người dân về những vấn đề TTXD, trật tự giao thông, văn hóa ứng xử… Qua đó, hạn chế thấp nhất, tiến tới khắc phục hoàn toàn những vi phạm TTXD trên địa bàn thành phố.

NGUYỄN VŨ - TRẦN YẾN