Có cơ sở để hạn chế xe gắn máy trong đô thị
Phóng viên (PV): Thưa ông, căn cứ vào đâu để Hà Nội tiến hành xây dựng đề án quản lý PTGT cá nhân, trong đó đưa ra lộ trình cấm xe gắn máy khu vực nội thành từ năm 2030?
Ông Vũ Văn Viện: Quản lý PTGT cá nhân để giảm ùn tắc, hạn chế ô nhiễm môi trường là giải pháp quan trọng và chủ yếu. Về căn cứ pháp lý, thành phố đã có rất nhiều văn bản pháp luật quan trọng liên quan tới vấn đề giao thông. Ví như, HĐND thành phố có Nghị quyết số 06/2015/NQ-HĐND về chương trình mục tiêu nhằm giảm ùn tắc giao thông đến năm 2020. Thành ủy Hà Nội có chương trình về phát triển đồng bộ, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng đô thị... Mới đây nhất, Văn phòng Chính phủ cũng có thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ về giải pháp chống ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội...
Về cơ sở thực tiễn, tốc độ phát triển phương tiện không tương xứng với hạ tầng đã dẫn đến ùn tắc giao thông ngày càng gia tăng. Tốc độ tăng PTGT khoảng hơn 10%/năm, trong khi tốc độ phát triển kết cấu hạ tầng đường bộ chỉ tăng 3-4%/năm; quỹ đất dành cho giao thông tăng chưa đến 1%/năm. Số liệu quan trắc môi trường cho thấy, tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn ngày càng gia tăng. Hiện nay, 70% khí thải của PTGT gây ra ô nhiễm môi trường.
PV: Trong dự thảo nghị quyết, thành phố có đặt vấn đề sẽ rà soát, thống kê để thu hồi số lượng xe gắn máy qua sử dụng những không bảo đảm chất lượng, ông có thể nói rõ hơn về vấn đề này?
Ông Vũ Văn Viện: Đúng vậy, trong dự thảo nghị quyết có đề cập tới giải pháp khuyến khích người dân chuyển đổi phương tiện cũ, không bảo đảm môi trường. Hiện nay, số lượng xe gắn máy trên địa bàn Hà Nội quá lớn (hơn 5,2 triệu xe). Lượng xe gắn máy không bảo đảm an toàn cũng chiếm con số không nhỏ. Hà Nội chủ trương đi trước một bước, sẽ điều tra, rà soát trên cơ sở thực trạng này để có chính sách phù hợp hỗ trợ người dân trong quá trình chuyển đổi. Sau khi được HĐND phê duyệt chủ trương, Sở GTVT sẽ tham mưu cho UBND thành phố xây dựng một đề án cụ thể.
PV: Đồng tình với việc phải hạn chế sử dụng xe gắn máy trong nội đô, tuy nhiên đến thời điểm năm 2030, người dân sẽ di chuyển bằng phương tiện gì thưa ông?
Ông Vũ Văn Viện: Theo quy hoạch phát triển GTVT đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, Hà Nội có điều kiện để hoàn thành cơ bản kết cấu hạ tầng giao thông và phát triển hệ thống giao thông công cộng đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân. Đến năm 2030, vận tải hành khách công cộng trên địa bàn Hà Nội sẽ đáp ứng 50-55% nhu cầu đi lại của người dân. Hiện nay, hệ thống này mới đáp ứng được 14-15%.
Hà Nội đang triển khai đồng bộ một số giải pháp như: Tập trung xây dựng theo quy hoạch 8 tuyến đường sắt đô thị, các tuyến buýt nhanh BRT, xây dựng đề án mở rộng mạng lưới, nâng cao chất lượng dịch vụ xe buýt; phát triển mạng lưới điểm dừng đỗ, các điểm giao thông tĩnh để phục vụ kết nối giữa phương tiện giao thông cá nhân với phương tiện giao thông công cộng; mở rộng không gian đi bộ...
PV: Trên thực tế, một số dự án đường sắt đô thị được triển khai theo quy hoạch chậm tiến độ, vậy lộ trình này liệu có bị ảnh hưởng?
Ông Vũ Văn Viện: Các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội vẫn đang triển khai theo quy hoạch, một số tuyến có thể chậm tiến độ nhưng so với thời điểm tổng thể đến năm 2030 về cơ bản vẫn đúng theo lộ trình. Hà Nội cũng đang quyết tâm triển khai đồng bộ 8 tuyến đường sắt đô thị theo quy hoạch. Khi có mạng lưới đồng bộ vào năm 2030 thì nhu cầu sử dụng phương tiện vận tải công cộng sẽ được người dân ưu tiên lựa chọn.
Mật độ phương tiện giao thông dày đặc trên đường Trường Chinh, quận Đống Đa. Ảnh: Trường Giang
Kiểm soát ô tô cá nhân bằng biện pháp kinh tế
PV: Ô tô cá nhân cũng là một trong những nguyên nhân gây ùn tắc giao thông, vậy kiểm soát phương tiện này như thế nào?
Ông Vũ Văn Viện: Dự thảo nghị quyết cũng đã nêu: Đối với một số loại dịch vụ kinh doanh vận tải có điều kiện (như dịch vụ taxi) thì quản lý theo quy hoạch, điều tiết số lượng theo khu vực phù hợp với hạ tầng, không cho phát triển tràn lan. Với ô tô cá nhân sẽ thực hiện thu phí các phương tiện tham gia giao thông vào một số khu vực dễ gây ùn tắc. Hiện chưa có quy định về loại phí này nên dự thảo nghị quyết mới nêu để HĐND thành phố thống nhất về chủ trương. Sau khi có chủ trương, Sở GTVT sẽ tham mưu cho UBND thành phố xây dựng thành đề án, chương trình cụ thể để tổ chức thực hiện.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
VŨ DUNG (thực hiện)