Gia Nghĩa thực sự trở thành vùng đất năng động, phát triển và đang nỗ lực phấn đấu trở thành đô thị thông minh, xứng tầm trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa ở cửa ngõ phía Nam Tây Nguyên.

Thị xã Gia Nghĩa có diện tích tự nhiên hơn 286,6 km2, dân số gần 70.000 người, thuộc 22 dân tộc anh em, sinh sống trên địa bàn 8 xã, phường. Từ một thị trấn nghèo của huyện vùng sâu Đắc Nông, thuộc tỉnh Đắc Lắc; sau 15 năm chia tách thành lập tỉnh mới Đắc Nông (2004-2019), thị xã Gia Nghĩa đã đổi thay nhanh chóng. 

Nhằm xây dựng Gia Nghĩa xứng tầm là trung tâm chính trị, kinh tế-xã hội của tỉnh, tháng 8-2013, UBND tỉnh Đắc Nông ban hành Quyết định phê duyệt Đồ án Quy hoạch chung xây dựng đô thị Gia Nghĩa đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu xây dựng đô thị Gia Nghĩa trở thành đô thị hiện đại, xanh, sạch, đẹp với đặc trưng riêng của khu vực Nam Tây Nguyên có lịch sử, văn hóa truyền thống, cảnh quan, kiến trúc đặc trưng phát triển và bảo tồn được sự riêng biệt; hướng đến cân bằng 3 lĩnh vực “kinh tế-văn hóa-môi trường”.

leftcenterrightdel
Mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao ở thị xã Gia Nghĩa.

Kết quả bước đầu thực hiện quy hoạch và tập trung đầu tư xây dựng, đến nay, toàn thị xã đạt 100% tỷ lệ nhựa hóa và bê tông hóa đường đô thị; tỷ lệ chiếu sáng các đường phố chính đạt 100%; tỷ lệ dân số sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 96%; tỷ lệ số hộ được sử dụng điện hơn 97%; đáp ứng 85% nguồn nước cho diện tích cây trồng có nhu cầu tưới. Hiện tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn toàn thị xã giảm còn 0,4%, là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo thấp nhất tỉnh Đắc Nông. Về giáo dục, y tế và văn hóa, đến nay, có 16 trường đạt chuẩn quốc gia, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 88%, phường văn hóa đạt 50%; có 75% xã, phường đạt chuẩn quốc gia về y tế, với tỷ lệ hơn 70% dân số tham gia bảo hiểm y tế. Năm 2018, thị xã Gia Nghĩa đạt tổng thu ngân sách hơn 760 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay.

Nói về sự đổi thay của thị xã Gia Nghĩa, bà Nguyễn Thị Thảo, người đã hơn 20 năm sinh sống tại phường Nghĩa Đức cho biết, trước đây, bà con chủ yếu sản xuất nông nghiệp, nay dân cư đông đúc, nhiều hộ đã chuyển sang kinh doanh, buôn bán nên kinh tế khấm khá hơn, bộ mặt thị xã thực sự khang trang, hiện đại. Còn chị H’Mai, người dân tộc Mạ, ở bon Ting Wel Đơm, xã Đắc Nia, khẳng định: Thời điểm 10 năm trước, mỗi khi bà con trong bon ốm đau phải đi ra thị xã khám, chữa bệnh cũng mất cả buổi, do chưa có đường nhựa. Giờ không chỉ đường nhựa chạy tới tận xã, mà ở các bon, làng bà con cũng tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới làm đường bê tông nên đi lại rất thuận lợi. Cơ sở hạ tầng như điện, đường, trường, trạm ở xã Đắc Nia đã thực sự khang trang, bề thế.

Cùng với cơ sở hạ tầng được đầu tư, hàng trăm cơ sở công nghiệp, xây dựng cũng được thành lập mới, mỗi năm giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động. Cụ thể, trên địa bàn thị xã hiện có 353 cơ sở công nghiệp, xây dựng chủ yếu kinh doanh các lĩnh vực, như: Chế biến cà phê, thức ăn gia súc, gia công mộc dân dụng, khai thác và chế biến vật liệu xây dựng, cơ khí, sửa chữa máy móc thiết bị phục vụ sản xuất... tạo việc làm cho hơn 1.500 lao động. Các sản phẩm công nghiệp chính trên địa bàn thị xã ngày càng phong phú, đa dạng, chất lượng đã được khẳng định trên thị thường như cà phê Honey của Công ty TNHH MTV cà phê BaZan Đắc Nông, cà phê bột Godere của Công ty Cổ phần Godere...

Từ việc huy động nhiều nguồn lực đầu tư, đến nay các công trình phục vụ công cộng và kỹ thuật hạ tầng đô thị của Gia Nghĩa đã và đang hoàn thiện, ngày một khang trang, xanh, sạch, đẹp. Nhiều dự án khu nhà ở và công trình dân sinh được xây dựng mới, với hình thức kiến trúc hiện đại kết hợp truyền thống đã làm cho bộ mặt đô thị Gia Nghĩa có nét đẹp riêng, vừa hiện đại vừa mang đậm bản sắc văn hóa vùng đất Nam Tây Nguyên. Đồng chí Trần Đình Ninh, Chủ tịch UBND thị xã Gia Nghĩa nhấn mạnh: “Gia Nghĩa đang hướng tới đô thị thông minh. Trước mắt, thị xã đang triển khai hệ thống điện thông minh, trong đó ứng dụng công nghệ điều khiển từ xa cho toàn bộ mạng đèn led. Năm 2019, triển khai đến hệ thống tưới nước thông minh. Sau đó sẽ tiến tới thực hiện giao thông thông minh, nhằm bảo đảm phát triển đô thị bền vững”...

Thời gian tới, địa phương tiếp tục huy động các nguồn lực và tạo cơ chế thông thoáng trong thu hút đầu tư phát triển đô thị. Tập trung thực hiện đầu tư vào các công trình, dự án trọng điểm; đồng thời khắc phục những yếu kém, khai thác tốt hơn các lợi thế để sớm đưa Gia Nghĩa trở thành thành phố trực thuộc tỉnh trong năm 2019.

Bài và ảnh: BÌNH ĐỊNH