Để cấy hết diện tích lúa theo kế hoạch, người dân đã sử dụng nhiều biện pháp như gieo mạ trên sân, mạ khay để có đủ số lượng mạ phục vụ cho gieo cấy.
Xã Đọi Sơn có 324ha đất nông nghiệp, trong đó 60% là diện tích gieo sạ (còn gọi là gieo thẳng), 40% gieo mạ rồi cấy. Đến thời điểm này, các thôn có đất ruộng cấy hai vụ, bà con nông dân triển khai cày ải đạt 100% diện tích và 11ha mạ đã gieo xong, bảo đảm đủ về số lượng, chất lượng mạ cấy, phấn đấu đến hết tháng 2 cấy xong. Là xã có truyền thống cấy sớm, nên bà con thường gieo mạ sớm hơn so với khung thời vụ chính, nhất là ở nơi vùng trũng. Tuy nhiên, do cuối tháng 1 vừa qua, thời tiết rét đậm, rét hại, nên toàn xã dừng gieo cấy và lùi thời vụ sang tháng 2, chờ thời tiết ấm lên mới tiếp tục cấy. Ban quản trị hợp tác xã đã thông báo tới các thôn trong xã yêu cầu bà con nông dân dừng gieo cấy trong thời điểm giá rét và đa số các hộ dân đều chấp hành tốt việc điều chỉnh thời gian cấy này. Theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp, bà con có thể tiếp tục gieo cấy khi nhiệt độ ngoài trời tối thiểu là 15 độ C trở lên.
Gia đình anh Dương Đức Vĩ (thôn Đọi Tam, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) gieo mạ trên sân để bảo đảm đủ số lượng mạ cấy.
Tại thôn Đọi Tam, do gieo sớm nên phần lớn diện tích mạ gieo có từ 4 đến 5 lá. Trong điều kiện giá rét kéo dài, xã đã động viên bà con hủy số diện tích mạ đã gieo, kiên quyết không cấy mạ già làm ảnh hưởng tới năng suất lúa của vụ tới. Lãnh đạo xã còn đôn đốc các thôn tranh thủ gieo bổ sung diện tích thiếu bằng cách gieo mạ trên sân, mạ trên khay để cấy máy.
Đến nhà anh Dương Đức Vĩ, thôn Đọi Tam, chúng tôi thấy gia đình anh đã gieo mạ trên sân để bảo đảm có đủ mạ cấy cho diện tích đất được giao. Anh Vĩ cho biết, diện tích mạ trên sân của gia đình anh là 65m2. Việc gieo mạ trên sân cũng phải tuân thủ qua rất nhiều công đoạn. Đầu tiên là lấy đất về để ủ cho đất tơi, sau đó tãi đất ra tưới nước, dùng cào, cào đi cào lại cho nhuyễn thành bùn, sau đó rải bùn mỏng lên sân. Tiếp đến rắc thêm phân ka-li để khi gieo mầm (mộng) xuống có chất dinh dưỡng cho mạ nhanh phát triển. Cuối cùng là dùng các túi ni-lông che cho mạ để tránh sương muối làm ảnh hưởng đến lá và giữ ấm cho mạ. Gieo khoảng 1 tháng sau, mạ mọc cao sẽ đem đi cấy.
Tại thôn Đọi Lĩnh, bắt đầu đợt rét đậm từ ngày 23-1-2016, nông dân dừng không ra đồng cấy. Theo khuyến cáo, nếu cấy đúng thời tiết rét đậm, khả năng sống của cây lúa sẽ không cao. Vì thế, bà con nông dân trong thôn đều đợi đến tháng 2, thời tiết ấm lên mới tập trung ra đồng cấy. Ông Nguyễn Văn Xuân, Phó chủ tịch UBND xã Đọi Sơn cho biết, diện tích cấy sớm của địa phương chỉ chiếm 10% tổng diện tích gieo cấy vụ xuân. Ngay khi có công điện của tỉnh cũng như Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về chỉ đạo phòng chống rét cho cây trồng, vật nuôi, xã đã cử cán bộ xuống kiểm tra tại cơ sở, tuyên truyền bà con dừng kế hoạch gieo cấy. Đồng thời, xã cũng chỉ đạo gieo bổ sung 10% lượng mạ trên nền đất cứng, có che phủ ni-lông để có thể thay thế diện tích mạ già. Năm 2015, toàn xã đã gieo trồng 648ha, đạt 100% kế hoạch. Trong đó diện tích đất trồng lúa là 604ha, trồng các cây hoa màu khác là 44ha. Tổng sản lượng lương thực quy ra thóc đạt 3.996 tấn, bằng 105,1% chỉ tiêu xác định. Năm 2016, xã đề ra mục tiêu năng suất lúa cả năm phải đạt 119 tạ/ha, trong đó vụ chiêm xuân đạt 62 tạ/ha, vụ mùa là 57 tạ/ha.
Bài và ảnh: LA DUY