Hai học sinh đó là Lê Tuấn (chuyên Toán 1, khóa 2016-2019) và Mạnh Tuấn Hưng (chuyên Lý, khóa 2016-2019). Với sự đam mê môn Sinh học, hai em đã đăng ký “theo chân” TS Đặng Toàn Vinh (Trưởng khoa Thủy sản, Trường Đại học Hạ Long) và tham gia nghiên cứu tại các trang trại tôm trên địa bàn tỉnh.
Qua nghiên cứu, hai bạn trẻ nhận thấy căn bệnh hoại tử gan tụy cấp tính là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới việc tôm chân trắng chết hàng loạt (chiếm ¼ nguyên nhân chết của tôm chân trắng). Trong khi đó, các phương pháp chẩn đoán cũng như các chế phẩm sinh học hiện nay được sử dụng chưa đủ độ nhạy và hiệu quả trong việc phát hiện và kiểm soát dịch bệnh. Chính vì vậy, Tuấn và Hưng đã đề xuất với TS Đặng Toàn Vinh và bắt tay vào nghiên cứu phương pháp chẩn đoán cải tiến giúp phát hiện bệnh ở tôm sớm hơn. Từ nghiên cứu này, hai học sinh đã sáng chế ra chế phẩm sinh học giúp ngăn chặn 100% sự phát triển của vi khuẩn gây ra căn bệnh cho tôm.
Chế phẩm sinh học này hoàn toàn có thể tự pha chế từ các sản phẩm đơn giản theo tỷ lệ cho sẵn, với giá thành rẻ hơn rất nhiều các chế phẩm sinh học đang được bán thương mại hiện nay. Phương pháp không chỉ có hiệu quả cao trong việc phát hiện sớm và ngăn chặn dịch bệnh mà giúp những người nông dân tiết kiệm được chi phí không nhỏ trong việc mua các chế phẩm sinh học trên thị trường.
Tuấn và Hưng cho biết, sản phẩm hiện đang được sử dụng với quy mô nhỏ tại 15 trang trại nuôi tôm ở Quảng Ninh và một số địa phương lân cận. Các bạn vẫn tiếp tục nghiên cứu, cải tiến sản phẩm và hy vọng sẽ được ứng dụng rộng rãi hơn trong tương lai.
Huy chương Bạc của Tuấn và Hưng tại Triển lãm Sáng chế quốc tế tiếp tục ghi danh vào bảng vàng thành tích Trường THPT Chuyên Hạ Long, qua đó khẳng định chất lượng giáo dục của ngôi trường chuyên gần 30 năm tuổi. Tìm hiểu được biết, những năm gần đây, nhà trường có rất nhiều học sinh giành giải cao tại kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia và được tham gia dự thi chọn đội tuyển thi olympic quốc tế. Trong đó, học sinh Nguyễn Ngọc Minh Hải dự thi olympic sinh học quốc tế và giành Huy chương Đồng năm học 2015-2016. Năm học 2017-2018, em Lê Kỳ Nam dự thi olympic Vật lý châu Á-Thái Bình Dương và đoạt Huy chương Đồng. Cùng với đó, ở cấp quốc gia, tại các cuộc thi khoa học kỹ thuật, vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết vấn đề thực tiễn nhà trường cũng giành được nhiều giải cao.
Bài và ảnh: THU PHƯƠNG