Hỗ trợ phát triển các sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ (Bộ KH&CN), năm 2017, Bộ đã hoàn thành vượt mức toàn diện, hiệu quả trong đổi mới và có nhiều dấu ấn đặc biệt trong sự phối hợp với các bộ ngành, tạo sự chuyển dịch mạnh mẽ không dựa vào yếu tố tài nguyên thông thường mà dựa trên đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ trong chế biến, chế tạo. Trong đó, Bộ đã tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp với mục tiêu đưa KH&CN phục vụ trực tiếp cho phát triển các ngành, lĩnh vực; hỗ trợ phát triển các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp công nghệ cao, các sản phẩm chủ lực, trọng điểm của quốc gia theo chuỗi giá trị; hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng, đổi mới công nghệ; cải thiện môi trường kinh doanh của doanh nghiệp; thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia; cải thiện Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII); tăng cường năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN4.0).

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về KH&CN tiếp tục được hoàn thiện để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy hoạt động KH&CN, đổi mới sáng tạo. Bộ KH&CN đã hoàn thành và trình 100% văn bản thuộc Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; hoàn thành đúng thời hạn các nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, KH&CN đã đóng góp tích cực vào quá trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, ứng dụng công nghệ cao để tăng năng suất, chất lượng của sản phẩm nông nghiệp và đẩy mạnh xuất khẩu. KH&CN đã đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và 38% giá trị gia tăng trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. Trên 90% diện tích lúa, 80% diện tích ngô, 60% diện tích mía, 100% diện tích điều trồng mới sử dụng giống của Việt Nam. Năng suất một số vật nuôi, cây trồng đạt cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới: Lúa đứng đầu ASEAN; cá tra, hồ tiêu đứng đầu thế giới; cà phê, cao su đứng thứ 2 thế giới.

leftcenterrightdel
Mảng nghiên cứu sản xuất của Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông Quân đội/Ảnh minh họa.

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Công Tạc: Trong năm 2017, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp với mục tiêu đưa khoa học và công nghệ phục vụ trực tiếp cho phát triển, đặc biệt hỗ trợ phát triển các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp công nghệ cao, các sản phẩm chủ lực, trọng điểm của quốc gia theo chuỗi giá trị; hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng, đổi mới công nghệ; cải thiện môi trường kinh doanh của doanh nghiệp; thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia; cải thiện chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII); tập trung tăng cường năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4... Bên cạnh đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về khoa học và công nghệ tiếp tục được hoàn thiện để phục vụ trực tiếp cho việc nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng lực cạnh tranh và tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp... Cùng với những kết quả đạt được, ngành khoa học và công nghệ vẫn còn tồn tại những yếu kém như thị trường khoa học và công nghệ phát triển còn chậm, việc chuyển giao các kết quả nghiên cứu khoa học chưa được như kỳ vọng, năng lực hấp thụ công nghệ và đổi mới công nghệ còn hạn chế... 

Các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học xã hội, nhân văn, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đã có những đóng góp thiết thực để thúc đẩy phát triển đất nước trong tình hình mới, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc. Nhiều kỹ thuật tiên tiến đã được ứng dụng hiệu quả vào việc chăm sóc sức khỏe nhân dân, phòng chống dịch bệnh, khám chữa bệnh. Bộ KH&CN đã đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và 38% giá trị gia tăng trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. Năng suất một số vật nuôi, cây trồng đạt cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới: Lúa đứng đầu ASEAN; cá tra, hồ tiêu đứng đầu thế giới; cà phê, cao su đứng thứ hai thế giới.

Tăng cường ứng dụng công nghệ

Các mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tiếp tục được phát triển theo chuỗi giá trị với sự tham gia ngày càng đông đảo của các tập đoàn, doanh nghiệp. Kết quả hoạt động KH&CN đã đóng góp vào thành tích hoàn thành vượt mức chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) là 9,4%. Trong các lĩnh vực dịch vụ, việc ứng dụng công nghệ thông tin và các công nghệ chủ chốt của CMCN 4.0 được đẩy mạnh. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam tăng 12 bậc (từ vị trí 59/128 lên vị trí 47/127 nước và nền kinh tế), đạt vị trí cao nhất từ trước đến nay.

Bộ KH&CN dẫn đầu trong việc thực hiện cải cách hành chính về hoạt động quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. 91% nhóm sản phẩm, hàng hóa do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý, tương ứng với 96% lô sản phẩm, hàng hóa tại khâu thông quan được chuyển sang cơ chế hậu kiểm, giúp cắt giảm thời gian kiểm tra tại cửa khẩu từ 13 ngày xuống còn 1 ngày. Hệ thống bảo hộ, thực thi quyền sở hữu trí tuệ được tập trung hoàn thiện. Hoạt động hợp tác quốc tế về KH&CN được triển khai với trọng tâm là hợp tác hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, triển khai các nhiệm vụ trong năm APEC 2017.

leftcenterrightdel
Năm 2018, Bộ KH&CN xác định tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý.../Ảnh minh họa.

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã phát triển rộng khắp với hơn 40 quỹ đầu tư mạo hiểm; 30 cơ sở ươm tạo (BI); 10 tổ chức thúc đẩy kinh doanh (BA), góp phần thúc đẩy số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tăng nhanh với hơn 3.000 doanh nghiệp, gần gấp đôi số lượng năm 2015 (khoảng 1.800 doanh nghiệp). Số lượng và giá trị các thương vụ đầu tư đã tăng đáng kể.

Cũng theo Bộ Khoa học và Công nghệ, cả nước hiện có hơn 300 doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp KH&CN; 43 tổ chức được cấp Giấy chứng nhận hoạt động công nghệ cao. Ngoài ra, có hơn 2.100 doanh nghiệp đạt điều kiện doanh nghiệp KH&CN nhưng chưa tiến hành đăng ký để cấp Giấy chứng nhận. Tổng doanh thu năm 2016 của các doanh nghiệp KH&CN đạt hơn14.402 tỷ đồng, tăng 16,32% so với năm 2015 (đạt 12.382 tỷ đồng). Tổng lợi nhuận sau thuế năm 2016 đạt: 1.290 tỷ đồng, tăng 2,35% so với năm 2015 (đạt 1.260 tỷ đồng), giải quyết được hơn 16.600 việc làm cho xã hội...

Năm 2018, Bộ KH&CN xác định thực hiện tốt 8 nhiệm vụ trọng tâm. Để thực hiện tốt các mục tiêu đề ra, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cho rằng, năm 2018, Bộ xác định tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý; khuyến khích thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ gắn với doanh nghiệp, phát triển theo chuỗi giá trị các sản phẩm trọng điểm của quốc gia có tiềm năng xuất khẩu, giá trị kinh tế cao; tăng cường ứng dụng công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao phục vụ phát triển nông nghiệp, tập trung vào các mặt hàng nông nghiệp chủ lực xuất khẩu; triển khai các nhiệm vụ để nâng cao năng lực hấp thụ công nghệ tiến tới dịch chuyển trọng tâm và chủ thể của hoạt động nghiên cứu ứng dụng sang khu vực doanh nghiệp; đẩy nhanh tốc độ xử lý đơn đăng ký xác lập quyền và thực thi quyền sở hữu công nghiệp; hỗ trợ phát triển và khai thác tài sản trí tuệ; tăng cường năng lực tiếp cận xu hướng công nghệ tiên tiến, hiện đại của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0... 

Bài, ảnh: VĂN PHONG