Tiểu đội 3, Trung đội 3, Đại đội 3 của Vũ Hữu Tùng chỉ có 3 người, gồm: Tiểu đội trưởng Vũ Hữu Tùng và hai chiến sĩ là: Cánh, quê Tứ Kỳ, Hải Dương và Nghệ, người dân tộc Mường, quê Thanh Hóa. “Trận đánh ấp chiến lược Tây Hlan, tiểu đội tôi tiêu diệt gọn ổ đề kháng ngay cửa mở. Tạo điều kiện cho đội hình Đại đội 3 rút lui an toàn”, ông Tùng nhớ lại.
Ấp chiến lược Tây Hlan (tỉnh Đắc Lắc) nằm trên khu đất tương đối bằng phẳng, chiều rộng 150m, chiều dài 200m. Bao quanh là hàng rào kiên cố bằng dây thép gai cao 2,5m. Phía trong hàng rào là các dãy nhà làm bằng tôn, kẽm. Tại đây, lực lượng địch có khoảng một tiểu đoàn gồm cả Mỹ và ngụy. Vào một ngày đầu tháng 1-1970, Tiểu đoàn 301 xây dựng quyết tâm tiêu diệt địch tại ấp chiến lược Tây Hlan. Ông Tùng kể: “Đại đội 3 chia làm 3 mũi, thọc sâu đánh chiếm các khu trại lính để tuyên truyền chính sách của cách mạng, giải phóng cho dân ra khỏi ấp, chống lại sự kìm kẹp của địch. Đường từ vị trí đóng quân của đơn vị đến Tây Hlan chừng một ngày đi bộ. Sáng sớm tinh mơ, toàn đơn vị lên đường luồn lách qua từng cánh rừng, khe suối. 18 giờ cùng ngày, tiểu đoàn đến vị trí tập kết để xốc lại đội hình và ngụy trang. Sau đó, khoảng hơn 21 giờ, Tiểu đoàn 301 đã tiếp cận mục tiêu.
Mũi tiến công của Tiểu đội 3 được bổ sung thêm đồng chí Lành, Trung đội phó Trung đội 3, có nhiệm vụ tiêu diệt địch ở dãy nhà ở trại lính. Khoảng 20 phút từ khi luồn qua hàng rào thứ nhất, tiểu đội 3 đã đến mục tiêu được phân công là nhà trại lính. Đến giờ G, hỏa lực của ta đồng loạt pháo kích vào khu trung tâm. Bị tấn công bất ngờ, địch bắn pháo sáng cả một vùng. Thời gian trôi qua, không nghe thấy tiếng súng nổ, đồng chí Lành báo tin trung tâm ấp có hào sâu, hàng rào kiên cố... Tiểu đoàn không có phương án đánh công kiên, vậy các mũi giữ nguyên vị trí, đợi lệnh không được manh động. Lúc sau, đồng chí Lành cho biết: Tiểu đoàn lệnh cho Đại đội 3 rút khỏi ấp. Lệnh của Đại đội: “Sẽ tăng cường thêm người và vũ khí cho Tiểu đội 3 đánh ổ đề kháng địch tại khu vực cửa mở, mở đường cho đại đội rút lui, về vị trí tập kết, thống nhất lại phương án đánh địch”.
Dưới ánh sáng của pháo sáng, Vũ Hữu Tùng quan sát thấy ổ đề kháng của địch cách vị trí của tiểu đội khoảng hơn 50m. Theo phương án, anh Lành ở lại nghi binh địch, Tùng, Cánh, Nghệ men theo tường nhà tổ chức tiêu diệt ổ đề kháng. Khi cách địch khoảng 20m, Tùng ném quả thủ pháo thứ nhất về hướng ổ đề kháng của địch. Sau tiếng nổ đinh tai, Tùng, Cánh, Nghệ lợi dụng bụi đất mù mịt, bật dậy lao đến chỗ quả thủ pháo vừa nổ, nằm ép xuống; đồng thời ném quả thủ pháo thứ hai. Lại một tiếng nổ đinh tai vang lên, cả ba người lao vào cột khói bụi. Tiếp cận vào hố nổ, xuyên qua làn bụi Tùng thấy tên địch đang rê, nhích khẩu trung liên. Chúng vẫn chưa kịp phát hiện ra ta, vừa nghĩ Tùng vừa rút quả thủ pháo thứ 3 ném về phía địch. Ba người tiến thẳng đến ổ đề kháng. Khẩu trung liên nằm chỏng trơ, 2 khẩu AR15 của địch văng ra hai bên, xác địch vắt bên hào. Quan sát thấy có ngách hầm bên cạnh, Tùng giật nụ xòe vứt quả thủ pháo thứ 4 vào ngách hầm. Thủ pháo nổ hất cả 3 người ngã xuống đất, khi Tùng, Cánh, Nghệ vừa nhổm dậy, thấy một tên lính xách súng chạy từ ngách hầm ra, Tùng hô lên bằng tiếng Ê Đê “Lui phao, chư cơ ngan” (Bỏ súng xuống, giơ tay lên), tên lính kia quay đầu bỏ chạy, buộc 3 chiến sĩ cùng nổ súng, tên lính ngã gục. Ổ đề kháng hoàn toàn bị tiêu diệt. Mất ổ đề kháng, địch mất toàn bộ vùng phòng ngự bên ngoài. Cả ba mũi của Đại đội 3 rút lui an toàn về vị trí tập kết, xây dựng lại phương án đánh công kiên.
Sau đó Đại đội 3 cùng đội hình các phân đội trong Tiểu đoàn 301 và các đơn vị bạn đã tiêu diệt hoàn toàn địch ở ấp chiến lược Tây Hlan, Tiểu đội trưởng Vũ Hữu Tùng được cấp trên tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong trận đánh. Đến tháng 4-1970, Vũ Hữu Tùng bị trúng đạn của địch, vỡ khớp gối và được chuyển về tuyến sau điều trị... Hiện, ông Vũ Hữu Tùng đang sinh sống ở thôn Đậu, xã Hồng Phong, huyện An Dương, TP Hải Phòng. Ông mong muốn nhận được thông tin của hai chiến sĩ Cánh và Nghệ cùng tiểu đội và những bạn chiến đấu Tiểu đoàn 301 năm xưa để có cơ hội động viên, giúp đỡ nhau trong cuộc sống.
Bài và ảnh: VIỆT HÀ