Những năm đầu quân ngũ, cô làm chiến sĩ văn thư, lúc rảnh rỗi, cô tranh thủ đọc sách báo và ghi chép những điều mình thích vào cuốn sổ nhỏ, ngoài bìa có dòng chữ đậm: "Không có sách thì không có tri thức. Không có tri thức thì không có chủ nghĩa cộng sản!", do chính tay cô viết bằng mực đỏ. Điều đó như một "nguyên cớ" để cấp trên chuyển cô sang làm công tác thư viện. Năm 2007, Thượng tá QNCN Trần Thị Lan nghỉ hưu tại tổ 20, phường Ngọc Lâm, quận Long Biên, TP Hà Nội.
Bà Lan (thứ hai, từ trái sang) trao đổi kinh nghiệm công tác tổ dân phố với các đồng nghiệp đều là cựu chiến binh.
Về nghỉ chế độ được ít ngày, các đồng chí lãnh đạo Tổ dân phố 20 đến gặp, vận động bà làm Chi hội trưởng Người cao tuổi của tổ. Bà ngần ngại, vì chưa có kinh nghiệm trong công tác này, đồng thời hỏi ý kiến của chồng, hy vọng một kế "hoãn binh". Nào ngờ, Đại tá cựu chiến binh (CCB) Trịnh Văn Hưng bảo vợ: "Người ta vác tù và hàng tổng còn được, mình chỉ "vác ở hàng tổ"... Vấn đề là có tâm huyết hay không; mà khi đã làm thì phải làm tròn bổn phận".
Thế rồi, bà Lan nhận nhiệm vụ do tổ chức giao... Ít lâu sau, tổ chức lại giao cho bà cương vị phó bí thư, tổ trưởng tổ dân phố. Đến nay đã tròn 10 năm, bà cũng đang tiếp tục khóa thứ 2 là Ủy viên Ban chấp hành Hội CCB phường Ngọc Lâm. Sự nỗ lực của bà đã có kết quả. Tổ 20 nhiều năm liên tục là "Tổ văn hóa xuất sắc", được lãnh đạo quận Long Biên tặng giấy khen.
Chúng tôi hỏi bà Lan về kinh nghiệm công tác tổ dân phố, bà thổ lộ: "Mọi sự ở tổ đều gắn với đời sống của từng gia đình, từng cá nhân. Khi tiếp xúc với bà con, tôi lấy sự chân thành làm đầu và luôn luôn chú ý giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa quyền lợi và nghĩa vụ của người dân". Theo bà, người tổ trưởng cần chú ý phát huy "ba chỗ dựa": Dựa vào chi ủy chi bộ để có sức mạnh lãnh đạo; dựa vào quần chúng nhân dân để có sức mạnh thực hiện; dựa vào người có kinh nghiệm lãnh đạo để học hỏi, bổ sung kiến thức và phương pháp làm việc". Với những "chuyện thường ngày ở tổ", bà Lan bày tỏ: Không nên quan trọng hóa vấn đề. Việc lớn, liên quan đến số đông, thì mời mọi người đến Nhà văn hóa để ban hòa giải gặp gỡ và xem xét giải quyết. Việc nhạy cảm, tế nhị như "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt" ở một gia đình nào đó thì thực hiện "thăm hỏi và vận động".
Bà Lan bộc bạch: "Tôi hoàn thành nhiệm vụ, ngoài nỗ lực của bản thân, sự giúp đỡ của các đồng chí trong cấp ủy, chi bộ và người có uy tín trong tổ dân phố còn là sự vận dụng kiến thức tích lũy được qua 25 năm làm công tác thư viện trong quân đội. Đó là cơ hội tốt để tôi phát huy truyền thống Bộ đội Cụ Hồ-bộ đội của dân”.
Bài và ảnh: XUÂN THƯƠNG