Quảng Nam là một trong những địa phương có số lượng NCC đông nhất cả nước (chiếm hơn 20% dân số toàn tỉnh). Chính vì vậy, việc xây dựng, nhân rộng mô hình xã, phường làm tốt công tác chăm sóc NCC được địa phương đặc biệt quan tâm. Đồng chí Nguyễn Ngọc Quang, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam khẳng định: “Để thực hiện thành công mô hình xã, phường làm tốt công tác chăm sóc NCC, địa phương phát huy 3 nguồn chính: Trước hết là chính sách ưu đãi của Nhà nước-nguồn lực quyết định; thứ hai là huy động từ cộng đồng, các tổ chức, cá nhân tham gia; thứ ba là có các chủ trương, chính sách khuyến khích, hỗ trợ để NCC phấn đấu vươn lên, chủ động trong tìm việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện cuộc sống”.
Những năm qua, tỉnh Quảng Nam đã vận dụng nhiều mô hình sáng tạo, phong trào thi đua thiết thực mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” với các giải pháp cụ thể, như: Hỗ trợ tài chính cho NCC làm kinh tế thông qua việc cho vay vốn; các đơn vị, doanh nghiệp tích cực hỗ trợ và hướng dẫn về mô hình, kỹ thuật, kinh nghiệm làm kinh tế… để đời sống NCC được cải thiện và nâng cao.
Các thầy thuốc Trung tâm Y tế và Ban CHQS huyện Tiên Phước khám bệnh, cấp thuốc, thăm hỏi người có công trên địa bàn.
Theo đồng chí Trần Văn Chiến, Trưởng phòng NCC Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) tỉnh Quảng Nam thì cùng với bảo đảm đúng, đủ, kịp thời các khoản trợ cấp, phụ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước, các địa phương trong tỉnh còn chủ động làm tốt công tác phân bổ nguồn tài chính hợp lý cho các hoạt động cải thiện đời sống NCC. Các giải pháp được thực hiện đồng bộ, thể hiện sự chăm lo đời sống NCC của lãnh đạo, chính quyền, đoàn thể các cấp và nhân dân. UBND tỉnh chỉ đạo các huyện làm tốt chính sách, chương trình hỗ trợ, cấp học bổng, tặng quà con em thương binh, liệt sĩ, gia đình NCC để các cháu có điều kiện học tập tốt hơn.
Các cơ quan, ban ngành trong tỉnh còn đặc biệt quan tâm, ưu tiên giúp đỡ, tạo việc làm cho con em gia đình NCC khi ra trường. Nhằm giải quyết việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống NCC, tỉnh yêu cầu các ngân hàng giảm lãi suất, ưu tiên gia đình NCC được vay vốn. Các huyện, xã, phường chủ động tập huấn và hướng dẫn hỗ trợ vốn, hướng dẫn mô hình phát triển kinh tế; nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ làm công tác chính sách để nghiên cứu, đề xuất cơ chế hỗ trợ hợp lý đối với NCC. Hằng năm vào mùa thu hoạch, các tổ chức thanh niên, phụ nữ… huy động lực lượng giúp đỡ gia đình NCC neo đơn; dịp lễ, Tết, các ngày kỷ niệm lớn của đất nước, đại diện các xã, phường quan tâm thăm hỏi, động viên, tặng quà…
Theo đồng chí Lê Sáu, Phó giám đốc Sở LĐ-TB-XH tỉnh Quảng Nam thì trong nhiều năm qua, phong trào “Đền ơn, đáp nghĩa” trên địa bàn tỉnh được tổng kết nhân rộng điển hình ở các khu dân cư, xã, phường, thị trấn, nhất là mô hình xã, phường làm tốt công tác chăm sóc NCC; trong đó, lấy thôn, tổ dân phố, xã, phường làm đơn vị để tổ chức phong trào; coi trọng việc xây dựng, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, biểu dương, nhân rộng mô hình xã, phường tiêu biểu về chăm lo NCC.
Các địa phương trên địa bàn tỉnh coi trọng phát hiện, nhân rộng gương điển hình NCC về tinh thần vượt khó, phát huy những phẩm chất kiên cường trong chiến đấu vào cuộc sống hiện tại, vươn lên làm kinh tế giỏi…, được các xã, phường, thị trấn đặc biệt quan tâm, có hiệu ứng lan tỏa tích cực. Tiêu biểu trong thực hiện mô hình xã, phường làm tốt công tác chăm sóc NCC là thị xã Điện Bàn, TP Tam Kỳ; các huyện Duy Xuyên, Quế Sơn, Núi Thành.
Cùng với việc thực hiện các chế độ ưu đãi của Nhà nước, việc chăm sóc sức khỏe, nâng cao đời sống tinh thần cho NCC cũng được các xã, phường, thị trấn trong tỉnh quan tâm. Thực hiện chương trình hỗ trợ cải thiện nhà ở cho NCC, từ năm 1997 đến nay, tỉnh Quảng Nam đã vận động được tổng cộng hơn 768 tỷ đồng để hỗ trợ cải thiện hơn 35.680 nhà ở, nhà tình nghĩa, góp phần ổn định cuộc sống, cải thiện nơi ở cho người có công, trong đó xây mới 7.164 nhà. Từ tháng 6-2016 đến dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27-7-2017) toàn tỉnh phấn đấu khánh thành, bàn giao gần 2.280 nhà tình nghĩa; sửa chữa hơn 7.800 nhà cho NCC có khó khăn về nhà ở. Các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh đã vận động xây dựng quỹ “Đền ơn, đáp nghĩa” được hơn 70 tỷ đồng; vận động các cơ quan, doanh nghiệp và cá nhân trao hơn 13.400 sổ tiết kiệm tình nghĩa với tổng trị giá hơn 6,6 tỷ đồng tặng các gia đình chính sách, NCC... Nhờ các giải pháp, cách làm phù hợp, đến nay tỉnh Quảng Nam có gần 99% số hộ NCC có đời sống bằng hoặc cao hơn mức sống của nhân dân trên địa bàn cư trú; có 241 xã, phường, thị trấn được công nhận làm tốt công tác thương binh, liệt sĩ và NCC; chiếm hơn 98% tổng số xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh.
Việc trợ giúp, chăm sóc thương binh, bệnh binh trên địa bàn tỉnh cũng được cấp ủy, chính quyền địa phương đặc biệt quan tâm. Hiện nay, gần 20 thương binh, bệnh binh không nơi nương tựa được Trung tâm Nuôi dưỡng, điều dưỡng NCC tỉnh trực tiếp nuôi dưỡng; hơn 22.570 thương binh được bảo đảm đúng, đủ các chế độ chính sách theo quy định; riêng hơn 600 thương binh, bệnh binh nặng được các địa phương cùng gia đình đưa về nuôi dưỡng, sinh sống tại gia đình.
Thực hiện tốt công tác chăm sóc NCC và Phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và của toàn dân, trước hết là của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp. Có thể nói, nhờ tăng cường các giải pháp huy động nguồn lực để thực hiện chính sách ưu đãi NCC và triển khai hiệu quả mô hình xã, phường làm tốt công tác chăm sóc NCC, tỉnh Quảng Nam đã vượt qua nhiều khó khăn, từng bước cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho NCC, là một trong những địa phương tiêu biểu của cả nước về quan tâm chăm lo NCC, góp phần giữ vững ổn định chính trị-xã hội, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc. Từ cách làm và kinh nghiệm của Quảng Nam, các địa phương khác có thể vận dụng, nhân rộng, góp phần phát huy hiệu quả thiết thực trong Phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, khẳng định và phát huy đạo lý, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Bài và ảnh: TIẾN DŨNG - TUẤN ANH