Tổng thống Donald Trump hoan nghênh Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao của Việt Nam tới thăm chính thức Hoa Kỳ; khẳng định coi trọng quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ, vai trò của Việt Nam và vai trò của ASEAN tại khu vực; mong muốn quan hệ hai nước thời gian tới tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cảm ơn Tổng thống Donald Trump và Chính quyền Hoa Kỳ đã đón Đoàn nồng ấm và trọng thị; khẳng định Việt Nam coi trọng phát triển quan hệ Đối tác toàn diện với Hoa Kỳ; đánh giá cao các bước triển khai chính sách của Chính quyền Tổng thống Trump đối với khu vực châu Á – Thái Bình Dương thời gian qua.
Quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ có nhiều cơ hội phía trước
Hai nhà Lãnh đạo vui mừng nhận thấy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ thời gian qua đã phát triển sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, trên cả bình diện song phương và đa phương và nhất trí rằng quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ đang có rất nhiều cơ hội phía trước. Hai bên khẳng định cam kết tiếp tục nỗ lực phát triển quan hệ hai nước ổn định, lâu dài, xây dựng và cùng có lợi, không chỉ phục vụ tốt hơn lợi ích hai nước mà còn đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở châu Á - Thái Bình Dương và trên thế giới, trên cơ sở tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế; tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, tôn trọng thể chế chính trị của nhau.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Ảnh: TTXVN
Hai nhà Lãnh đạo đã trao đổi các biện pháp nhằm đưa quan hệ hai nước đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới, trong đó có thúc đẩy trao đổi đoàn, tiếp xúc, đặc biệt là cấp cao, tăng cường tính hiệu quả của các cơ chế hợp tác hiện có, đồng thời xem xét tiến tới thiết lập các cơ chế hợp tác mới phù hợp với sự phát triển của quan hệ hai nước trong giai đoạn mới.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Trump nhất trí cùng nỗ lực thúc đẩy quan hệ kinh tế có lợi cho cả hai bên. Hai nhà lãnh đạo khẳng định coi hợp tác phát triển tiếp tục là trọng tâm trong quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định quyết tâm của Việt Nam tiếp tục cải cách kinh tế và hội nhập quốc tế, tăng cường hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư Việt Nam - Hoa Kỳ trên cơ sở đôi bên cùng có lợi, đề nghị hai bên nghiên cứu thiết lập chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ để tận dụng tính bổ trợ lẫn nhau của hai nền kinh tế. Tổng thống Donald Trump hoan nghênh việc giải quyết một số vấn đề thương mại ưu tiên, bao gồm việc mở cửa thị trường cho nông sản, hàng công nghiệp, hàng hóa và dịch vụ công nghệ thông tin của nhau. Hai nhà Lãnh đạo thống nhất triển khai có hiệu quả cơ chế Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư để xử lý các vấn đề kinh tế trong quan hệ trên tinh thần xây dựng, công bằng, đáp ứng lợi ích chính đáng của mỗi bên.
Hai nhà Lãnh đạo cũng nhất trí đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực song phương khác như hợp tác nhân đạo, khắc phục hậu quả chiến tranh, giao lưu nhân dân, khoa học – công nghệ, giáo dục – đào tạo, y tế quốc phòng - an ninh…
Nhấn mạnh tầm quan trọng về tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Trump khẳng định Việt Nam và Hoa Kỳ chia sẻ những lợi ích chung ở châu Á – Thái Bình Dương, trong đó có việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh Hoa Kỳ tiếp tục tham gia, đóng góp tích cực vào việc xây dựng các cấu trúc an ninh, kinh tế khu vực; khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Hoa Kỳ, trước mắt trong các hội nghị sắp tới trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) và Thượng đỉnh Đông Á (EAS). Tổng thống Trump khẳng định Hoa Kỳ tiếp tục ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược Hoa Kỳ - ASEAN; ủng hộ Việt Nam tổ chức thành công APEC 2017 và cho biết Tổng thống mong đợi chuyến thăm Việt Nam vào tháng 11 để dự cuộc họp các Nhà Lãnh đạo APEC.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Trump. Ảnh: TTXVN
Hai nhà Lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông; khẳng định ủng hộ giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm việc tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý. Hai nhà Lãnh đạo hoan nghênh tiến triển trong đàm phán một Bộ Quy tắc ứng xử hiệu quả và có ý nghĩa.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Trump khẳng định sự ủng hộ đối với phi hạt nhân hoá trên bán đảo Triều Tiên và yêu cầu các bên liên quan thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc.
Tại cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam mời Tổng thống Donald Trump và Phu nhân cùng gia đình thăm chính thức Việt Nam, dự Hội nghị Cấp cao APEC 2017. Tổng thống Trump đã vui vẻ nhận lời.
Trước cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Trump đã có cuộc gặp gỡ báo chí. Sau cuộc hội đàm, hai bên đã ra Tuyên bố chung về quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ.
Khởi động lại cơ chế trao đổi về quy chế thị trường cho Việt Nam
Sáng 31-5 theo giờ địa phương, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tiếp Bộ trưởng Bộ Thương mại Wilbur Ross. Tại buổi tiếp, Thủ tướng đánh giá cao những tăng trưởng vượt bậc, tích cực trong quan hệ thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ trong 20 năm qua; khẳng định Việt Nam luôn thực hiện nghiêm túc các cam kết Hiệp định thương mại song phương và trong khuôn khổ WTO.
Thủ tướng cho rằng, quan hệ kinh tế thương mại hai nước còn nhiều tiềm năng để phát triển do hai nước có nền kinh tế bổ sung cho nhau. Việt Nam nhập khẩu nhiều hàng hóa công nghệ cao, dịch vụ từ Hoa Kỳ và các nguyên vật liệu đầu vào cho các hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ… Trên cơ sở quan hệ kinh tế - thương mại – đầu tư cùng có lợi, tạo việc làm và tăng trưởng cho cả hai bên, Thủ tướng đề nghị Bộ Thương mại Hoa Kỳ sớm công nhận Quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam, đánh giá khách quan phản ánh đúng bản chất của vấn đề thâm hụt thương mại giữa hai nước, xử lý các vấn đề thương mại giữa hai nước trên cơ sở cơ chế Hiệp định khung về Thương mại Đầu tư TIFA cũng như các quy định của WTO, đồng thời mong muốn phía Mỹ xem xét tạo điều kiện cho sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam như trái cây, thủy sản…tiếp cận thị trường Hoa Kỳ.
Bộ trưởng Wilbur Ross cảm ơn Thủ tướng đã dành thời gian trao đổi về việc hai bên cần tiếp tục tăng cường thương mại tạo việc làm và tăng trưởng cho cả hai bên; khẳng định mục tiêu chung cần tăng trưởng tối đa thương mại hai nước trên cơ sở cân bằng và cùng có lợi; ủng hộ quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ phát triển toàn diện và mạnh mẽ hơn nữa. Bộ trưởng Ross nhất trí hai bên cần khởi động lại cơ chế trao đổi về vấn đề Quy chế thị trường cho Việt Nam, Bộ Thương mại Hoa kỳ sẽ cùng Bộ Công Thương Việt Nam trao đổi các vấn đề trong thương mại hai nước và sẽ cùng các bộ, ngành của Việt Nam trao đổi các vấn đề kỹ thuật để thúc đẩy quan hệ thương mại giữa hai nước.
Sau buổi tiếp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Wilbur Ross đã cùng chứng kiến trao một số văn bản hợp tác thương mại – đầu tư được doanh nghiệp hai bên ký kết trong khuôn khổ chuyến thăm.
Cùng ngày, Thủ tướng cũng đã tiếp lãnh đạo các đoàn kinh tế lớn của Hoa Kỳ, gồm Công ty ASG, McKinsey, Boeing, General Electrics, Murphy Oil, Hilton. Tại các cuộc tiếp, Thủ tướng đánh giá cao hiệu quả của các dự án đầu tư của các doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Việt Nam và cho biết Chính phủ Việt Nam khuyến khích các doanh nghiệp Hoa Kỳ tăng cường đầu tư vào Việt Nam, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư – kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các doanh nghiệp nước ngoài, trong đó có các doanh nghiệp Hoa Kỳ làm ăn với Việt Nam. Các doanh nghiệp Hoa Kỳ khẳng định ủng hộ mạnh mẽ sự phát triển của quan hệ hai nước, hoan nghênh quyết tâm và ủng hộ những giải pháp đã được Chính phủ Việt Nam triển khai thời gian qua nhằm tạo môi trường đầu tư – kinh doanh lành mạnh và sân chơi bình đẳng cho các doanh nghiệp nước ngoài, trong đó có các doanh nghiệp Hoa Kỳ, đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác và tăng cường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.
Nền tảng mối quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ là từ tư tưởng trong tuyên ngôn độc lập của hai nước
Chiều ngày 31-5 theo giờ địa phương (tức sáng 1-6 giờ Việt Nam), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến thăm Viện Di sản (Heritage Foundation) - tổ chức uy tín hàng đầu trên thế giới về nghiên cứu chiến lược độc lập và có tầm ảnh hưởng quan trọng đến tiến trình hoạch định, thực thi chính sách của Hoa Kỳ và nhiều vấn đề quốc tế.
Tại đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu quan trọng trước đông đảo chính giới, học giả Hoa Kỳ và Đại sứ, đại diện Sứ quán các nước ASEAN, về chủ đề ““Cơ hội, thách thức đối với hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở châu Á – Thái Bình Dương và phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ”. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định mối quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ được xây dựng trên nền tảng vững chắc là tư tưởng nhân văn cao đẹp của tinh thần “độc lập” như thể hiện trong Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ năm 1776 và được Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện trong phần mở đầu Tuyên ngôn độc lập của Việt Nam ngày 2-9-1945. Về quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ, Thủ tướng khẳng định hai nước chia sẻ những lợi ích chung về an ninh và thịnh vượng tại châu Á – Thái Bình Dương, Việt Nam chủ trương phát triển mối quan hệ toàn diện, lâu dài, tôn trọng độc lập chủ quyền, cùng có lợi với Hoa Kỳ, tích cực góp phần vào hòa bình, thịnh vượng và phát triển của khu vực và trên thế giới.
Thủ tướng nhấn mạnh quan hệ hợp tác giữa hai nước phát triển tích cực trên tất cả các mặt như kinh tế - thương mại – đầu tư, giáo dục, du lịch, an ninh quốc phòng với trao đổi thương mại hai chiều năm 2016 là 50 tỷ USD, tăng 100 lần so với năm 1995, Hoa Kỳ là một trong 10 nhà đầu tư lớn nhất ở Việt Nam, và hiện có 21.000 sinh viên Việt Nam học tập tại Hoa Kỳ… Thủ tướng đánh giá cao việc Chính phủ, các tầng lớp chính khách, học giả Hoa Kỳ ủng hộ việc giải quyết tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Luật biển 1982, tôn trọng tiến trình ngoại giao và pháp lý, không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng dụng vũ lực, không đơn phương thay đổi nguyên trạng, quân sự hóa hoặc áp đặt kiểm soát trên biển, trên không ở Biển Đông, thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm tiến tới COC.
Thủ tướng dự chiêu đãi cấp Nhà nước của chính quyền Hoa Kỳ
Trưa ngày 31-5 theo giờ địa phương, (tức rạng sáng ngày 1-6 giờ Việt Nam), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã dự tiệc chiêu đãi cấp Nhà nước của chính quyền Hoa Kỳ do Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson chủ trì tại trụ sở Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Trong phát biểu chào mừng, thay mặt chính quyền Hoa Kỳ, Ngoại trưởng Tillerson bày tỏ vui mừng và vinh dự được đón tiếp Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao của Việt Nam tới thăm chính thức Hoa Kỳ. Ngoại trưởng Tillerson khẳng định chính quyền Hoa Kỳ coi trọng và mong muốn quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới thông qua các cơ chế hợp tác hiệu quả trên nhiều lĩnh vực, đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
Ngoại trưởng Tillerson đánh giá cao chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, là bước tiến quan trọng để hai bên tăng cường hiểu biết và thảo luận các biện pháp thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện trong giai đoạn mới. Ngoại trưởng Tillerson nhấn mạnh có rất nhiều cơ hội đang mở ra trong quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là trong hợp tác thương mại - đầu tư, an ninh – quốc phòng và trong việc phối hợp xử các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Ngoại trưởng Tillerson cũng thông báo ý định thăm chính thức Việt Nam vào một thời điểm phù hợp.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định sau 22 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Hoa Kỳ đã vượt qua những khó khăn, thách thức để đưa quan hệ từ cựu thù, thành bạn và nay là Đối tác toàn diện với động lực phát triển quan hệ mạnh mẽ. Kể từ khi được thiết lập vào năm 2013, quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ đã tiến những bước dài đầy ấn tượng, hai bên chia sẻ nhiều lợi ích chung quan trọng trên cả ba bình diện song phương, khu vực và thế giới.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định Việt Nam hết sức coi trọng quan hệ với Hoa Kỳ, bày tỏ tin tưởng chuyến thăm này sẽ góp phần duy trì đà phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ và tạo động lực cho việc phát triển quan hệ theo hướng ổn định, lâu dài, xây dựng và cùng có lợi trên cơ sở tôn trọng thể chế chính trị của nhau, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và thế giới trong nhiều thập kỷ tới.
HỒ QUANG PHƯƠNG (Gửi từ Washington DC, Hoa Kỳ)