Hội nghị không chính thức các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN bên lề Khóa họp 72 Đại hội đồng Liên hợp quốc

Tại hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã trao đổi về tình hình xây dựng Cộng đồng ASEAN, chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN 31 và các Cấp cao liên quan tại Philippines đầu tháng 11-2017. Các Bộ trưởng Ngoại giao khẳng định tiếp tục triển khai hiệu quả các nội dung về xây dựng Cộng đồng đã được thống nhất tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Philippines tháng 8-2017; nhấn mạnh cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thực hiện các cam kết trên 3 trụ cột của Cộng đồng và tăng cường hơn nữa sự đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực. 

Trao đổi các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, các Bộ trưởng Ngoại giao bày tỏ quan ngại sâu sắc trước những diễn biến phức tạp trên Bán đảo Triều Tiên; tái khẳng định lập trường chung của ASEAN, lên án và kêu gọi Triều Tiên ngừng ngay các vụ thử vũ khí hạt nhân, tuân thủ triệt để các Nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an LHQ và quay trở lại bàn đàm phán, tìm giải pháp lâu dài, toàn diện cho vấn đề hạt nhân trên Bán đảo Triều Tiên. 

Các Bộ trưởng Ngoại giao đã nghe Myanmar thông báo về tình hình bang Rakhine (Ra-khin) và các biện pháp của chính phủ nước này nhằm khôi phục trật tự và luật pháp tại đây. Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN bày tỏ quan ngại về bạo lực leo thang tại Rakhine gây tổn thất về người và vật chất cho Myanmar; bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng thông qua tiến trình hợp tác giữa Trung tâm điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thảm hoạ (AHA) và Chính phủ Myanmar. 

Các Bộ trưởng Ngoại giao cũng khẳng định lại lập trường chung của ASEAN về tình hình Biển Đông tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ 50 (AMM 50) vừa qua, ghi nhận các kết quả cuộc họp Nhóm Công tác chung ASEAN – Trung Quốc lần thứ 22 về Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) tại Manila trong hai ngày 29 và 30-8 vừa qua và nhất trí kiến nghị Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc tháng 11 tới ra tuyên bố chính thức khởi động đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). 

Phát biểu tại Hội nghị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh ASEAN cần tăng cường đoàn kết và vai trò trung tâm trong các vấn đề khu vực và quốc tế, nhất là đối với các vấn đề về hòa bình, ổn định và phát triển; nêu bật tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở Biển Đông đối với hòa bình, ổn định của khu vực; đề nghị các bên cần duy trì các nguyên tắc giải quyết hòa bình các tranh chấp, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển 1982, tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý; ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục nỗ lực thực hiện đầy đủ DOC và xây dựng COC thực chất, ràng buộc pháp lý.

Cùng ngày, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã họp với Tổng Thư ký LHQ và Chủ tịch ĐHĐ LHQ khóa 72. Hai bên đã kiểm điểm về kết quả hợp tác thời quan qua, đề ra một số định hướng cho các hoạt động hợp tác tiếp theo. Cuộc họp nhất trí cần tăng cường hơn nữa hợp tác ASEAN-LHQ trên các lĩnh vực mang tính liên ngành, nhất là các nội dung liên quan tới hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và Chương trình nghị sự 2030 của LHQ về phát triển bền vững; nhất trí cho rằng chủ nghĩa đa phương có ý nghĩa quyết định trong giải quyết các thách thức toàn cầu và khu vực; nêu bật tầm quan trọng của việc giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển 1982. 

Trước đó, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã cùng với Ngoại trưởng Colombia chủ trì cuộc họp giữa các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN với Bộ trưởng Ngoại giao các nước thuộc Liên minh Thái Bình Dương (PA). Hai bên đã trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực cùng quan tâm, kiểm điểm quan hệ ASEAN-PA và xác định phương hướng thúc đẩy quan hệ giữa hai tổ chức. 

Thay mặt các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh khoảng cách về địa lý không thể ngăn cản mối quan hệ hợp tác, hữu nghị giữa ASEAN và PA; nêu rõ với những thế mạnh vốn có của hai khu vực, hai bên cần tập trung nỗ lực hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, giao lưu nhân dân, khoa học công nghệ và phát triển bên vững, qua đó tạo đòn bẩy thúc đẩy thực chất quan hệ giữa hai bên. 

Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh đã thông báo về những kết quả ASEAN đạt được trong 50 năm tồn tại và phát triển. Bộ trưởng Ngoại giao Colombia khẳng định hai bên có nhiều điểm tương đồng trong cách tiếp cận tình hình quốc tế và khu vực, đặc biệt là trong việc thúc đẩy hội nhập kinh tế sâu rộng, thương mại tự do và công bằng, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ (SMEs). 

Cũng trong ngày 23-9, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã gặp Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Nepal và Bộ trưởng Ngoại giao các nước Venezuela, Côte d'Ivoire để trao đổi các biện pháp đẩy mạnh quan hệ hợp tác song phương và tăng cường phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương, nhất là tại LHQ.

TTXVN