Phóng viên (PV): Thủ tướng đã có nhiều hoạt động trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức tới Áo, Bỉ, Đan Mạch, EU và dự Hội nghị ASEM 12, P4G. Thứ trưởng có thể cho biết ý nghĩa và kết quả nổi bật của các chuyến thăm song phương EU và 3 nước thành viên?
Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn: Trong chưa đầy một tuần, từ ngày 14 đến 20-10, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã có một chương trình hoạt động dày đặc với 3 điểm đến là Cộng hòa Áo, Vương quốc Bỉ và Vương quốc Đan Mạch, 6 mục tiêu quan trọng là thăm chính thức 3 nước trên và EU, dự Hội nghị Cấp cao ASEM 12 và Hội nghị P4G.
Các nước và EU đã bày tỏ hết sức coi trọng quan hệ với Việt Nam, nhấn mạnh quan hệ song phương đang trên đà phát triển tốt, đồng thời cần nỗ lực để đưa hợp tác phát triển mạnh mẽ và hiệu quả hơn, gia tăng tính đối tác và đáp ứng tốt hơn các yêu cầu phát triển của mỗi bên; đánh giá cao vai trò, vị thế ở khu vực và quốc tế của Việt Nam, mong muốn có sự phối hợp chặt chẽ hơn trong ASEM, hợp tác ASEAN-EU, Liên hợp quốc (LHQ). Lãnh đạo các nước và EU cũng bày tỏ ủng hộ việc giải quyết tranh chấp ở Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982). Trên tinh thần đó, Thủ tướng đã trao đổi với các đối tác nhiều định hướng tăng cường và mở rộng quan hệ song phương trên tất cả các lĩnh vực, từ chính trị, thương mại, đầu tư, hợp tác phát triển đến hợp tác quốc phòng, năng lượng, ứng phó với biến đổi khí hậu cũng như hợp tác tại các diễn đàn đa phương. Với EU, ta cũng trao đổi các biện pháp thúc đẩy hợp tác trong khai thác thủy sản bền vững, trong đó EU ủng hộ các nỗ lực của Việt Nam trong khắc phục các vấn đề liên quan tới khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU fishing), tiến tới việc gỡ bỏ thẻ vàng cho khai thác hải sản Việt Nam.
Một nội dung nổi bật xuyên suốt là việc hai bên cùng nỗ lực thúc đẩy sớm ký kết, phê chuẩn và thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA), hiện thực hóa những cơ hội to lớn mà hiệp định này mang lại cho cả hai bên. Việc ngay trong chuyến thăm, Ủy ban châu Âu đã thông qua quyết định trình EVFTA lên Hội đồng châu Âu xem xét chấp thuận ký chính thức là một quyết định kịp thời, đáp ứng yêu cầu hiện nay và lợi ích của hai bên. Kết quả này cùng với việc ta thông báo Quốc hội chuẩn bị xem xét phê chuẩn Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) trong tháng 11 tới đã đề cao hình ảnh Việt Nam đi đầu tham gia các liên kết kinh tế tiêu chuẩn cao, đóng góp thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực và toàn cầu, tạo niềm tin đối với các nhà đầu tư.
Chuyến thăm chính thức Áo, Bỉ, Đan Mạch và EU của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã thành công tốt đẹp, tạo ra nhiều đột phá, là động lực quan trọng đưa quan hệ hợp tác Việt Nam với các đối tác tiếp tục đi vào chiều sâu, theo hướng toàn diện hơn, hiệu quả hơn, thiết thực hơn, mang lại lợi ích nhiều hơn cho cả hai bên, đồng thời thể hiện trách nhiệm của Việt Nam đối với các vấn đề chung của quốc tế.
PV: Đề nghị Thứ trưởng cho biết, là thành viên sáng lập, tham gia tích cực ASEM và P4G, Việt Nam đã có những đóng góp gì cho thành công chung của các hội nghị lần này?
Thứ trưởng Bùi Thanh Sơn: Đoàn Việt Nam do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đã tham gia tích cực, có nhiều đóng góp nổi bật tại Hội nghị ASEM 12 và P4G lần đầu tiên, góp phần vào thành công chung của các hội nghị này.
Tại ASEM 12, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc là một trong 8 nhà lãnh đạo của 53 thành viên ASEM được mời phát biểu dẫn đề và có phát biểu quan trọng tại Diễn đàn Doanh nghiệp Á-Âu lần thứ 16. Tại hội nghị, các thành viên đánh giá cao nhiều đề xuất thiết thực của Việt Nam nhằm nâng tầm quan hệ đối tác Á-Âu trong thập kỷ thứ ba, nhất là đề cao vai trò tiên phong của ASEM trong thúc đẩy hợp tác đa phương và ứng phó với các thách thức toàn cầu, thúc đẩy tăng trưởng bao trùm kinh tế-xã hội, kết nối các trung tâm đổi mới, sáng tạo, các trung tâm phát triển nguồn nhân lực ASEM, gắn kết mạng lưới doanh nhân nữ. Để ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu, chúng ta đề nghị các nước phát triển hỗ trợ các nước đang phát triển trong tiếp cận tài chính, chuyển giao công nghệ, đầu tư năng lượng sạch, đồng thời, ASEM cần đóng góp vào những nỗ lực chung về giảm chất thải nhựa ra đại dương, quản lý bền vững nguồn nước xuyên biên giới, thúc đẩy hợp tác giữa tiểu vùng Mê Công và Danube. Chúng ta cũng nhận được sự ủng hộ rộng rãi và tham gia đồng tác giả của nhiều thành viên đối với hai đề xuất mới thúc đẩy hợp tác ASEM trong các lĩnh vực phát triển bao trùm về kinh tế, xã hội và kinh tế số trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0.
Các thành viên cũng chia sẻ và hoan nghênh đề xuất của ta về thúc đẩy đối thoại, hợp tác nhằm duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở Đông Nam Á, trong đó có Biển Đông, góp phần quan trọng thúc đẩy xu thế hợp tác, liên kết và thịnh vượng ở hai châu lục và trên thế giới. Đề nghị của ta tổ chức đối thoại thường kỳ về thúc đẩy kênh Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEM và đối thoại giữa các bộ trưởng kinh tế với cộng đồng doanh nghiệp đã được các doanh nghiệp tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp Á-Âu lần thứ 16 ủng hộ mạnh mẽ.
Tại Hội nghị P4G, lần đầu tiên được tổ chức theo sáng kiến và dưới sự chủ trì của Thủ tướng Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen, sự tham gia của Việt Nam với vai trò là đồng sáng lập viên có ý nghĩa rất quan trọng, được chủ nhà Đan Mạch đánh giá rất cao. Các chia sẻ và kiến nghị của ta đưa ra tại hội nghị được các thành viên ủng hộ, tán đồng. Thông điệp của Thủ tướng đưa ra tại hội nghị nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường hợp tác quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu; khẳng định Việt Nam sẽ chung tay hành động cùng với các chính phủ thành viên của diễn đàn hiện thực hóa mục tiêu xanh toàn cầu 2030, sẵn sàng đẩy mạnh hợp tác thực hiện các sáng kiến của diễn đàn về thúc đẩy các các dự án công tư (PPP) trong tăng trưởng xanh, đặc biệt là về tiết kiệm năng lượng và năng lượng tái tạo, nông nghiệp và tài nguyên nước, phát triển đô thị thông minh, kinh tế tuần hoàn… Thủ tướng cũng đã chia sẻ những kinh nghiệm của Việt Nam trong triển khai thực hiện mục tiêu chung của diễn đàn, trong đó có việc thành lập Diễn đàn quốc gia P4G.
Việc ta tham gia tích cực, chủ động, có nhiều đề xuất, sáng kiến được ủng hộ tại các diễn đàn đa phương như ASEM 12 và P4G vừa qua góp phần quan trọng nhằm thúc đẩy các lợi ích, quan tâm về phát triển và an ninh cũng như nâng cao vị thế đất nước.
PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
ĐOÀN CA