Hội nghị AACC được tổ chức hằng năm do lực lượng không quân các nước ASEAN lần lượt đăng cai. Đây là dịp để những người đứng đầu không quân các nước ASEAN gặp gỡ, giao lưu, trao đổi nhằm tăng cường quan hệ, xây dựng lòng tin, hiểu biết, tin cậy lẫn nhau và hợp tác chặt chẽ giữa không quân các nước ASEAN trên nhiều lĩnh vực như: Nâng cao năng lực tác chiến chống khủng bố, cứu trợ nhân đạo và khắc phục hậu quả thiên tai vì hòa bình, phát triển, thịnh vượng và lợi ích chung của khu vực.

Lần đầu tiên hội nghị AACC được tổ chức tại Việt Nam năm 2010 khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN. Tại hội nghị này, Quân chủng Phòng không-Không quân (PK-KQ) đã đề xuất tổ chức Chương trình giao lưu sĩ quan trẻ không quân các nước ASEAN theo hình thức luân phiên và thường niên. Sáng kiến của Việt Nam được Tư lệnh Không quân các nước ASEAN đồng thuận và nhất trí cao tại hội nghị. Từ đó đến nay, hoạt động này được triển khai đều đặn, trở thành biện pháp củng cố tình đoàn kết, xây dựng quan hệ hữu nghị bền vững, lâu dài giữa lực lượng không quân các nước ASEAN.

leftcenterrightdel
Lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam chụp ảnh lưu niệm cùng trưởng đoàn không quân các nước ASEAN tại Hội nghị AACC năm 2010 được tổ chức tại Hà Nội. Ảnh: HẢI HẠ

Theo kế hoạch, Hội nghị AACC-17 sẽ được tổ chức tại thành phố Đà Nẵng vào tháng 9-2020. Tuy nhiên, trước tình hình phức tạp của dịch Covid-19, trên cơ sở tham vấn với các nước ASEAN, Bộ Quốc phòng Việt Nam quyết định tổ chức Hội nghị AACC-17 theo hình thức trực tuyến. Đây là lần thứ hai Việt Nam chủ trì đăng cai hội nghị AACC và là lần đầu tiên hội nghị AACC được tổ chức theo hình thức trực tuyến, thể hiện sự chủ động, thích ứng, sáng tạo cũng như quyết tâm của nước chủ nhà Việt Nam và các nước ASEAN là không để dịch Covid-19 ảnh hưởng đến tiến trình hợp tác quân sự, quốc phòng nói chung và hợp tác không quân nói riêng giữa các nước ASEAN. Ngoài ra, đây còn là cơ hội góp phần nâng cao vị thế, uy tín và làm sâu sắc các hoạt động đối ngoại quân sự, quốc phòng của Quân đội nhân dân Việt Nam cũng như Quân chủng PK-KQ trong năm Việt Nam giữ cương vị Chủ tịch ASEAN 2020.

Theo chương trình nghị sự tại Hội nghị AACC-17, các đại biểu sẽ tập trung thảo luận về tình hình quốc tế, khu vực, những thời cơ và thách thức mà không quân các nước ASEAN đang phải đối mặt, cũng như đề xuất các nội dung, biện pháp thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác trong thời gian tới. Ngoài ra, hội nghị còn xem xét, đánh giá chất lượng của các cuộc diễn tập đa phương hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa để hoàn thiện Quy chế hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa của không quân các nước ASEAN.

Cùng với các cơ chế hợp tác quân sự, quốc phòng khác như: Hội nghị Tư lệnh lực lượng quốc phòng các nước ASEAN và các hội nghị trực thuộc, Hội nghị Tư lệnh Lục quân các nước ASEAN, Hội nghị Tư lệnh Hải quân các nước ASEAN..., hội nghị AACC đã góp phần đưa các lĩnh vực hợp tác quân sự, quốc phòng của quân đội các nước ASEAN vào khuôn khổ, ngày càng được chú trọng phát triển về chất lượng. Mối quan hệ này góp phần củng cố năng lực của quân đội mỗi nước thành viên, thúc đẩy hợp tác thực chất nội khối.

Những năm gần đây, không quân các nước ASEAN đã chủ động và tích cực đẩy mạnh các hoạt động hợp tác cả về chiều rộng và chiều sâu, cả về song phương và đa phương. Quân chủng PK-KQ đã cùng với lực lượng không quân các nước ASEAN xây dựng và từng bước hoàn thiện Quy chế hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa và dự kiến sẽ tổ chức diễn tập trên thực địa quy chế này tại Thái Lan trong năm 2021; thiết lập đường dây nóng thông báo về thiên tai, thảm họa ở tất cả sở chỉ huy của lực lượng không quân các nước ASEAN; thiết lập và sử dụng website chung để cập nhật các thông tin về quá trình xây dựng, phát triển của lực lượng không quân mỗi nước. Ngoài ra, lần đầu tiên không quân các nước ASEAN đã tổ chức trao đổi chuyên môn về an toàn bay tại cuộc họp trực tuyến Nhóm làm việc chung không quân các nước ASEAN vào tháng 7-2020. Các hoạt động đa phương trên là minh chứng rõ nét nhất cho sự đồng thuận, hữu nghị và gắn kết, là nền tảng cho sự phát triển chung của không quân các nước ASEAN và thể hiện trách nhiệm của lực lượng không quân trong bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh và phát triển tại mỗi nước và trong khu vực.

Việt Nam đăng cai Hội nghị AACC-17 trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến khó lường, cùng với đó là sự gia tăng căng thẳng tại các điểm nóng ở khu vực, các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống ngày một đa dạng và phức tạp... càng đặt ra những đòi hỏi cấp thiết hơn tại diễn đàn lần này nhằm góp phần tạo ra sự chủ động, linh hoạt ứng phó với thách thức chung của không quân các nước ASEAN. Đây là dịp để Việt Nam và các nước tăng cường trao đổi kinh nghiệm, biện pháp ứng phó thách thức, cũng như phối hợp trong công tác lập kế hoạch, từ đó thúc đẩy hợp tác, phối hợp giữa không quân các nước ASEAN. 

Với sự chuẩn bị chu đáo, tích cực của Quân chủng PK-KQ và chương trình nghị sự sát với thực tiễn, Hội nghị AACC-17 chắc chắn sẽ thành công tốt đẹp, qua đó khẳng định tiềm năng và cam kết hợp tác thực chất, gắn kết giữa không quân các nước ASEAN, đóng góp tích cực đối với việc thúc đẩy và tăng cường hợp tác quân sự, quốc phòng nội khối ASEAN trong thời gian tới.

Thiếu tướng VŨ VĂN KHA, Quyền Tư lệnh Quân chủng Phòng không-Không quân