Phóng viên (PV): Đồng chí đánh giá thế nào về hoạt động giao lưu, hợp tác giữa lực lượng biên phòng Việt Nam và Trung Quốc tại khu vực biên giới hai nước thời gian qua? Những kết quả đạt được là gì? Thời gian tới, hai bên nên tập trung vào những nội dung hợp tác nào?
Đại tá La Tân: Những năm gần đây, hoạt động giao lưu, hợp tác giữa lực lượng biên phòng hai nước Việt Nam-Trung Quốc được tăng cường rõ rệt với hình thức ngày càng phong phú, đa dạng. Hai bên đã tổ chức các đoàn thăm viếng lẫn nhau ở các cấp; định kỳ tổ chức gặp gỡ, hội đàm, giao lưu chia sẻ kinh nghiệm quản lý biên phòng, kịp thời tổng kết tình hình hợp tác, đề ra phương hướng và giải pháp tăng cường hợp tác. Các đơn vị cơ sở hai bên đã triển khai rộng rãi sáng kiến xây dựng đơn vị biên phòng hữu nghị, mỗi năm đều tổ chức hàng chục lượt tuần tra liên hợp biên giới trên bộ; kịp thời thông tin cho nhau và phối hợp phòng, chống các hoạt động tội phạm xuyên biên giới, giữ vững trật tự an toàn khu vực biên giới. Ngoài ra, lực lượng biên phòng hai nước còn thường xuyên tổ chức giao lưu sĩ quan trẻ, văn hóa văn nghệ. Những hoạt động này tăng cường hiểu biết, tin cậy và quan hệ hữu nghị giữa lực lượng biên phòng hai bên, nâng cao trình độ quản lý biên giới, thúc đẩy khu vực biên giới hai nước hòa bình, ổn định, an toàn.
Ngoài ra, lực lượng biên phòng hai nước tiếp tục tuyên truyền và thực hiện tốt các văn kiện về quản lý biên giới Việt Nam-Trung Quốc, hoàn thiện cơ chế hội đàm, tuần tra liên hợp, thông tin, phối hợp hành động...; sáng tạo phương thức hoạt động, mở rộng lĩnh vực hợp tác, từng bước tăng cường các hoạt động giao lưu sĩ quan trẻ, đào tạo, huấn luyện chung; nâng cao hơn nữa trình độ hợp tác quản lý biên giới, chung tay xây dựng đường biên giới Việt-Trung hòa bình, ổn định, hữu nghị và hợp tác.
PV: Sau bốn lần tổ chức, những sáng kiến hai bên đưa ra trong các lần giao lưu đã được thực hiện như thế nào, thưa đồng chí?
Đại tá La Tân: Năm 2018 là tròn 10 năm thiết lập quan hệ đối tác, hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc, cũng là năm thứ 5 của hoạt động Giao lưu HNQPBG. Giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc lần thứ 5 không chỉ thể hiện quyết tâm và niềm tin của quân đội hai nước trong bảo vệ biên giới hòa bình, ổn định, góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hội vùng biên không ngừng phát triển mà còn là tín hiệu tích cực gửi tới cộng đồng quốc tế rằng Việt Nam và Trung Quốc luôn coi trọng đại cục phát triển hòa bình; đồng thời cho thấy hợp tác, giao lưu hữu nghị giữa hai quân đội cũng như quan hệ đối tác, hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc đang phát triển ổn định.
Sau bốn lần tổ chức, cơ chế hội đàm, gặp gỡ các cấp giữa bộ đội biên phòng hai nước đã hoàn thiện hơn. Hai bên đã tổ chức nhiều cuộc tuần tra liên hợp ở khu vực biên giới, phối hợp chống tội phạm xuyên quốc gia; giao lưu văn hóa, văn nghệ trong các ngày lễ, tết cũng rất phong phú, đặc sắc. Bộ đội biên phòng các tỉnh Quảng Tây, Vân Nam của Trung Quốc và 7 tỉnh biên giới phía Bắc của Việt Nam đã triển khai rộng rãi mô hình chung tay xây dựng “Đồn-trạm hữu nghị, biên giới bình yên”, quần chúng nhân dân cũng thực hiện kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới.
PV: Chương trình giao lưu này có tác động thế nào tới quan hệ hai nước, hai quân đội cũng như việc phát triển kinh tế-xã hội vùng biên?
Đại tá La Tân: Giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc liên tục được tổ chức là cụ thể hóa nhận thức chung của lãnh đạo hai nước, góp phần tích cực thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Trung Quốc ngày càng phát triển, đồng thời có tác dụng quan trọng thúc đẩy quan hệ hợp tác hữu nghị giữa quân đội hai nước. Giao lưu không chỉ tăng cường tình cảm hữu nghị giữa lực lượng quản lý biên giới, mà còn góp phần củng cố niềm tin để nhân dân khu vực biên giới an cư lạc nghiệp, chung sống hòa bình.
Những năm tổ chức giao lưu HNQPBG cũng là những năm trật tự quản lý biên giới trên bộ Việt Nam-Trung Quốc ngày càng tốt hơn. Những đóng góp của lực lượng quản lý biên giới hai nước trong xây dựng biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác, phát triển đã tạo bầu không khí tốt đẹp để nhân dân hai nước và nhân dân khu vực biên giới tăng cường giao lưu thương mại, du lịch, văn hóa. Quy mô hợp tác kinh tế, thương mại, lượng khách du lịch qua lại hai bên cũng liên tục tăng trong những năm gần đây, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân khu vực biên giới.
PV: Theo đồng chí, lực lượng đóng quân tại khu vực biên giới hai nước nên có những việc làm cụ thể gì để góp phần duy trì khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị, cũng như tăng cường quan hệ giữa hai quân đội?
Đại tá La Tân: Hiện nay, hợp tác biên phòng Việt Nam-Trung Quốc đang đứng trước những yêu cầu về tổng kết kinh nghiệm thành công, thích ứng với cơ chế mới, không ngừng sáng tạo và phát triển. Trước tiên, giao lưu HNQPBG Việt Nam-Trung Quốc đã bước vào năm thứ 5, cần tiến hành tổng kết toàn diện, áp dụng rộng rãi những kinh nghiệm hay, cách làm tốt.
Thứ hai, lực lượng quản lý biên giới hai nước cũng đang tiến hành cải cách, đặc biệt là phía Trung Quốc, do việc cải cách quân đội nên quan hệ trực thuộc của lực lượng quản lý tuần tra biên giới cũng có sự thay đổi, cơ quan chức năng chỉ đạo quản lý công tác biên giới không còn như trước. Tuy nhiên, dù cải cách thế nào, phương hướng tăng cường quản lý biên giới cũng như giao lưu hợp tác biên phòng với các nước láng giềng của Trung Quốc vẫn không thay đổi. Tháng 11-2017, Bộ Quốc phòng hai nước Việt Nam và Trung Quốc đã ký hiệp định hợp tác biên phòng mới, nhằm thích ứng với cơ chế mới, tăng cường giao lưu hợp tác biên phòng, nâng cao trình độ hợp tác quản lý biên giới.
Thứ ba, giao lưu hợp tác của lực lượng đóng quân tại khu vực biên giới hai nước cần có sự sáng tạo, phát triển. Cùng với sự phát triển, thay đổi của tình hình, nhiệm vụ của lực lượng quản lý biên giới hai nước sẽ đa dạng hơn. Chẳng hạn, việc đối phó với thiên tai tại khu vực biên giới cần sự nghiên cứu bàn thảo của hai bên, làm phong phú thêm nội dung hợp tác, bảo vệ lợi ích của nhân dân khu vực biên giới Việt Nam-Trung Quốc.
PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!
VĂN DUYÊN - VŨ HÙNG (thực hiện)