Với sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể từ cơ sở trở lên, công tác tuyển quân những năm gần đây ngày càng đi vào nền nếp, cơ bản đáp ứng yêu cầu đề ra, chọn lựa được nhiều thanh niên có phẩm chất chính trị, sức khỏe tốt, trình độ học vấn cao phục vụ xây dựng quân đội.
Thế nhưng, cũng từ thực tế cho thấy, vẫn còn những “hạt sạn” trong công tác tuyển quân. Đó là tỷ lệ thanh niên nhập ngũ phải trả về do không đủ tiêu chuẩn sức khỏe, phẩm chất, đạo đức, trình độ học vấn... có năm còn cao; công tác tuyên truyền, vận động để ngày hội giao quân trở thành ngày hội giữ nước của tuổi trẻ và toàn dân, tạo tính tự giác trong thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) còn những hạn chế; quản lý, nắm nguồn, xác định đối tượng gọi khám tuyển còn thiếu chặt chẽ; thực hiện chế độ, chính sách về tạm miễn, tạm hoãn trong tuyển quân có nơi chưa minh bạch... Tất cả những yếu tố đó vừa làm giảm ý nghĩa của công tác tuyển quân, vừa ảnh hưởng tới chất lượng thanh niên nhập ngũ.
Hiện nay, các địa phương trong cả nước đang thực hiện những bước sơ tuyển để chuẩn bị cho công tác giao nhận quân năm 2019. Những hạn chế của các năm trước đều đã được chỉ ra và cần sớm khắc phục. Trong đó, các địa phương cần tập trung làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, động viên thanh niên tham gia khám tuyển đúng đối tượng, đủ số lượng. Quá trình tuyên truyền, cần nêu rõ nghĩa vụ, quyền lợi của thanh niên và gia đình thanh niên nhập ngũ, các đối tượng thuộc diện miễn, tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời bình theo Luật NVQS và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan. Ngoài hệ thống thông tin đại chúng, cần phát huy tính tích cực của công tác tuyên truyền miệng bằng cách lựa chọn những người có hiểu biết về công tác tuyển quân tổ chức nói chuyện thời sự, hoặc lồng ghép chủ đề tuyển quân vào các nội dung hội họp ở cơ sở. Vai trò, trách nhiệm của các thành viên trong hội đồng NVQS ở các địa phương phải được phát huy tối đa trong suốt quá trình thực hiện công tác tuyển quân. Thực tế, vẫn còn một số thành viên trong hội đồng coi việc tuyển quân là nhiệm vụ của cơ quan quân sự, nên không phát huy được vai trò của ngành mình, cơ quan mình. Do đó, chủ tịch hội đồng NVQS các cấp phải tiến hành phân vai, phân nhiệm rõ ràng, có sự kiểm tra, giám sát từng thành viên trong quá trình thực hiện phần việc được phân công. Công tác sơ tuyển ở làng, xã, khu phố cần được tiến hành công khai, minh bạch, trách nhiệm, bảo đảm tất cả thanh niên được cơ sở giới thiệu đều có đủ tiêu chuẩn có thể tham gia nhập ngũ. Để thực hiện tốt vấn đề này cần phát huy vai trò của đội ngũ bí thư chi bộ, trưởng thôn, trưởng khu phố, công an khu vực, người có uy tín ở khu dân cư... trong rà soát, lập danh sách, giới thiệu, bình xét thanh niên thuộc diện thực hiện Luật NVQS. Việc lập hội đồng và tổ chức khám tuyển phải bảo đảm chặt chẽ ở các khâu, các bước. Cần rút kinh nghiệm những năm trước, trong số thanh niên nhập ngũ phải trả về địa phương có một phần lớn là do không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe mà nguyên nhân chính là do các hội đồng khám tuyển chưa làm hết trách nhiệm...
Công tác tuyển quân năm 2019 tuy đang ở giai đoạn sơ tuyển, nhưng để hoàn thành tốt nhiệm vụ này thì ngay những khâu đầu tiên cần được làm thật tốt. Nếu tất cả bộ phận cùng hoạt động nhịp nhàng, trách nhiệm cao thì công tác tuyển quân năm 2019 sẽ đạt chất lượng tốt, vừa bảo đảm tính giáo dục đối với tuổi trẻ về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, vừa đáp ứng yêu cầu đề ra.
TRẦN TUẤN