Vì vậy đến nay, về cơ bản chúng ta vẫn gìn giữ được hầu hết các CTQP, công trình chiến đấu (CTCĐ), nhất là những công trình ở các địa bàn trọng điểm về quốc phòng, an ninh, các công trình xây dựng trên các điểm cao, vị trí khống chế, án ngữ có giá trị về quân sự, quốc phòng. Từ khi Pháp lệnh Bảo vệ CTQP và khu quân sự ra đời, các CTCĐ, CTQP ngày càng được bảo vệ bài bản hơn, chặt chẽ hơn, có sự chung tay, góp sức của chính quyền các địa phương và nhân dân.

leftcenterrightdel
Bộ đội Lữ đoàn 229 (Binh chủng Công binh) triển khai thi công công trình quốc phòng. Ảnh: QDND.VN.

Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu phát triển, có không ít CTCĐ, CTQP trở nên lỗi thời và trở thành rào cản đối với việc phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH), nhất là phát triển kết cấu cơ sở hạ tầng kinh tế. Nhiều công trình chiến đấu tồn tại từ thời kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, án ngữ trên các trục quốc lộ, tỉnh lộ vô hình trung trở thành vật cản, làm ảnh hưởng đến các phương tiện tham gia giao thông, hoặc xây dựng các công trình phục vụ KT-XH. Vì vậy, thanh lọc, chuyển mục đích sử dụng một số CTCĐ, CTQP phục vụ phát triển KT-XH là rất cần thiết. Được sự nhất trí của các cơ quan chức năng, một số CTCĐ trong KVPT không còn phù hợp với phương án, kế hoạch tác chiến của các đơn vị, địa phương đã được dỡ bỏ, nhường chỗ cho các công trình phục vụ dân sinh là việc làm cần thiết, hợp quy luật.

Thế nhưng từ thực tiễn cũng cho thấy, có những địa phương, những tập thể, cá nhân đã lợi dụng việc phát triển KT-XH để xâm hại CTQP, lấn chiếm khu quân sự nhằm mục đích trục lợi. Thực tế có nhiều khu quân sự đã được quy hoạch, nhưng do các địa phương, đơn vị buông lỏng quản lý dẫn đến bị lấn chiếm, tạo ra những phức tạp khi giải phóng mặt bằng phục vụ mục đích quân sự. Hoặc cũng có CTQP đã được xây dựng theo quy hoạch nhưng lại bị các công trình dân sinh quây xung quanh do “chồng quy hoạch” làm giảm chức năng, tác dụng của CTQP… Đó chính là những hành vi vi phạm Pháp lệnh Bảo vệ CTQP, khu quân sự cần phải được xử lý thỏa đáng.

Nhiệm vụ xây dựng KVPT, trong đó có các CTQP, CTCĐ đã được xác định rõ trong Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 22-9-2008 của Bộ Chính trị. Đây chính là nhiệm vụ phòng thủ đất nước từ thời bình mà bất cứ quốc gia nào cũng phải thực hiện. Do đó, việc quản lý, bảo vệ, nâng cấp các CTQP, khu quân sự càng phải được thực hiện chặt chẽ, triệt để. Cùng với quản lý, nâng cấp các công trình đã có, các địa phương, đơn vị cần tích cực rà soát, đầu tư xây dựng mới các công trình, bảo đảm phù hợp với hướng phát triển của kết cấu hạ tầng kinh tế và phù hợp với nhu cầu xây dựng KVPT của mỗi địa phương. Các cơ quan chức năng cần nghiên cứu để có thể bảo đảm tính lưỡng dụng của các công trình xây dựng, điều này cần phải thực hiện ngay từ khâu quy hoạch đối với mỗi công trình, mỗi khu vực. Các công trình được cải tạo từ địa hình tự nhiên thì phải có kế hoạch bảo vệ, chống mọi hình thức xâm hại, lạm dụng sử dụng vào các mục đích khác. Tổng kết 24 năm thực hiện Pháp lệnh Bảo vệ CTQP, khu quân sự do Bộ Quốc phòng tổ chức vào hôm nay (14-3) chính là dịp để chúng ta tiếp tục rút ra những bài học quý, bảo đảm cho các CTQP, khu quân sự ngày càng được quy hoạch, xây dựng hợp lý, phát huy tốt hơn tác dụng trong nhiệm vụ phòng thủ đất nước.

TRẦN TUẤN