Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-Ấn Độ là hoạt động đỉnh cao khép lại đợt kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ giữa hai bên. Hội nghị được đánh giá là động lực quan trọng đưa quan hệ ASEAN-Ấn Độ phát triển mạnh mẽ và thực chất hơn. Trong khi đó, việc Ấn Độ lần đầu tiên mời lãnh đạo tất cả 10 nước ASEAN tham dự Lễ kỷ niệm 69 năm Ngày Cộng hòa là sự kiện chưa từng có trong lịch sử kỷ niệm Ngày Cộng hòa của Ấn Độ. Điều này nói lên vị trí, vai trò quan trọng của ASEAN trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ.

Nằm ở vị trí chiến lược quan trọng, nối giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, ASEAN đóng vai trò là nơi kết nối giữa Ấn Độ với khu vực Đông Á và châu Á-Thái Bình Dương. Chính vì vậy, ngay sau Chiến tranh Lạnh kết thúc, Ấn Độ đã đề ra chính sách “hướng Đông”, nay là chính sách “Hành động hướng Đông”, trong đó coi trọng nhân tố ASEAN trong chính sách đối ngoại của mình.

Ở chiều ngược lại, trong suốt lịch sử của mình, ASEAN luôn có quan hệ tốt đẹp với Ấn Độ. Phần lớn các nước thành viên ASEAN coi Ấn Độ là một đối tác tiềm năng và tin cậy trong khu vực.

Năm 2017, ASEAN và Ấn Độ cùng kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ đối thoại, 15 năm hình thành cơ chế cấp cao giữa hai bên, 5 năm đối tác chiến lược. Thời gian qua, quan hệ ASEAN-Ấn Độ liên tục phát triển toàn diện trên cả ba trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội.

Ấn Độ chia sẻ quan điểm với ASEAN về xây dựng cấu trúc khu vực dựa trên luật lệ, mở, toàn diện, cân bằng, tiếp tục coi kết nối toàn diện với ASEAN là một trọng tâm thông qua việc bước đầu triển khai khoản tín dụng 1 tỷ USD cho các dự án kết nối, đề xuất lập Nhóm đặc trách ASEAN-Ấn Độ về kết nối, tăng thêm 50 triệu USD cho Quỹ Hợp tác ASEAN-Ấn Độ...

Về Biển Đông, Ấn Độ ủng hộ tự do hàng hải, hàng không và thương mại không bị cản trở; giải quyết bất đồng thông qua các biện pháp hòa bình, bao gồm tôn trọng các tiến trình pháp lý và ngoại giao, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982); tất cả các bên liên quan tranh chấp ở Biển Đông tuân thủ các nguyên tắc thực thi Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực để sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) trên cơ sở đồng thuận.

Về hợp tác kinh tế, kim ngạch thương mại song phương ASEAN-Ấn Độ đạt gần 76 tỷ USD trong năm 2017. ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ tư của Ấn Độ và Ấn Độ là đối tác thương mại đứng thứ sáu của ASEAN. Dòng vốn đầu tư giữa hai bên đạt 110 tỷ USD kể từ năm 2000 (trong đó đầu tư từ ASEAN là hơn 70 tỷ USD, đầu tư từ Ấn Độ đạt hơn 40 tỷ USD). Hai bên đã ký Hiệp định về tự do hàng hóa vào năm 2009 và Hiệp định về Thương mại trong lĩnh vực Dịch vụ và Đầu tư năm 2014.

Trong những năm qua, văn hóa-xã hội là lĩnh vực hợp tác năng động nhất giữa ASEAN và Ấn Độ. Nhiều hoạt động hợp tác văn hóa và giao lưu nhân dân tiếp tục diễn ra thường niên, định kỳ như: Chương trình trao đổi sinh viên ASEAN-Ấn Độ; khóa đào tạo về ngoại giao cho các nhà ngoại giao ASEAN; hội thảo quốc tế về các kết nối nền văn minh giữa ASEAN và Ấn Độ…

Xét trong tổng thể mối quan hệ giữa ASEAN với Ấn Độ, quan hệ Việt Nam-Ấn Độ chiếm một vị trí đặc biệt. Ấn Độ luôn đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong khu vực ASEAN, mong muốn cùng Việt Nam hợp tác vì một khu vực châu Á phát triển năng động, hòa bình và ổn định.

Phát huy mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đối tác chiến lược toàn diện và sự tin cậy vốn có giữa hai nước, Việt Nam đã làm tốt vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN-Ấn Độ giai đoạn 2015-2018, góp phần tích cực vào việc thúc đẩy hai bên hoàn thành nhiều chương trình hợp tác trên tất cả các lĩnh vực chính trị, an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội. Việt Nam ủng hộ Ấn Độ thực hiện Chính sách “Hành động hướng Đông”, các sáng kiến kết nối khu vực, hỗ trợ phát triển Tiểu vùng Campuchia-Lào-Myanmar-Việt Nam, Sông Mê Công-Sông Hằng (MGC).

Thời gian qua, quan hệ Việt Nam-Ấn Độ có những bước tiến triển quan trọng, nhất là sau khi hình thành khuôn khổ quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và các chuyến thăm song phương của lãnh đạo cấp cao hai nước. Việc Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tham dự Hội nghị Cấp cao kỷ niệm ASEAN-Ấn Độ và dự Lễ kỷ niệm lần thứ 69 Ngày Cộng hòa Ấn Độ chính là cơ hội thuận lợi để Việt Nam duy trì đà phát triển quan hệ với Ấn Độ, thể hiện vai trò tích cực điều phối quan hệ ASEAN-Ấn Độ, qua đó góp phần nâng cao hình ảnh và vị thế của Việt Nam.

QĐND