Ethiopia là một trong những vương quốc lâu đời nhất ở châu Phi. Trải qua những biến thiên lịch sử và biến động về thể chế chính trị, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Ethiopia ra đời vào năm 1987 do chính quyền của lãnh tụ Mengistu Haile Mariam lãnh đạo với tuyên bố đi theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Năm 1991, Nhà nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Ethiopia tan rã. Đến tháng 2-1995, tổ chức Mặt trận Cách mạng Dân chủ Nhân dân Ethiopia (EPRDR) giành thắng lợi trong cuộc bầu cử quốc hội và từ 22-8-1995, quốc gia này chính thức lấy tên nước là Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ethiopia như ngày nay.

Với vị trí trung tâm ở vùng Sừng châu Phi, cửa ngõ khu vực phía Đông châu Phi, Ethiopia là nơi đóng trụ sở của hơn 90 tổ chức quốc tế và khu vực, như: Liên hợp quốc, UNDP, Ngân hàng thế giới, Liên minh châu Phi (AU)… Ethiopia là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế và khu vực, như: AU, COMESA…

Với chính sách kinh tế chuyển tiếp (TEP), Ethiopia đang là nơi hấp dẫn đầu tư đối với nhiều nước mới nổi và các nước vùng Vịnh do có lực lượng lao động lớn, giá rẻ, đất nông nghiệp nhiều tiềm năng khai thác, nhất là các ưu đãi thuế quan.

Chính phủ Ethiopia đã thông qua kế hoạch phát triển tăng trưởng và chuyển đổi lần thứ 2. Theo đó, Ethiopia ưu tiên công nghiệp hóa, đô thị hóa và đầu tư cho cơ sở hạ tầng. Ethiopia được đánh giá là một trong những thị trường viễn thông có tiềm năng lớn với dân số đông, mật độ thâm nhập di động còn thấp.

Hiện nay, với nền kinh tế tăng trưởng ổn định, có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất khu vực, Ethiopia được coi là hình mẫu phát triển tại châu Phi. Tính trong khoảng thời gian từ năm 2008 đến nay, tăng trưởng trung bình của Ethiopia đạt khoảng 10%.

Việt Nam có quan hệ truyền thống, hữu nghị tốt đẹp với Ethiopia. Dưới thời lãnh tụ Mengistu Haile Mariam, Ethiopia ủng hộ và phối hợp tốt với Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế. Mới đây, Ethiopia đã khẳng định chính thức ủng hộ Việt Nam ứng cử Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021. Việt Nam cũng ủng hộ Ethiopia ứng cử vị trí Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WTO). Tháng 4-2014, Ethiopia đã công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam.

Việt Nam và Ethiopia đã có các hoạt động trao đổi đoàn. Về phía Việt Nam, năm 1978, Phó chủ tịch nước Nguyễn Hữu Thọ thăm Ethiopia; Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Phó chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng thăm Ethiopia tháng 12-1980. Về phía Ethiopia, năm 2016, Bộ trưởng Lao động và các vấn đề xã hội, Bộ trưởng Doanh nghiệp công của nước bạn đã tới Việt Nam… 

Đáng chú ý, hai nước đã ký kết hiệp định khung về hợp tác văn hóa và hiệp định khung về hợp tác kinh tế, khoa học và kỹ thuật vào năm 1978. Hai nước cũng ký biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Phòng Thương mại và Công nghiệp Ethiopia vào năm 2009.

Với mong muốn thúc đẩy mối quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực, nhất là lĩnh vực kinh tế giàu tiềm năng, hai nước hiện đang tích cực trao đổi để tiến tới ký kết: Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ đầu tư, Hiệp định tránh đánh thuế hai lần, Hiệp định Miễn thị thực cho người mang hộ chiếu Ngoại giao và Công vụ, Hiệp định hợp tác về dịch vụ hàng không, biên bản ghi nhớ hợp tác giữa một số bộ, ngành…

Quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và Ethiopia được đánh giá là có những bước phát triển nhưng chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước. Đến nay, kết quả hợp tác trên lĩnh vực này còn tương đối hạn chế. Năm 2017, kim ngạch song phương đạt 11,3 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất 2,2 triệu USD chủ yếu là các sản phẩm dệt may, da giày, sản phẩm hóa chất. Hiện Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông Quân đội (Viettel) đang có kế hoạch mở rộng đầu tư và kinh doanh một số mặt hàng thiết bị viễn thông sang Ethiopia. Viettel đã lập văn phòng đại diện tại thủ đô Addis Ababa của Ethiopia từ tháng 8-2016.

Chuyến thăm của Chủ tịch nước tới Ethiopia được trông đợi không chỉ thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với Ethiopia, mà còn mở ra khả năng hợp tác với một số tổ chức khu vực tại châu Phi. Qua đó góp phần khẳng định đường lối đối ngoại đa phương hóa, đa dạng hóa các mối quan hệ quốc tế của Việt Nam, trong đó Việt Nam luôn coi trọng việc tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống với các nước châu Phi nói chung.

Chúng ta tin tưởng chuyến thăm cấp Nhà nước của Chủ tịch nước và phu nhân tới Ethiopia sẽ thành công tốt đẹp, tạo cơ hội phát triển hơn nữa mối quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Ethiopia, đồng thời khơi dậy những tiềm năng hợp tác giữa hai nước.

QĐND