Chuyến thăm của Thủ tướng Sin-dô A-bê diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam - Nhật Bản phát triển ngày càng mạnh mẽ, toàn diện và thực chất. Sau 44 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Nhật Bản đã trở thành một trong những đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Hai bên đã nâng cấp quan hệ thành Đối tác chiến lược vì hòa bình và phồn vinh ở châu Á vào năm 2009 và trở thành Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình, phồn vinh ở châu Á vào năm 2014. Quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng giữa Việt Nam và Nhật Bản tiếp tục phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất.

Quan hệ giữa hai nước đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, có sự tin cậy cao. Lãnh đạo cấp cao hai nước duy trì thường xuyên các chuyến thăm và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực. Từ năm 1994 đến nay, các Thủ tướng Nhật Bản thăm Việt Nam 8 lần. Hoàng tử Nhật Bản thăm chính thức Việt Nam tháng 6-1999 và thăm với tư cách cá nhân tháng 8-2012; Hoàng thái tử Nhật Bản thăm chính thức Việt Nam tháng 2-2009. Lãnh đạo Việt Nam cũng có nhiều chuyến thăm Nhật Bản. Gần đây nhất là chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Nhật Bản tháng 9-2015, với việc hai nước ký “Tuyên bố về tầm nhìn chung quan hệ Việt Nam-Nhật Bản”. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thăm Nhật Bản và dự Hội nghị Thượng đỉnh nhóm 7 nước công nghiệp phát triển (G7) mở rộng, tháng 5-2016. Việc lần đầu tiên Nhật Bản và các nước G7 mời Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng cho thấy sự tin cậy của cộng đồng quốc tế dành cho Việt Nam, cũng như uy tín và vai trò quốc tế của Việt Nam trong khu vực ngày một nâng cao.

Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam và là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (tháng 10-2011). Đến nay, Nhật Bản là nước tài trợ ODA lớn nhất cho Việt Nam, nhà đầu tư số 2 tại Việt Nam, đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam. Tính tới tháng 11-2016, kim ngạch thương mại hai nước đạt 26,8 tỷ USD. Hiện tại, Nhật Bản đang tích cực hỗ trợ Việt Nam phát triển công nghiệp trong khuôn khổ Chiến lược công nghiệp hóa của Việt Nam trong khuôn khổ hợp tác Việt Nam-Nhật Bản đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Lũy kế tính đến cuối tháng 11-2016, Nhật Bản có 3.242 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký 42,016 tỷ USD. Nhật Bản là nước tài trợ ODA lớn nhất cho Việt Nam, chiếm khoảng 30% tổng cam kết ODA của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam. Từ năm 1992 đến hết tài khóa 2015, Nhật Bản đã cam kết khoảng 29,5 tỷ USD (theo tỷ giá hiện nay) vốn vay ODA cho Việt Nam. Trong năm tài khóa 2015, Nhật Bản cam kết vốn vay ODA cho Việt Nam hơn 310,08 tỷ yên (khoảng 2,5 tỷ USD), mức cao nhất từ trước đến nay.

Trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động phức tạp như hiện nay, tình hữu nghị Việt Nam-Nhật Bản luôn được nhân dân hai nước vun đắp. Ngay sau thảm họa động đất, sóng thần tại Nhật Bản, người dân Việt Nam luôn sát cánh cùng nhân dân Nhật Bản vượt qua thảm họa, hồi phục và phát triển kinh tế. Tình cảm ấy không ngừng được vun đắp giúp hai dân tộc Việt Nam-Nhật Bản thêm gắn kết để vượt qua khó khăn, thách thức, cùng với nhân dân Nhật Bản đóng góp tích cực hơn nữa vào những nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế, các quốc gia khác giải quyết những thách thức toàn cầu.

Chuyến thăm của Thủ tướng Sin-dô A-bê cho thấy quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng giữa Việt Nam và Nhật Bản tiếp tục được củng cố, phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất. Chuyến thăm cũng khẳng định tình cảm, sự nhiệt thành của Thủ tướng Sin-dô A-bê trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt-Nhật, khi trong các nhiệm kỳ của mình, ông đã 4 lần tiếp xúc với lãnh đạo cấp cao Việt Nam. Thủ tướng Sin-dô A-bê đã thăm Việt Nam 2 lần. Trong chuyến thăm lần thứ nhất, năm 2006, ông A-bê đã xác lập khuôn khổ quan hệ “hướng tới xây dựng quan hệ Đối tác chiến lược” với Việt Nam, tiền đề cho việc hai nước ký Tuyên bố chung nâng cấp quan hệ Việt Nam-Nhật Bản thành Đối tác chiến lược sâu rộng năm 2014. Trong chuyến thăm lần thứ hai diễn ra vào tháng 1-2013, Thủ tướng A-bê đã chọn Việt Nam là nước đầu tiên để đi thăm sau khi ông được bầu làm Thủ tướng nhiệm kỳ 2.

Trong chuyến thăm lần này, thời gian tuy không dài nhưng với thành phần đoàn tham gia là hàng chục lãnh đạo, chủ tịch các tập đoàn hàng đầu Nhật Bản trên nhiều lĩnh vực như thương mại, đầu tư cơ sở hạ tầng, giáo dục… cùng với lãnh đạo nhiều địa phương của Nhật Bản mong muốn tìm hiểu cơ hội đầu tư tại Việt Nam. Thủ tướng Nhật Bản cùng các thành viên trong đoàn sẽ cùng với Thủ tướng Việt Nam, các thành viên Chính phủ và lãnh đạo các địa phương phía Việt Nam lắng nghe nhau để thấu hiểu và cùng bàn bạc, từ đó tạo điều kiện hơn nữa cho sự hợp tác giữa hai bên ngày càng thực chất, đi vào chiều sâu, có hiệu quả.

Có thể thấy rõ, chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Sin-dô A-bê đã thể hiện sự coi trọng cao độ quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng của hai nước; khẳng định Việt Nam luôn là đối tác quan trọng và lâu dài của Nhật Bản; mong muốn tiếp tục tăng cường sự tin cậy chính trị và thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực. Có thể nói, trong suốt chặng đường hơn 40 năm qua, với bao biến cố và sự kiện trong nước và quốc tế, quan hệ hữu nghị giữa hai nước đã vượt lên tất cả, đơm hoa kết trái, đóng góp vào hòa bình, ổn định trong khu vực và sự phát triển của hai quốc gia, hai dân tộc Việt Nam-Nhật Bản. Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Sin-dô A-bê nhất định sẽ nối tiếp những thành công đó.

QĐND