Thủ tướng: Khuyến khích phát triển nhà ở xã hội, đặc biệt là nhà ở cho công nhân

Với mục tiêu đánh giá toàn diện tình hình thực hiện công tác phát triển nhà ở xã hội để tổng kết các mô hình tốt nhân rộng trên cả nước, sáng 7-12, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng các Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Vũ Đức Đam đã chủ trì hội nghị toàn quốc về nhà ở xã hội. Không chỉ có đại diện lãnh đạo 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, hội nghị còn có sự tham gia của các doanh nghiệp, nhà đầu tư đang có các công trình, dự án nhà ở xã hội tại các địa phương.

Theo Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà, tính đến thời điểm này, cả nước đã đưa vào sử dụng 3,7 triệu mét vuông nhà ở xã hội tại khu vực đô thị và khu công nghiệp, góp phần giải quyết chỗ ở cho gần 500.000 người thu nhập thấp, công nhân lao động tại đô thị và khu công nghiệp. Tuy nhiên, cả nước mới hoàn thành việc đầu tư xây dựng 179 dự án nhà ở xã hội tại khu vực đô thị và khu công nghiệp (tương đương 71.150 căn hộ), so với chỉ tiêu đến năm 2020 đã đề ra tại Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia (khoảng 250.000 căn hộ) thì đến thời điểm hiện tại, mới giải quyết được khoảng 28%. Bên cạnh đó, việc cân đối nguồn vốn ngân sách cho phát triển nhà ở xã hội gặp nhiều khó khăn, bố trí vốn không đủ theo tiến độ. Cơ cấu sản phẩm nhà ở xã hội còn mất cân đối.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam Nguyễn Trần Nam, việc quy hoạch đất đai – yếu tố mang tầm quyết định trong việc triển khai chương trình này vẫn chưa chực sự được triển khai đúng yêu cầu. Đại diện cho tiếng nói của các doanh nghiệp tham gia các chương trình nhà ở xã hội, ông Nam mong muốn Chính phủ sớm cân đối gói tín dụng tiếp nối gói 30 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ người dân mua nhà ở xã hội. Ông Nam cũng đề nghị việc triển khai kế hoạch phát triển nhà ở xã hội cần đánh giá kỹ tình hình đặc thù của các địa phương để có giải pháp phù hợp.

Đại diện các doanh nghiệp tiên phong trong triển khai nhà ở xã hội tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh như Viglacera, Hoàng Quân đều cho rằng, nhu cầu mua nhà ở xã hội còn rất lớn và mong muốn được tiếp tục mở rộng đầu tư trong lĩnh vực này với những ưu đãi nhiều hơn về chính sách, đất đai để doanh nghiệp hạ thấp hơn nữa giá thành nhà ở phù hợp với điều kiện của công nhân và người nghèo.

Thay mặt hàng triệu công nhân khó khăn về nhà ở, đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam bày tỏ vui mừng trước quyết tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhằm đẩy mạnh việc giải quyết nhà ở cho công nhân, người lao động cả nước. Theo thống kê của Tổng liên đoàn, hiện nay, cả nước có 2,8 triệu công nhân tại các Khu công nghiệp, khu chế xuất, trong đó có 1,7 triệu người có nhu cầu về nhà ở. Song, bằng nhiều nguồn khác nhau, chỉ có thể giải quyết được 8-10% trong số này, 1,5 triệu người còn lại hiện đang phải đi thuê nhà dân để ở với điều kiện sống rất thấp. Chính bởi vậy ảnh hưởng đến sức khỏe công nhân và tác động đến năng suất lao động.

Phản ánh góc nhìn từ cơ quan Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi kiến nghị cần có những cơ chế, mô hình nhà ở xã hội phù hợp với đặc thù và phong tục, tập quán của từng địa phương và đặc biệt cần tháo gỡ thủ tục hành chính rườm rà khi triển khai chương trình mang ý nghĩa phúc lợi xã hội cao này. Còn theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, một trong những yếu tố quan trọng nhằm giảm giá thành nhà ở xã hội chính là nhờ những hỗ trợ về chính sách của Nhà nước, đặc biệt là về đất đai và công trình công cộng.

Đặt vấn đề tại sao chủ trương, chính sách đã có đầy đủ mà việc phát triển nhà ở xã hội vẫn tiến hành chậm, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho rằng, cần coi đây là một kênh đầu tư, tăng trưởng để khuyến khích các doanh nghiệp tham gia, hơn nữa, lĩnh vực này sử dụng hầu như 100% hàng nội địa. Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương lập kế hoạch hằng năm, kế hoạch trung hạn để phát triển nhà ở xã hội trên cơ sở đánh giá khả năng chi trả của người dân và tạo mọi điều kiện thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này; đồng thời chủ động hơn nữa về quỹ đất đai, công trình hạ tầng và tạo điều kiện để chính các hộ gia đình được đầu tư.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, nhắc lại lời dạy của Bác Hồ, có 4 việc quan trọng liên quan đến đời sống dân sinh là ăn, mặc, ở và đi lại và quyền có nhà ở của người dân được quy định trong Hiến pháp năm 2013, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị cần tổng kết, rút kinh nghiệm từ những mô hình nhà ở xã hội đã làm tốt để nhân rộng trong phạm vi cả nước. Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu hoàn thiện cơ chế chính sách để đa dạng hóa các nguồn lực tham gia phát triển nhà ở xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu rất lớn của người dân, nhất là người nghèo, gia đình chính sách, thương binh, bệnh binh và nhất là một số lượng lớn công nhân.

Thủ tướng cũng bày tỏ vui mừng khi gần đây, qua thông tin báo chí, được biết nhiều chủ đầu tư với sự hỗ trợ của địa phương đã đầu tư gói nhà ở giá rẻ hấp dẫn, thu hút người mua. Thủ tướng mong muốn những chương trình này được các cấp, các ngành, nhất là chính quyền địa phương quan tâm triển khai rộng rãi trên cả nước, đặc biệt là hướng đến đối tượng công nhân, người lao động. Trước đó, cũng liên quan đến nhà ở thu nhập thấp, Tập đoàn Vingroup vừa chính thức ra mắt thương hiệu nhà ở phân khúc bình dân với mức giá trung bình chỉ từ 700 triệu đồng/căn nhưng vẫn hội tụ đầy đủ những thiết chế của mô hình đô thị khép kín, Tập đoàn này dự định trong vòng 5 năm tới, sẽ xây dựng 200.000 - 300.000 căn hộ tại 7 tỉnh, thành phố lớn trên cả nước.

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng yêu cầu các địa phương sau cuộc họp phải thống nhất quán triệt tinh thần, chủ trương phát triển nhà ở xã hội, bởi đây là hoạt động đầu tư cho phát triển, hướng đến người nghèo, người có thu nhập thấp, công nhân và người lao động. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, sau hội nghị này, Thủ tướng Chính phủ sẽ có Chỉ thị về việc phát triển nhà ở xã hội.

“Quan điểm chỉ đạo của Chính phủ là phát triển nhà ở là trách nhiệm của Nhà nước, xã hội và người dân; cần trân trọng và khuyến khích các nhà đầu tư bỏ vốn phát triển nhà ở xã hội cho cả 9 nhóm đối tượng”.

Đặc biệt nhấn mạnh đến việc đầu tư cho nhà ở cho công nhân vốn đang rất bức xúc hiện nay, Thủ tướng nhấn mạnh, mặc dù nhà ở công nhân là một nhóm của nhà ở xã hội, nhưng Chính phủ rất lo lắng về vấn đề này trong bối cảnh hiện 1,5 triệu công nhân chưa có nhà ở tối thiểu cần thiết, cho nên đời sống công nhân quá khó khăn, nhất là tại các khu công nghiệp, tỷ lệ còn quá thấp.

Thủ tướng biểu dương các địa phương Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Hà Nội, Đồng Nai đã có bước đi tích cực trong việc lo nhà ở cho công nhân, nhưng cũng nhắc nhở các địa phương khác còn thực hiện chậm.

Lưu ý vấn đề “Nhà ở cho người có thu nhập thấp nhưng chất lượng không được thấp”, Thủ tướng cho rằng, ngoài vốn từ ngân sách, chủ các khu công nghiệp cũng phải lo việc phát triển nhà ở cho công nhân; trong quy hoạch phát triển khu công nghiệp phải dành đất đai cho phát triển nhà ở. Cùng với đó là huy động các doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, huy động chính công nhân và người dân đầu tư làm nhà ở xã hội.

Về giải pháp thời gian tới, Thủ tướng giao Bộ xây dựng chủ trì, tham mưu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để hoàn thiện thể chế cho phát triển nhà ở xã hội. Trong đó đảm bảo quy trình thủ tục thuận lợi. Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nghiên cứu các giải pháp tín dụng, thuế, bù lãi suất để khai thác các nguồn lực trung và dài hạn từ xã hội, theo hướng giảm dần nguồn lực ngân sách.

Cùng với đó là tiếp tục nâng cao chất lượng nhà ở xã hội, có cơ cấu sản phẩm phù hợp, đảm bảo hạ tầng kỹ thuật và xã hội thiết yếu về giao thông, y tế, giáo dục, văn hóa. Trong một khu đô thị phải gồm cả nhà ở cho thuê, nhà thương mại, dành một tỷ lệ nhà cần thiết, có thể là 50% số lượng, cho công nhân mua theo dạng nhà ở xã hội.

Tại hội nghị, Thủ tướng cũng đồng ý với Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam thực hiện có hiệu quả Đề án thí điểm xây dựng các thiết chế văn hóa thể thao tại khu công nghiệp. Nhà nước sẽ có sự hỗ trợ Tổng liên đoàn trong quá trình triển khai.

TTXVN