* Nhất trí đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020

Tiếp tục chương trình làm việc của Kỳ họp thứ tư, hôm qua (22-11), Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Đơn vị hành chính-kinh tế đặc biệt (HCKTĐB). Qua thảo luận, các đại biểu đều tán thành với sự cần thiết ban hành luật và việc xây dựng luật này nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa quy định của Hiến pháp cũng như đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước; đồng thời tạo cơ sở pháp lý cho việc xây dựng và phát triển ba đơn vị HCKTĐB Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa) và Phú Quốc (Kiên Giang) theo Kết luận số 21-TB/TW ngày 22-3-2017 của Bộ Chính trị. Vấn đề được các đại biểu dành nhiều sự quan tâm trong dự thảo luật là về tổ chức chính quyền địa phương, mô hình của các cơ quan nhà nước ở đơn vị HCKTĐB...

Về tổ chức chính quyền địa phương của đơn vị HCKTĐB, Chính phủ đề xuất 2 phương án: Một là không tổ chức HĐND và UBND tại đơn vị HCKTĐB mà thực hiện thiết chế trưởng đơn vị HCKTĐB do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm, được phân quyền, phân cấp mạnh, có thẩm quyền quyết định và tổ chức thực hiện toàn bộ các hoạt động hành chính, kinh tế-xã hội trên địa bàn đơn vị HCKTĐB. Phương án hai là tổ chức chính quyền địa phương đơn vị HCKTĐB gồm có HĐND và UBND. Đóng góp ý kiến về vấn đề này, đa số đại biểu đồng ý với phương án 1 của Chính phủ và cho rằng, với mô hình này thì mới tạo ra các điều kiện thuận lợi để phát triển và đổi mới, hoàn thiện tổ chức bộ máy và phù hợp với thông lệ quốc tế để thể hiện được tính đặc biệt về bộ máy hành chính. Cho rằng tính tự chủ, tự quản là “linh hồn” của đơn vị HCKTĐB, nhiều đại biểu đề nghị không nên áp dụng mô hình hành chính trực thuộc tỉnh như các địa phương hiện nay mà các đơn vị này nên thuộc Chính phủ và được phân cấp một số quyền của Chính phủ. Ngoài ra, các đại biểu cũng đề nghị bổ sung thêm vào dự án luật quy định về nhiệm kỳ của trưởng đơn vị HCKTĐB; các định hướng, nguyên tắc cơ bản để hình thành hệ thống bộ máy tinh gọn, hiệu quả và đủ thẩm quyền; giao thẩm quyền cho trưởng đơn vị HCKTĐB hợp nhất, tổ chức lại cơ quan tham mưu của cấp ủy với cơ quan chuyên môn của chính quyền thành cơ quan chuyên môn tham mưu giúp việc chung cho cả cấp ủy và chính quyền...

Các đại biểu cũng cho rằng, nhiều quốc gia đã xây dựng các đặc khu kinh tế, không ít quốc gia thất bại, nhưng thất bại là do cách làm chứ không phải do chủ trương. Vì vậy, dự thảo luật cần phải xác định rõ mục tiêu, cách làm. Các đại biểu cho rằng, cần xác định nguyên tắc chi phối và điều hành luật này là các nhà đầu tư nước ngoài khi đầu tư vào đơn vị HCKTĐB phải tăng cường được nội lực cho Việt Nam; bảo vệ chủ quyền an ninh quốc gia; bảo vệ bản sắc và truyền thống văn hóa Việt Nam. Nếu các nhà đầu tư không đáp ứng được yêu cầu thì căn cứ vào luật, chúng ta có thể thu hồi dự án. Đại biểu cũng đề nghị, chỉ nên xây dựng một luật chung về đơn vị HCKTĐB chứ không nên đưa cụ thể 3 địa phương là Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc vào trong luật, bởi 3 đơn vị này có điều kiện tự nhiên, thế mạnh, địa chính trị không giống nhau. Nếu một trong 3 đơn vị này xây dựng đơn vị HCKTĐB không thành công thì Quốc hội ban hành nghị quyết để điều chỉnh. Đồng thời, khi một địa phương, đơn vị đủ các điều kiện phát triển để hình thành đơn vị HCKTĐB thì Quốc hội ban hành nghị quyết để thành lập bổ sung thay vì sửa luật...

Trên cơ sở các ý kiến của đại biểu, Dự thảo Luật Đơn vị HCKTĐB sẽ được tiếp thu, chỉnh lý và được Quốc hội tiếp tục cho ý kiến trước khi thông qua vào kỳ họp tới.

* Trong phiên họp buổi sáng 22-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước và biểu quyết thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc- Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 với 83,1% đại biểu tán thành. Theo nghị quyết, địa điểm đầu tư xây dựng từ Cao Bồ (Nam Định) đến Bãi Vọt (Hà Tĩnh), từ Cam Lộ (Quảng Trị) đến La Sơn (Thừa Thiên-Huế), từ Nha Trang (Khánh Hòa) đến Dầu Giây (Đồng Nai), Cầu Mỹ Thuận 2 (Tiền Giang và Vĩnh Long) với chiều dài 654km. Sơ bộ tổng mức đầu tư hơn 118.000 tỷ đồng, bao gồm: 55.000 tỷ đồng vốn Nhà nước đầu tư tham gia thực hiện Dự án thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn vốn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016-2020 bố trí cho các dự án quan trọng quốc gia theo Nghị quyết số 26/2016/QH14 và 63.716 tỷ đồng vốn huy động ngoài ngân sách. Thời gian chuẩn bị đầu tư để thực hiện Dự án từ năm 2017 và cơ bản hoàn thành vào năm 2021.

Ngày 23-11, Quốc hội tiếp tục làm việc.

MINH MẠNH