Kỳ họp thể hiện sự dân chủ, đoàn kết, trí tuệ, đổi mới

Diễn ra trong năm 2015, hai kỳ họp thứ 9 và 10 của Quốc hội khóa XIII được coi là chặng nước rút bởi Quốc hội đã thảo luận, thông qua nhiều dự án luật, pháp lệnh, nghị định về tổ chức bộ máy nhà nước và các thiết chế trong hệ thống chính trị. Tiếp theo việc ban hành Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân…, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã xem xét, thông qua Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Luật Tổ chức Chính quyền địa phương, Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân, Luật Kiểm toán nhà nước, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (sửa đổi), Luật Ngân sách nhà nước (sửa đổi), Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi), Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo, Luật An toàn vệ sinh lao động. Có thể nói, về cơ bản chúng ta đã hoàn thành việc xây dựng các đạo luật về tổ chức bộ máy nhà nước và các tổ chức thuộc hệ thống chính trị theo Hiến pháp mới, với tinh thần tôn trọng Nhà nước pháp quyền, nền dân chủ nhân dân. Việc kịp thời sửa đổi, ban hành các đạo luật này đã tạo cơ sở pháp lý đồng bộ cho việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động bộ máy nhà nước từ Trung ương tới cơ sở; tiếp tục đổi mới công tác bầu cử, nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội, HĐND các cấp; khắc phục những bất cập, tồn tại, bảo đảm tính đồng bộ của việc điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của các thiết chế trong bộ máy nhà nước.

Tiếp tục triển khai thi hành Hiến pháp, tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội đã dành thời gian xem xét, thông qua 16 luật, một số nghị quyết và cho ý kiến về 10 dự án luật khác. Việc thông qua các đạo luật có vị trí rất quan trọng trong hệ thống pháp luật nước nhà như Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng dân sự (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng hình sự (sửa đổi), Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi), Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Luật Quân nhân chuyên nghiệp và công nhân, viên chức quốc phòng, Luật Trưng cầu ý dân, Bộ luật Hàng hải Việt Nam (sửa đổi)…; đồng thời, xem xét chuẩn bị ban hành Luật về hội, Luật Báo chí (sửa đổi), Luật Tiếp cận thông tin,… đã góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về tư pháp, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, củng cố quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tổ chức và hoạt động của Quốc hội; đẩy mạnh hội nhập quốc tế.

Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội cũng đã thông qua dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật với nhiều đổi mới, tạo khuôn khổ pháp lý cho việc cải tiến, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động lập pháp theo tinh thần Hiến pháp 2013. Đồng thời, góp phần xây dựng và vận hành hệ thống pháp luật thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận, hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với điều kiện của đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nếu được thi hành tốt ở các cấp, các ngành, các địa phương thì đây sẽ là công cụ mạnh mẽ, đáng tin cậy giúp Nhà nước ta có một hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền, phát triển nền kinh tế thị trường đầy đủ, thực chất và tăng cường hội nhập quốc tế toàn diện.

Tại kỳ họp Quốc hội cuối năm, qua 1,5 ngày thảo luận tại hội trường về tình hình kinh tế- xã hội (KT-XH) của đất nước, các đại biểu Quốc hội thống nhất đánh giá, trong năm 2015, bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, KT-XH trong nước còn nhiều khó khăn, nhưng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, tình hình KT-XH nước ta có những chuyển biến tích cực, đạt được kết quả quan trọng trên hầu hết các lĩnh vực và cơ bản hoàn thành mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu theo Nghị quyết của Quốc hội.

Cụ thể, kinh tế nước ta tiếp tục ổn định, tăng trưởng đạt mức cao nhất trong mấy năm gần đây. Lạm phát được kiểm soát, kinh tế vĩ mô dần ổn định, các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm. Các đột phá chiến lược, tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng được đẩy mạnh và đạt một số kết quả bước đầu. Văn hóa, xã hội có bước phát triển, an sinh xã hội cơ bản được bảo đảm, đời sống nhân dân tiếp tục được cải thiện. Quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu được tăng cường. Cải cách hành chính đạt những kết quả tích cực; công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí được chú trọng. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, chủ quyền quốc gia được giữ vững. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được chủ động đẩy mạnh và đạt nhiều kết quả quan trọng.

Tại kỳ họp này, Quốc hội cũng xác định, năm 2016 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng và Kế hoạch phát triển KT-XH 5 năm 2016-2020, bên cạnh những cơ hội thuận lợi chúng ta còn phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Vì vậy, căn cứ tình hình thực tiễn, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển KT-XH năm 2016. Theo đó, Quốc hội đặt ra mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, phấn đấu tăng trưởng kinh tế cao hơn năm 2015, chú trọng cải thiện chất lượng tăng trưởng, bảo đảm phát triển bền vững. Đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. Phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ công bằng xã hội, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội và cải thiện đời sống nhân dân. Quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên, chủ động phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính và xã hội; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; tạo sự chuyển biến rõ nét về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Tăng cường quốc phòng, an ninh, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia; bảo đảm an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội. Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2016 (trong đó, tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 1.014.500 tỷ đồng; tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 1.273.200 tỷ đồng; mức bội chi ngân sách nhà nước là 254.000 tỷ đồng). Đồng thời, Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương năm 2016 (trong đó, tổng số thu cân đối ngân sách trung ương là 596.882 tỷ đồng; tổng số chi cân đối ngân sách trung ương là 850.882 tỷ đồng, trong đó dự toán 220.278 tỷ đồng để bổ sung cân đối, bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương).

Kỳ họp này, Quốc hội cũng đã thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016-2020. Trong đó, Quốc hội đã quyết định cắt giảm từ 16 chương trình mục tiêu quốc gia xuống còn 2 chương trình giai đoạn 2016-2020, gồm: Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; tăng kinh phí thực hiện chương trình; yêu cầu hàng năm, vào kỳ họp Quốc hội cuối năm, Chính phủ  báo cáo Quốc hội kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia.

Tại kỳ họp này, Quốc hội tiếp tục đổi mới hoạt động giám sát; tiến hành chất vấn trực tiếp những người đứng đầu bộ máy các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn; trả lời chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XIII đến nay. Đây cũng là dịp để kiểm nghiệm, đánh giá hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn nhiệm kỳ vừa qua, rút ra những bài học cần thiết để tiếp tục hoàn thiện chức năng quan trọng này của Quốc hội. Phiên chất vấn diễn ra trong không khí đối thoại dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm và xây dựng; nhận được sự quan tâm, ủng hộ của cử tri và nhân dân cả nước. Nhiều vấn đề bức xúc của đời sống KT-XH được cử tri và dư luận đặc biệt quan tâm đã được đưa ra phân tích, xem xét dưới nhiều góc độ. Quốc hội đã ra nghị quyết về việc tiếp tục thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về hoạt động giám sát chuyên đề và hoạt động chất vấn, yêu cầu Thủ tướng Chính phủ, các vị bộ trưởng, trưởng ngành tiếp tục thực hiện có kết quả những cam kết về trách nhiệm đã hứa trước Quốc hội và cử tri cả nước, làm cơ sở để Quốc hội khóa XIV tiếp tục giám sát việc thực hiện, đáp ứng yêu cầu của Nhân dân.

Ngoài ra, Quốc hội còn dành thời gian thảo luận các Dự thảo Văn kiện trình Đại hội lần thứ XII của Đảng với những định hướng lớn về kế hoạch phát triển KT-XH của đất nước 5 năm 2016-2020. Triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013 và để chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp khóa tới, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia, bầu Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia, phê chuẩn danh sách Phó chủ tịch, ủy viên Hội đồng bầu cử quốc gia, quyết định ngày bầu cử. Đồng thời, Quốc hội cũng đã bầu Tổng thư ký Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIII. Quốc hội đã phê chuẩn Nghị định thư sửa đổi Hiệp định thành lập Tổ chức thương mại thế giới (WTO), thông qua nghị quyết về công tác tư pháp và xem xét, quyết định một số vấn đề quan trọng khác…

Hai kỳ họp Quốc hội trong năm 2015 thành công tốt đẹp, để lại niềm tin, ấn tượng trong lòng đồng bào, cử tri cả nước, thể hiện sự dân chủ, đoàn kết, trí tuệ, đổi mới; tiếp tục khẳng định niềm tin, trách nhiệm và sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân đối với các vấn đề của đất nước. Có được thành công này, theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, ngoài sự chuẩn bị công phu, nghiêm túc của Chính phủ, các cơ quan Quốc hội và các cơ quan, tổ chức hữu quan, các đại biểu Quốc hội đã phát huy tinh thần trách nhiệm cao, trí tuệ, tâm huyết, tham gia tích cực, đóng góp nhiều ý kiến chất lượng, sâu sắc, thẳng thắn, toàn diện các lĩnh vực xây dựng, phát triển đất nước; góp phần nâng cao chất lượng các điều luật, nghị quyết của Quốc hội.

PHÚC THẮNG