Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, trong thời gian 3 ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ thảo luận, xem xét nhiều nội dung quan trọng. Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về 3 dự thảo luật, gồm: Luật Cảnh sát biển Việt Nam, Luật Bảo vệ bí mật nhà nước, Luật Phòng chống tham nhũng (sửa đổi).

Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho ý kiến về việc xử lý số kinh phí Tổng cục Thuế đã tạm ứng để thực hiện chính sách tinh giản biên chế từ năm 2012 trở về trước; việc bổ sung dự toán ngân sách nhà nước năm 2018 vốn ngoài nước cho tỉnh Bình Thuận; về việc thực hiện một số quy định của Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công và Luật Bảo vệ môi trường liên quan đến báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án đầu tư; dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định một số cơ chế đặc thù về đầu tư, tài chính, ngân sách và phân cấp quản lý đối với TP Cần Thơ.

leftcenterrightdel
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên họp. Ảnh: TTXVN.

Đặc biệt, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ cho ý kiến về phương án phân bổ số vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 còn lại; phương án phân bổ kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2016-2020 Chương trình mục tiêu quốc gia Biển Đông-Hải đảo bảo đảm cho lĩnh vực quốc phòng an ninh trên biển và hải đảo; việc sử dụng 15.000 tỷ đồng từ nguồn vốn dự phòng của Kế hoạch trung hạn vốn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016-2020 cho các dự án đường sắt quan trọng và các dự án đường bộ quan trọng, cấp bách; về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về Biểu thuế bảo vệ môi trường; về điều chỉnh tổng mức đầu tư các Dự án đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh: Tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) và tuyến số 2 (Bến Thành - Tham Lương).

Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, quyết định việc thành lập thị trấn Lai Uyên, huyện Bàu Bàng và thị trấn Tân Thành, huyện Bắc Tân Uyên, tỉnh Bình Dương; thị trấn Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh; thành lập Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu; việc phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2018-2021 và bổ sung địa bàn kiêm nhiệm.

Việc tổng kết kỳ họp thứ 5 và cho ý kiến bước đầu về việc chuẩn bị kỳ họp thứ 6 của Quốc hội cũng được các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận tại phiên họp này.

Cho rằng thời gian qua, với tinh thần trách nhiệm, các cơ quan hữu quan đã tương đối chủ động trong việc chuẩn bị, đề xuất các nội dung cho phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị phát huy hơn nữa tinh thần này trong công tác chuẩn bị, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả các phiên họp.

* Ngay sau khai mạc, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Cảnh sát biển Việt Nam. Vị trí của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm. Đại đa số các thành viên đều cho rằng cần khẳng định đây là lực lượng vũ trang nhân dân, còn thuộc cơ quan nào quản lý thì do phân công nhiệm vụ.

Trước tiên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt đã báo cáo một số vấn đề xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự thảo luật. Về vị trí của Cảnh sát biển Việt Nam, qua tiếp thu ý kiến thảo luận của các đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 vừa qua, Chủ nhiệm Võ Trọng Việt cho biết, đa số ý kiến đề nghị quy định Cảnh sát biển Việt Nam thuộc lực lượng vũ trang nhân dân; cũng có ý kiến đề nghị không quy định Cảnh sát biển Việt Nam là lực lượng vũ trang nhân dân; có ý kiến đề nghị quy định Cảnh sát biển Việt Nam trực thuộc Chính phủ...

leftcenterrightdel
Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: TTXVN.

Về vấn đề này, Chủ nhiệm Võ Trọng Việt nhấn mạnh: Hiện nay, việc bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia trên biển đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức; tình hình an ninh, trật tự trên biển diễn biến khó lường; tình hình tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có tổ chức và tội phạm ma túy diễn biến phức tạp; các mối đe dọa an ninh truyền thống, phi truyền thống gia tăng; môi trường hoạt động trên biển khó khăn, khắc nghiệt, cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển Việt Nam thường xuyên phải đối diện với nhiều rủi ro, thách thức, thậm chí có thể hy sinh. “Nếu quy định Cảnh sát biển Việt Nam là lực lượng dân sự thì khó đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra, nhất là việc tham gia giải quyết các “tình huống quốc phòng, an ninh” trên biển như trong thời gian vừa qua”, Chủ nhiệm Võ Trọng Việt khẳng định. Tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội, Chủ nhiệm Võ Trọng Việt đề nghị thay từ “là” bằng từ “thuộc” và viết lại thành “Cảnh sát biển Việt Nam thuộc lực lượng vũ trang nhân dân” như dự thảo Luật dự kiến tiếp thu.

Không đồng tình với quan điểm này, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu quan điểm, trước hết cần khẳng định Cảnh sát biển Việt Nam là lực lượng vũ trang nhân dân, còn thuộc ai thì xem xét thêm.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Sơn, Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam cho biết thêm, trên thế giới có lực lượng bảo vệ bờ biển và cụm từ “Coast Guard” được sử dụng nhiều với ý nghĩa là lực lượng vũ trang, bảo vệ biển đảo và thực thi pháp luật trên biển. Lực lượng này thuộc Bộ Tài Chính, Bộ Giao thông, trực thuộc Chính phủ hay Bộ Quốc phòng, tùy theo tình hình của mỗi nước...Bên cạnh đó, Pháp lệnh Cảnh sát biển Việt Nam năm 2008 đã thể hiện Cảnh sát biển Việt Nam “là lực lượng vũ trang” thì việc tiếp thu đưa vào dự luật lần này cũng không có ảnh hưởng gì vì thực tế đã thực hiện trong nhiều năm.

Phó chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cũng đồng tình với quan điểm này, cho rằng cảnh sát biển đương nhiên là lực lượng vũ trang và nhấn mạnh lực lượng cảnh sát biển tương tự như lực lượng biên phòng, với nhiệm vụ chính là chấp pháp trên biển; trực tiếp chiến đấu bảo vệ vùng biển đất nước khi bị tấn công; cứu hộ cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai khi xảy ra.

Cho rằng vị trí Cảnh sát biển Việt Nam xuất phát từ thực tiễn nước ta, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng những nhiệm vụ quy định trong dự thảo luật thì lâu nay lực lượng này vẫn thực hiện, do đó nên kế thừa pháp lệnh xác định Cảnh sát biển Việt Nam là lực lượng vũ trang nhân dân, không nên thay đổi vị trí của lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam.

Cho ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, vị trí của Cảnh sát biển Việt Nam từ pháp lệnh là lực lượng vũ trang thì nếu có sửa từ cũng không thay đổi bản chất. “Đề nghị giữ đúng tính chất Cảnh sát biển Việt Nam là lực lượng vũ trang”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ.

Ngoài ra, nhiều ý kiến đề nghị quy định cụ thể phạm vi hoạt động của Cảnh sát biển Việt Nam để tránh chồng chéo với phạm vi hoạt động của các lực lượng chức năng khác; một số ý kiến đề nghị quy định Cảnh sát biển Việt Nam hoạt động từ đường biên giới quốc gia trên biển trở ra để phù hợp với năng lực, trang bị của Cảnh sát biển Việt Nam và không tạo khoảng trống pháp lý trên biển.

Về vấn đề này, Chủ nhiệm Võ Trọng Việt cho biết, quy định “Cảnh sát biển Việt Nam hoạt động trong vùng biển Việt Nam” như dự thảo Luật Chính phủ trình là kế thừa Điều 3 Pháp lệnh hiện hành; phù hợp với pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; phù hợp đặc điểm, tình hình vùng biển Việt Nam; phù hợp  thực tiễn hoạt động của Cảnh sát biển Việt Nam và đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ biển, đảo hiện nay. Vùng biển Việt Nam rộng, khó kiểm soát, quản lý và bảo vệ, trong đó khu vực biển phía Nam có nội thủy từ 80 -100 hải lý (từ Hòn Hải đến Côn Đảo, Thổ Chu) là vùng biển chiến lược quan trọng, có nhiều nguồn tài nguyên cần bảo vệ, đồng thời có nhiều hoạt động khai thác biển, đã xảy ra nhiều hành vi vi phạm pháp luật, như buôn lậu, gian lận thương mại, tàu nước ngoài xâm phạm vùng biển Việt Nam, khai thác tài nguyên biển trái phép, cướp có vũ trang trên biển... Trong khi đó, các lực lượng chức năng khác hoạt động trên biển  còn mỏng; phương tiện, trang bị và năng lực hoạt động còn hạn chế.

“Nếu phân chia phạm vi hoạt động trên từng vùng biển cho các lực lượng, sẽ dễ dẫn đến bỏ trống vùng biển, bỏ sót, lọt vi phạm, tội phạm trên biển; lãng phí nguồn lực mà Đảng, Nhà nước đã đầu tư cho Cảnh sát biển Việt Nam, làm hạn chế việc phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh trên biển và quản lý, bảo vệ biển, đảo của Tổ quốc; bảo đảm tương đồng về phạm vi hoạt động của Cảnh sát biển (lực lượng bảo vệ bờ biển) của một số nước", Chủ nhiệm Võ Trọng Việt nêu rõ và đề nghị cho giữ nguyên quy định về phạm vi hoạt động của Cảnh sát biển Việt Nam như dự thảo Luật Chính phủ trình.

* Thời gian còn lại sáng 11-7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Bảo vệ bí mật nhà nước.

THẢO NGUYÊN