Hội nghị chuyên đề kỷ niệm 70 năm Ngày Nhân quyền thế giới

Hội nghị đã khẳng định những giá trị và ý nghĩa to lớn của Tuyên ngôn Nhân quyền quốc tế đối với thời đại ngày nay, nêu bật những thành tựu, thời cơ và thách thức đối với Việt Nam trong vấn đề thúc đẩy và bảo đảm quyền con người. Hội nghị cũng thảo luận công tác tuyên truyền về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, định hướng tuyên truyền về vấn đề này năm 2019, trong đó đặc biệt nhấn mạnh vai trò của báo chí trong lĩnh vực này.

Đáng chú ý, tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo một số cơ quan báo chí trong nước đã trình bày các tham luận nhằm trao đổi kinh nghiệm và đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền về lĩnh vực quyền con người trên các phương tiện truyền thông. Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân, Đại tá Phùng Kim Lân tham dự và đọc tham luận tại Hội nghị.

Quang cảnh Hội nghị.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Đoàn Công Huynh, Cục trưởng Cục Thông tin đối ngoại, Bộ Thông tin và Truyền thông khẳng định Tuyên ngôn Nhân quyền quốc tế dù có nhiều hạn chế mang tính lịch sử, vẫn là lý tưởng phấn đấu và chỗ dựa cho thế giới ngày nay trong cuộc đấu tranh chống bất công, xung đột, áp bức vì mục tiêu bảo đảm quyền con người, phẩm giá và công bằng cho tất cả mọi người. Tuyên ngôn đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích và định hướng việc thúc đẩy các quyền con người trên phạm vi toàn thế giới. Trên tinh thần của Tuyên ngôn, khoảng hơn 80 công ước, tuyên bố quốc tế về quyền con người đã được soạn thảo và ban hành.

Trong tham luận của mình, Phó giáo sư, Tiến sĩ Tường Duy Kiên, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quyền con người, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, đã nhấn mạnh giá trị thời đại của Tuyên ngôn Nhân quyền quốc tế, qua đó giúp nhận diện những thời cơ và thách thức đối với Việt Nam trong lĩnh vực bảo đảm quyền con người.

Các đại biểu trao đổi bên lề hội nghị.

Phó giáo sư, Tiến sĩ Tường Duy Kiên đánh giá hiện nay Việt Nam đã có những tiến bộ so với trước trong nhận thức về vấn đề quyền con người, ở cả cấp lãnh đạo đến người dân. Qua đó góp phần thúc đẩy và thực thi đảm bảo các quyền con người tốt hơn, phù hợp với luật pháp quốc tế và trong nước. Việt Nam từ chỗ bị động đã chuyển sang chủ động đối thoại và trao đổi thẳng thắn với các tổ chức quốc tế và các nước về quyền con người, nhất là các nước còn có bất đồng với Việt Nam về vấn đề này. Nếu trước đây, vấn đề quyền con người bị coi là nhạy cảm nên bị né tránh đề cập, thì nay Việt Nam đã có cả một hệ thống các quan điểm của Đảng và Nhà nước về vấn đề này. Chủ trương nhất quán của Đảng là “chăm lo cho con người, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mọi người, tôn trọng và thực hiện các điều ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia”.

Chia sẻ bên lề, Phó giáo sư, Tiến sĩ Tường Duy Kiên cho biết, Thủ tướng đã thông qua quyết định về việc đưa nội dung giáo dục về quyền con người vào trong chương trình giáo dục của hệ thống giáo dục quốc gia. Việc đưa vấn đề quyền con người vào nội dung đổi mới hệ thống sách giáo khoa trong chiến lược về nghề nghiệp là phù hợp không những với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước, mà còn phù hợp với bản chất của chế độ là tất cả vì con người, bảo vệ quyền lợi của người dân, vừa thể hiện trách nhiệm của Việt Nam trong các cam kết quốc tế về quyền con người.

“Việc giáo dục ý thức về quyền con người tốt sẽ giúp các em biết bảo vệ các quyền của chính mình. Các em sẽ biết tự bảo vệ mình trước các hành vi không đúng mực của các nhà quản lý giáo dục, thầy, cô giáo, vốn đang trở thành vấn đề nóng thời gian gần đây, bằng cách báo cho bố mẹ hoặc người có chức năng… Các em cũng sẽ biết tôn trọng các quy định, không vi phạm các quyền của người khác”, Phó giáo sư, Tiến sĩ Tường Duy Kiên chia sẻ.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh đến những thách thức như làm sao thay đổi được nhận thức ở tất cả các cấp, các ngành về lĩnh vực nhân quyền. Vẫn còn một bộ phận nghĩ vấn đề quyền con người theo khía cạnh nhạy cảm, thậm chí chính trị hóa vấn đề này. Trong khi thực tế, nhân quyền là vấn đề thiết thân, gần gũi với đời sống hằng ngày của con người như “cơm ăn, áo mặc”, chẳng hạn như các quyền của người tiêu dùng về vệ sinh an toàn thực phẩm, được bảo vệ trước các loại hàng giả, hàng nhái… Chính vì vậy, kéo theo một thách thức nữa đó là lợi dụng những bất cập trong vấn đề nhân quyền ở Việt Nam, các thế lực thù địch đã có các hành động xuyên tạc, bóp méo để bôi nhọ tình hình nhân quyền ở Việt Nam.

Đại tá Phùng Kim Lân, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân phát biểu tại hội nghị.

Trước thực trạng đó, các đại biểu đã nhấn mạnh, báo chí, truyền thông càng phải phát huy vai trò và nâng cao hiệu quả tuyên truyền về lĩnh vực quyền con người, nhất là những thành tựu và cả những khó khăn trong thực thi quyền con người ở Việt Nam. Đại tá Phùng Kim Lân, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân chia sẻ: “Báo Quân đội nhân dân được các cơ quan chức năng đánh giá là một trong những tờ báo đi đầu trên mặt trận đấu tranh, phản bác các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch chống Việt Nam về các vấn đề dân chủ, nhân quyền, tờ báo luôn chủ động thực hiện phương thức “gạn đục khơi trong, lấy cái tiến bộ đẩy lùi cái tiêu cực…” trong  tuyên truyền về các thành tựu nhân quyền, bảo đảm và thực thi quyền con người ở Việt Nam.

Chia sẻ quan điểm với Phó giáo sư, Tiến sĩ Tường Duy Kiên, Đại tá Phùng Kim Lân cho rằng trước những hạn chế về vấn đề bảo đảm nhân quyền mà một trong số nguyên nhân là do nhận thức chưa đầy đủ, tổ chức thực thi chưa nghiêm túc, báo chí càng phải chủ động tuyên truyền các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về lĩnh vực nhân quyền tới lãnh đạo và người dân.

Ngay trong đội ngũ làm báo cũng còn có những người chưa nhận thức đầy đủ về vấn đề nhân quyền, thậm chí còn ngại đề cập vấn đề này. Cần phải nâng cao ý thức chính trị hơn nữa trong thông tin tuyên truyền về vấn đề nhân quyền cho đội ngũ báo chí để không bị các thế lực tuyên truyền lợi dụng chống phá. “Nhưng như vậy không có nghĩa là thấy các hiện tượng vi phạm mà không đấu tranh. Nhưng đấu tranh như thế nào để định hướng được dư luận, định hướng dư luận vào sự ổn định chứ không phải làm nóng thêm vấn đề, nhất là khi thông tin về các vụ việc phức tạp. Theo tôi cách vào cuộc của báo chí như thế nào là rất quan trọng. Tuyên truyền về vấn đề này cần tránh một chiều, “cả vú lấp miệng em”, nói cái được cũng phải nói cái chưa được. Nhất là không nên làm chính trị hóa vấn đề nhân quyền, đặt vấn đề một cách nặng nề mà phải có lý, có tình mới thuyết phục được”, Đại tá Phùng Kim Lân nhấn mạnh.

Đại tá Phùng Kim Lân dẫn chứng hình thức tuyên truyền được đẩy mạnh trên Báo Quân đội nhân dân đó là thông qua các cuộc gặp gỡ, phỏng vấn người nước ngoài, học giả, chính khách nước ngoài đến Việt Nam để họ chia sẻ cảm nhận về đất nước, con người và các thành tựu phát triển của Việt Nam, đảm bảo tính khách quan. 

Đại tá Phùng Kim Lân cho rằng cần phát huy sức mạnh tổng hợp của “binh chủng” báo chí hùng hậu với số lượng lớn các cơ quan báo chí, đội ngũ các nhà báo, phóng viên trong đấu tranh trên mặt trận tư tưởng của Đảng, trong đó có vấn đề nhân quyền. Hiện nay sự vào cuộc của báo chí còn chưa đồng đều. Còn ít cơ quan tham gia tuyên truyền về lĩnh vực nhân quyền. Đại tá Phùng Kim Lân đề xuất cần xem xét có giải báo chí viết về nhân quyền để tôn vinh những tập thể, cá nhân làm tốt công tác tuyên truyền về lĩnh vực này nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác tuyên truyền và góp phần đảm bảo quyền con người ở Việt Nam.

MỸ HẠNH