Phóng viên (PV): Đề nghị Thứ trưởng cho biết các kết quả chính đạt được trong các chuyến thăm chính thức Vương quốc Cam-pu-chia và CHDCND Lào lần này của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc?
Thứ trưởng Đặng Đình Quý: Nhận lời mời của Thủ tướng Vương quốc Cam-pu-chia Xăm-đéc Tê-chô Hun Xen và Phu nhân, lời mời của Thủ tướng CHDCND Lào Thoong-lun Xi-xu-lít và Phu nhân, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Phu nhân đã thăm chính thức Vương quốc Cam-pu-chia từ ngày 24 đến 25-4-2017 và thăm chính thức CHDCND Lào từ ngày 26 đến 27-4-2017.
Có thể khẳng định rằng các chuyến thăm chính thức đến Cam-pu-chia và Lào của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã thành công rất tốt đẹp, góp phần vun đắp quan hệ chính trị tin cậy đặc biệt và tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy hợp tác thực chất về mọi mặt giữa Việt Nam với Cam-pu-chia và Việt Nam với Lào.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã trao đổi rất thẳng thắn với Thủ tướng Vương quốc Cam-pu-chia Xăm-đéc Tê-chô Hun Xen và Thủ tướng CHDCND Lào Thoong-lun Xi-xu-lít về nhiều vấn đề, bao gồm cả những vấn đề tồn tại lâu năm như vấn đề biên giới, vấn đề người Việt và đặc biệt là việc nâng cao hiệu quả hợp tác kinh tế, giáo dục giữa Việt Nam với hai nước. Trên cơ sở đó, hai bên đề ra những định hướng và cả các giải pháp cụ thể nhằm thúc đẩy hợp tác, đồng thời trực tiếp tháo gỡ những vướng mắc còn tồn tại. Chính vì vậy, bên cạnh những định hướng chiến lược, chính sách, hai chuyến thăm đã đạt được những thỏa thuận hết sức cụ thể với 13 văn bản được ký trải dài trên rất nhiều lĩnh vực, từ giao thông vận tải đến thương mại, giáo dục-đào tạo, lao động, năng lượng, nông nghiệp, thủy sản và hợp tác giữa các địa phương.
Có thể nêu hai minh chứng sinh động từ những kết quả nêu trên. Thứ nhất là câu chuyện địa vị pháp lý của một bộ phận bà con người Việt tại Cam-pu-chia. Tuy rằng đây là một vấn đề phức tạp, lâu dài, chưa thể giải quyết ngay, nhưng qua những trao đổi hết sức thẳng thắn, có lý, có tình của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, thể hiện sự quan tâm của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta đối với địa vị pháp lý của bà con người Việt đang sinh sống tại Cam-pu-chia, kết quả đạt được đã tạo ra cơ sở mới để phía Cam-pu-chia có quyết sách chiến lược từ cấp cao, thúc đẩy quá trình giải quyết vấn đề này trong thời gian tới. Thứ hai là thỏa thuận về việc Việt Nam cho Lào, một nước hoàn toàn không có biển, quản lý và sử dụng một số cầu cảng ở Vũng Áng đã tạo ra hành lang rất quan trọng để Lào có con đường ra biển ngắn nhất. Điều này tạo nên hiệu ứng phát triển quan trọng đối với cả Lào và Việt Nam, kết nối hai nước từ biển tới toàn bộ tiểu vùng và khu vực ASEAN.
Kết quả nổi bật thứ hai là các chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã phát động và chào mừng Năm Đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Cam-pu-chia và Việt Nam-Lào 2017, 50 năm Ngày Việt Nam - Cam-pu-chia thiết lập quan hệ ngoại giao (24-6-1967/24-6-2017), với những hoạt động đầy ý nghĩa như khánh thành cầu Long Bình-Chrây Thom để rút ngắn con đường kết nối giữa Việt Nam và Phnôm Pênh chỉ còn 70km, hay trao tặng Thủ tướng Thoong-lun Xi-xu-lít và nhân dân Lào bộ đại từ điển 4.000 trang Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam với mong muốn để nhân dân hai nước, nhất là thế hệ trẻ học tốt tiếng Việt, tiếng Lào, tiếp tục gìn giữ và phát huy mối quan hệ đoàn kết đặc biệt Việt-Lào. Trong thời gian tới, khi bộ từ điển Khơ-me - Việt, Việt - Khơ-me được hoàn tất, chuỗi hoạt động kỷ niệm giữa Việt Nam với Cam-pu-chia cũng sẽ mang ý nghĩa này.
Cuối cùng, tôi muốn nhấn mạnh các chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc là các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao nước ngoài đầu tiên đến Cam-pu-chia và Lào khi Tết truyền thống Chôl Chnăm Thmây và Bun Pi May vừa kết thúc; mang đến cho nhân dân Cam-pu-chia và Lào anh em những tình cảm vô cùng thắm thiết, chân thành của nhân dân Việt Nam, thắt chặt hơn nữa sự tin cậy chính trị cũng như mối quan hệ hữu nghị đoàn kết giữa Việt Nam với Cam-pu-chia và Việt Nam với Lào. Thủ tướng Vương quốc Cam-pu-chia Xăm-đéc Tê-chô Hun Xen, Thủ tướng CHDCND Lào Thoong-lun Xi-xu-lít, cũng như Quốc vương Cam-pu-chia Nô-rô-đôm Xi-ha-mô-ni (Norodom Sihamoni), các lãnh đạo cấp cao và nguyên lãnh đạo cấp cao của hai nước mà Thủ tướng đến thăm đều bày tỏ cảm động và trân trọng chuyến thăm này.
PV: Với các kết quả đạt được như trên, Thứ trưởng có thể cho biết các chuyến thăm chính thức Vương quốc Cam-pu-chia và CHDCND Lào lần này của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc có ý nghĩa như thế nào?
Thứ trưởng Đặng Đình Quý: Chuyến thăm chính thức Vương quốc Cam-pu-chia và CHDCND Lào đầu tiên trên cương vị Thủ tướng Chính phủ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Lãnh đạo và nhân dân Việt Nam đối với mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cam-pu-chia và mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào. Thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các Lãnh đạo thế hệ trước, chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc một lần nữa khẳng định việc Lãnh đạo và nhân dân Việt Nam luôn gìn giữ và mong muốn thắt chặt tình đoàn kết, gắn bó máu thịt với Lãnh đạo và nhân dân các nước Cam-pu-chia và Lào.
Các chuyến thăm cũng đã tạo ra động lực mới để thúc đẩy quan hệ của Việt Nam với hai nước theo hướng thực chất và hiệu quả hơn. Các cuộc trao đổi đã một mặt đề ra định hướng dài hạn nhằm đưa quan hệ Việt Nam - Cam-pu-chia, Việt Nam - Lào phát triển bền vững, tăng trưởng kinh tế-thương mại gắn chặt với bảo đảm an sinh xã hội và bảo vệ môi trường; mặt khác, hàng loạt chỉ đạo quyết liệt, mạnh mẽ đã được đưa ra để giải quyết một số vấn đề lớn còn vướng mắc.
Trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế đang diễn biến phức tạp và khó lường, các chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến Vương quốc Cam-pu-chia và CHDCND Lào lần này đã một lần nữa khẳng định giá trị của mối quan hệ đặc biệt, bền vững Việt Nam - Cam-pu-chia, Việt Nam-Lào, góp phần vào việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực và trên thế giới.
TTXVN