Trên con đường bê tông phẳng lì từ trung tâm TP Cao Lãnh về xã Tân Thuận Tây (Đồng Tháp), chúng tôi như quên đi cái oi bức hiện hữu của tiết trời miền Tây vì mải ngắm nhìn khung cảnh nơi đây. Chạy dọc dưới những tán xoài xanh mướt và hệ thống đèn chiếu sáng được đầu tư đồng bộ là rực rỡ các loại hoa khoe sắc. Càng ấn tượng hơn, khi Bí thư Thành ủy Cao Lãnh Lê Thành Công cho biết, rất nhiều tuyến đường, cây cầu, công trình dân sinh trên mảnh đất này được nhân dân tự nguyện đóng góp kinh phí, sức lao động, hiến đất xây dựng nên.
Trong câu chuyện cởi mở của 4 cấp cán bộ (Trung ương, tỉnh, huyện, xã), Tổng Bí thư bày tỏ niềm vui trước kết quả đạt được của địa phương trên nhiều lĩnh vực; nhưng vui nhất là kết quả Đảng bộ xã Tân Thuận Tây lãnh đạo huy động sức dân thực hiện các nhiệm vụ chung của địa phương, đất nước. Ví như, việc người dân tổ 6, ấp Tân Dân tự nguyện đóng góp, xây dựng tuyến đường dài 400m; chùa Hồng Liên cùng với người dân huy động xã hội hóa xây mới tuyến đường và cây cầu trị giá 4 tỷ đồng; cấp ủy, chính quyền tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện nền nếp phong trào dọn vệ sinh môi trường vào chiều thứ sáu hằng tuần... Tổng Bí thư xem đó là cách làm bài bản, đi từ gốc rễ vì cấp ủy, chính quyền đã biết quý dân, trọng dân và tạo điều kiện, môi trường để người dân, trước hết là nông dân tự lực, tự chủ và làm chủ không chỉ với mỗi gia đình, mà cả mái nhà chung là khuôn viên, không gian thôn ấp trên quê hương.
Để hiểu sâu, biết tỏ về cách thức huy động sức dân, tạo sự đoàn kết, thống nhất trong nông dân, chiều muộn 13-4, Tổng Bí thư dành thời gian đến thăm, trò chuyện với hội viên của hai hội quán: Thuận Tân hội quán và Tâm Quê hội quán-2 trong số 45 hội quán đang hoạt động ở Đồng Tháp. Tại đây, Tổng Bí thư lắng nghe, ghi chép lại những kinh nghiệm bước đầu của người nông dân trong việc chủ động tìm đến nhau, hợp tác với nhau, cùng làm ăn một cách tự nguyện, hiệu quả trên đồng ruộng và mảnh vườn của mình.
Đến thăm xã Mỹ Phú, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang-(nơi có hơn 60ha diện tích nuôi trồng thủy sản, sản lượng thu hoạch đạt hơn 11.000 tấn/năm), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trao đổi với cán bộ, bà con nhân dân rất kỹ về kinh nghiệm, cách vận hành mô hình 3 nhà (Nhà nước, nhà nông và doanh nghiệp) trong chuỗi nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu thủy sản. Tổng Bí thư xem đó là cách huy động sức dân; trước hết là phát huy vai trò của người nông dân tạo nên sự đồng thuận, thống nhất từ trên xuống dưới, quyết tâm thay đổi phương thức làm ăn, làm giàu chính đáng cho bản thân và xã hội. Người nông dân không chỉ là lực lượng lao động mà còn là ông chủ quản lý lao động; ông chủ của đồng ruộng, vườn tược, ao hồ; đồng thời là đối tượng phục vụ của doanh nghiệp và cấp ủy, chính quyền.
Thăm khuôn viên nuôi cá tra với diện tích trên 50ha của Công ty TNHH Phát triển Lộc Kim Chi, Tổng Bí thư tìm hiểu kỹ về nguồn gốc đất chăn nuôi của doanh nghiệp và chia sẻ với các đồng chí đi cùng: Trong sự liên kết giữa ba nhà, phải hết sức quan tâm đến lợi ích của nhà nông, phải có cơ chế, chính sách để nông dân được hưởng lợi cao nhất, kiên quyết không để người dân bị thiệt thòi.
Với tình cảm đặc biệt dành cho người nông dân, Tổng Bí thư bày tỏ sự nhất trí, hoan nghênh các chủ trương mới của Đồng Tháp và An Giang khi cấp ủy, chính quyền biết trọng dân, tạo điều kiện cho nông dân và người lao động phát triển kinh tế, nâng cao đời sống. Ví như chủ trương tạo cơ chế đẩy mạnh xuất khẩu lao động; Đề án tạo quỹ đất thu hút đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao, thúc đẩy mạnh mẽ mối liên kết hợp tác giữa doanh nghiệp và nông dân... Đặc biệt, Tổng Bí thư đánh giá cao việc Đồng Tháp phát triển mô hình tự quản của người dân trong xây dựng nông thôn mới thông qua mô hình "Hội quán"; ở An Giang là việc thành lập các tổ sản xuất và hợp tác xã kiểu mới. Trong đó, hội quán là nơi các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp đến hỗ trợ nâng cao năng lực cho cộng đồng, thông tin thị trường, hình thành chuỗi liên kết sản xuất-tiêu thụ. Đây cũng là nơi cấp ủy, chính quyền đến gần dân hơn, lắng nghe dân nhiều hơn, tương tác với người dân thường xuyên hơn; từng bước tạo lập môi trường nông thôn văn minh, an toàn, chủ động, tự giác tham gia xây dựng hạ tầng, từng bước xóa bỏ tư tưởng ỷ lại, phó mặc cho cấp ủy, chính quyền.
Nhất trí cao với quan điểm của đồng chí Lê Minh Hoan, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp, về một thực tế là lâu nay, một số cán bộ vẫn nặng tư duy bao biện, làm thay, cầm tay chỉ việc cho người dân, nhất là nông dân trong sản xuất; thì nay cách làm đó không còn phù hợp. Người nông dân trong thời đại cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay là lực lượng có kiến thức, trình độ, kinh nghiệm và cách làm hết sức sáng tạo. Do đó, đội ngũ cán bộ phải nhận thức đúng về họ, cần trao cho nông dân sự tự chủ, tự lực trong quá trình sáng tạo lao động. Có chăng, cán bộ giữ vai trò là người đồng hành, gợi ý, định hướng và tạo ra môi trường, điều kiện thuận lợi để nông dân quyết định phương thức lao động sản xuất của chính họ. Tổng Bí thư cũng nhất trí với nhiều đại biểu cho rằng: Người nông dân Việt Nam vốn cần cù, thông minh, sáng tạo chẳng thua kém bất kỳ nông dân của các nước trên thế giới. Cái yếu của nông dân Việt Nam chẳng qua là do tập quán canh tác, cách làm ăn cá nhân, giấu bài, không chia sẻ kinh nghiệm, thiếu hợp tác... Do đó, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền là phải kết nối, liên kết giữa người nông dân và các lực lượng lao động, nguồn lực xã hội khác. Việc kết nối phải được tiến hành bài bản, toàn diện đa chiều; kết nối cả trục ngang không gian lẫn chiều dài thời gian; chú trọng kết nối nông dân với nông dân (trong từng địa phương, giữa các địa phương và giữa trong nước với quốc tế); kết nối nông dân với trí thức và các doanh nghiệp; gắn kết nông dân với thị trường và khoa học công nghệ cao; xây dựng mối quan hệ gắn bó giữa nông dân với cấp ủy, chính quyền các cấp.
Khuyến khích, ghi nhận những mô hình liên kết sản xuất hiệu quả, đặt kỳ vọng vào những thành công sắp tới của các mô hình ở Đồng Tháp và An Giang, Tổng Bí thư vẫn đề nghị các cấp ủy địa phương cần tập trung lãnh đạo để có những bước đi bài bản, vững chắc, vừa làm vừa đúc rút kinh nghiệm, tăng cường tổng kết để xây dựng chủ trương lãnh đạo sát trúng, hiệu quả. Đồng thời, các cấp ủy, chính quyền cần tăng cường hỗ trợ bà con một cách thiết thực để phát triển sản xuất, nâng cao đời sống, giữ vững an ninh trật tự, phát triển thương hiệu nông sản. Từ đó, xây dựng cộng đồng dân cư vững mạnh, văn hóa.
NGUYỄN TẤN TUÂN