Quyết tâm giữ vững mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7% trong năm 2017 của Chính phủ được nhiều đại biểu Quốc hội đánh giá cao. Tuy nhiên, các đại biểu đặc biệt nhấn mạnh đến yêu cầu phát triển bền vững.
Củng cố “bệ đỡ” nông nghiệp
Để nâng cao chất lượng phát triển, nhiều đại biểu cho rằng nên ưu tiên lựa chọn đầu tư phát triển ngành nông nghiệp, ngành kinh tế được coi là “bệ đỡ” của nền kinh tế Việt Nam, thông qua việc hỗ trợ phát triển ngành nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao.
Đại biểu Trần Công Thuật (đoàn Quảng Bình) phát biểu ý kiến. Ảnh: TTXVN
Nhắc lại một loạt vụ việc “được mùa, mất giá” rồi tình trạng “được giá, mất mùa”, đại biểu Đoàn Văn Việt (đoàn Lâm Đồng) đề nghị Chính phủ cần có chính sách mạnh mẽ và cụ thể hơn để hỗ trợ xây dựng các chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp có thương hiệu cho thị trường trong nước và xuất khẩu; có chính sách hỗ trợ khởi nghiệp nông nghiệp, các mô hình sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là phải có cơ chế để phát triển công nghiệp chế biến nông sản. Đồng thời, cần có chính sách mạnh mẽ trong khuyến khích thu hút đầu tư, đẩy mạnh việc phát triển công nghệ chế biến, xây dựng, quảng bá thương hiệu, tìm kiếm thị trường trong và ngoài nước để tiêu thụ sản phẩm, tính đến các thị trường có yêu cầu cao về chất lượng nông sản.
Nhấn mạnh “trụ đỡ” nông nghiệp của Việt Nam đang yếu dần do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, chi phí sản xuất lớn... đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (đoàn Bình Phước) nhắc tới giải pháp khắc phục là phát triển nông nghiệp công nghệ cao. Muốn vậy, phải có sự tham gia của nhiều thành phần kinh tế và đặc biệt là phải có vốn, do yêu cầu đầu tư ban đầu rất lớn, với chi phí ít nhất từ 6 đến 15 tỷ đồng/ha. Đánh giá cao việc Chính phủ dành gói tín dụng 100.000 tỷ đồng hỗ trợ vốn vay cho doanh nghiệp (DN) nông nghiệp công nghệ cao, đại biểu đề xuất giải pháp tăng thời gian hỗ trợ lãi vay; tạo điều kiện giao thêm đất cho doanh nghiệp làm ăn chân chính và hiệu quả; hỗ trợ DN khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao; tạo kênh thông tin để DN cập nhật tình hình thị trường.
Theo đại biểu Ma Thị Thúy (đoàn Tuyên Quang), chất lượng sản phẩm nông nghiệp là yếu tố quan trọng, nhất là việc bảo đảm khả năng truy xuất về nguồn gốc hàng hóa để người tiêu dùng yên tâm. Vì vậy, đại biểu kiến nghị phải cải cách thể chế về công tác quản lý chất lượng hàng hóa nói chung, nông sản nói riêng. Cơ quan quản lý Nhà nước cần truy quét, đưa ra cảnh báo để người tiêu dùng tẩy chay hàng hóa kém chất lượng, bảo đảm mọi sản phẩm nông nghiệp đều phải được giám sát chất lượng để người dân yên tâm sử dụng.
Tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển
Coi DN là thành phần quan trọng quyết định tốc độ và chất lượng tăng trưởng kinh tế của đất nước, nhiều đại biểu quan tâm tới việc tạo điều kiện, môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, qua đó nâng cao số lượng và chất lượng DN Việt Nam.
Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum) nêu lại ý kiến của cử tri và dư luận đánh giá cao sự quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành với tinh thần đổi mới, cải cách, kiến tạo, hành động và phục vụ; môi trường đầu tư sản xuất, kinh doanh ngày càng thông thoáng, thuận tiện. Nhờ vậy, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2017 đã có thêm 39.500 DN thành lập mới với số vốn đăng ký đạt 369,6 nghìn tỷ đồng, tăng 14% về số DN và tăng 48,9% về vốn so với cùng kỳ năm 2016. Cùng với đó là 11.545 DN quay trở lại hoạt động, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm 2016. Tuy nhiên, đại biểu Tô Văn Tám cũng nhắc tới số DN giải thể hoặc ngừng hoạt động trong 4 tháng đầu năm là 31.457 DN, bằng 79% số DN mới thành lập cùng kỳ. Đại biểu đặt câu hỏi, phải chăng, các rào cản của lợi ích cục bộ, sự trì trệ, bảo thủ vẫn còn và tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức chưa làm tròn trách nhiệm, có thái độ thờ ơ, thiếu thiện chí khi làm nhiệm vụ đang thách thức các nỗ lực của Chính phủ kiến tạo, hành động.
Đại biểu Trịnh Ngọc Phương (đoàn Tây Ninh) nêu quan điểm, nhiệm vụ quan trọng của Chính phủ khi điều hành kinh tế vĩ mô trong thời gian tới là ổn định môi trường kinh tế vĩ mô và cải thiện môi trường kinh doanh, tháo gỡ rào cản cho DN. Muốn vậy, cần phải giảm chi thường xuyên, không nên tăng thu bằng cách làm tăng gánh nặng cho DN. Cùng với đó, theo đại biểu, hiện phần lớn nguồn lực của xã hội chưa được khai thông, đang tích tụ ở các khoản nợ xấu và tài sản bảo đảm cho khoản vay tại các tổ chức tín dụng chưa được xử lý, gây lãng phí rất lớn. Bên cạnh việc Quốc hội đang xem xét nghị quyết về xử lý nợ xấu trong kỳ họp này để giúp giải phóng các khoản nợ xấu, tái tạo nguồn vốn, mở rộng cho vay phục vụ sản xuất, kinh doanh, Chính phủ cần dùng biện pháp hành chính khác để ngăn chặn các nguy cơ, đồng thời kiên quyết gỡ bỏ những điều kiện kinh doanh, giấy phép không cần thiết, tính lợi ích cục bộ của các bộ, ngành cũng như cần phải cải thiện tính cạnh tranh, đặc biệt là phải giảm thuế, phí cho DN.
Công nghiệp chế tạo phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa
Góp một góc nhìn khác về xu hướng phát triển chậm lại của ngành công nghiệp chế tạo làm cho tốc độ tăng trưởng GDP chung bị ảnh hưởng, đại biểu Phùng Đức Tiến (đoàn Hà Nam) phân tích, cơ khí chế tạo có vị trí rất quan trọng, là cơ sở cung cấp toàn bộ trang thiết bị cho các ngành công nghiệp khác. Một đất nước đi lên không thể không CNH-HĐH dựa trên nền tảng công nghệ tiên tiến. Hiện nay, năng lực ngành cơ khí chế tạo trong nước mới chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu trong nước. Trung bình mỗi năm, Việt Nam phải chi hàng chục tỷ USD để nhập khẩu máy móc, thiết bị. Năm 2015, Việt Nam nhập khẩu máy móc, thiết bị với tổng giá trị 27,57 tỷ USD. Trong khi tổng giá trị xuất khẩu máy móc, thiết bị chỉ đạt 8,17 tỷ USD.
Tình trạng chung của hầu hết các DN chế tạo trong nước là thiếu vốn, trong khi công nghệ, thiết bị chế tạo lạc hậu, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Việc tiếp cận nguồn vốn ngân hàng lãi suất thấp hết sức khó khăn. Chính sách hỗ trợ của Nhà nước mặc dù đã đầy đủ, nhưng DN chỉ được hưởng lợi trên giấy. Việc đầu tư của ngành cơ khí, chế tạo những năm qua còn phân tán và chưa đồng bộ, chưa có một cơ sở chế tạo đủ mạnh làm đòn bẩy. Việc phối hợp liên kết chưa được thực hiện vì thiếu công nghệ tiên tiến và thiết bị chế tạo phục vụ ngành cơ khí trong công nghiệp chế tạo đúc, chế tạo phôi thép có yêu cầu chất lượng cao, khối lượng lớn. Nhiều DN, cơ sở gia công máy móc, thiết bị chế tạo, sản phẩm cỡ lớn thiếu nhân lực chất lượng cao… Đó là những vấn đề cần tháo gỡ nếu muốn thúc đẩy ngành công nghiệp chế tạo phát triển.
Với những ý kiến tâm huyết, đầy trách nhiệm, có chất lượng cao và số lượng đại biểu đăng ký phát biểu nhiều, Quốc hội đã quyết định kéo dài thời gian thảo luận hơn 1 tiếng rưỡi đồng hồ so với chương trình một phiên họp bình thường. Với khoảng thời gian như vậy, các đại biểu Quốc hội có nhiều điều kiện để cống hiến trí tuệ, cùng Chính phủ tìm cách tháo gỡ khó khăn, biến thách thức thành cơ hội đưa kinh tế-xã hội nước nhà phát triển vững bền.
CHIẾN THẮNG