Gần 100 đại biểu là lãnh đạo, nguyên là lãnh đạo các tỉnh Đắc Lắc và Kon Tum; đại diện Bộ Tư lệnh Quân khu 5; nhà khoa học và nhân chứng lịch sử tham gia hội thảo. Các đồng chí Phạm Minh Tấn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Đắc Lắc; PGS, TS Nguyễn Ngọc Hà, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng đồng chủ trì hội thảo.
Báo cáo đề dẫn, do PGS, TS Nguyễn Ngọc Hà, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng trình bày tại hội thảo nêu rõ: Tròn 50 năm trước, Tết Mậu Thân 1968, quân và dân ta đã mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy đồng loạt tại 4/6 thành phố, 37/46 thị xã, và hàng trăm thị trấn trên toàn miền Nam. Đây là lần đầu tiên quân và dân ta đồng loạt tiến công vào trung tâm đầu não chính trị, quân sự, hậu phương trọng yếu của Mỹ-ngụy, gây cho địch những tổn thất lớn, làm đảo lộn thế chiến lược của địch trên toàn chiến trường.
Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, Đắc Lắc là một trong những chiến trường trọng điểm của Tây Nguyên, đã giành được nhiều kết quả to lớn. Để thống nhất chỉ đạo và chỉ huy, phối hợp giữa ba lực lượng và ba thứ quân trên chiến trường, Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Mặt trận Tây Nguyên mở Hội nghị liên tịch với các đồng chí Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắc Lắc, cùng bàn bạc cách phối hợp hoạt động giữa chủ lực và địa phương, giữa tiến công và nổi dậy, với mục tiêu chính được xác định là ba thị xã Buôn Ma Thuột, Plei-cu, Kon Tum. Về tổ chức chỉ đạo và chỉ huy, tỉnh Đắc Lắc thành lập Ban chỉ huy chung do đồng chí Trương Cao Dũng, Tham mưu phó Mặt trận Tây Nguyên làm Chỉ huy trưởng; đồng chí Bốn Đạo (tức Nguyễn Xuân Nguyên), Bí thư Tỉnh ủy Đắc Lắc làm Chính ủy. Tại thị xã Buôn Ma Thuột, thành lập hai Ban chỉ huy ở cánh Bắc và cánh Nam. Các huyện cũng thành lập ban chỉ đạo chỉ huy cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Cuộc tấn công vào thị xã Buôn Ma Thuột bắt đầu vào lúc 0 giờ 45 phút ngày 30-1-1968, và chỉ tính riêng trong đợt 1, quân và dân Đắc Lắc đã loại khỏi vòng chiến đấu 2.000 tên địch, bắt sống 85 tên, bắn cháy 13 xe M113, phá hủy 19 máy bay, 150 xe quân sự, 12 kho xăng dầu, bom đạn, thu nhiều vũ khí đạn dược của địch; đánh chiếm và làm chủ một số vị trí quan trọng của địch trong thị xã từ 3 đến 5 ngày. Ở vùng nông thôn Đắc Lắc, ta đánh phá ấp chiến lược, phát động quần chúng nổi dậy giành quyền làm chủ ở địa bàn rộng lớn, với hơn 5 nghìn dân. Thắng lợi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 của quân và dân Đắc Lắc thực sự là bản anh hùng ca bất diệt, góp phần làm lên thắng lợi chung trên toàn chiến trường miền Nam.
Hội thảo đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của các nhà khoa học, nhân chứng lịch sử, các đồng chí nguyên là lãnh đạo, chỉ huy quân và dân tỉnh Đắc Lắc trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 ở Đắc Lắc. 25 bài tham luận trình bày và gửi đến hội thảo của các đồng chí lãnh đạo tỉnh Đắc Lắc qua các thời kỳ; lãnh đạo Bộ Tư lệnh Quân khu 5; Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Đắc Nông, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng và Phú Yên; các nhà nghiên cứu của Viện Lịch sử Đảng, Viện Lịch sử Quân sự, Viện Sử học, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), Đại học Tây Nguyên, Viện Khoa học xã hội vùng Tây Nguyên, Bộ CHQS tỉnh Đắc Lắc, Công an Đắc Lắc, Thành ủy Buôn Ma Thuột và Huyện ủy Krông Bông,(…), đã đề cập toàn diện các vấn đề dưới góc nhìn khách quan, chân thực, chính xác, làm nổi bật tầm vóc cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 trên địa bàn tỉnh Đắc Lắc nói riêng và toàn vùng Tây Nguyên nói chung. Các tham luận tại Hội thảo một lần nữa khẳng định, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 là một trong những mốc son, có ý nghĩa lịch sử và tầm vóc to lớn, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta, thực sự là cuộc tổng diễn tập cho Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 toàn thắng, thống nhất đất nước.
Tin, ảnh: BÌNH ĐỊNH